Dinozorların Yükselişini Soğuk Adaptasyonu Sağladı

Kutup iklimine zaten adapte olmaları, hayvanların çoğunun öldüğü Triyas sonundaki yok oluşta dinozorların hayatta kalmasını sağlamış olabilir.

Bazı dinozorlar, Geç Triyas ve erken Jura döneminde dondurucu kışlara dayanmalarını sağlayan özellikler evrimleştirmiş olabilir. Bu durum, daha sonraki 135 milyon yıl boyunca gezegene nasıl hükmettiklerini açıklayabilir.

Çin’in kuzeybatısındaki Junggar havzasında daha önce dinozor ayak izlerinin bulunduğu kaya tortusunun analizi, dinozorların sadece tatlı yeşil, tropik manzaralarda değil, aynı zamanda soğuk, buzlu ormanlarda da yaşadığına dair artan kanıtlara katkıda bulunuyor.

New York’taki Columbia Üniversitesi’nden Paul Olsen ve meslektaşları, tarih öncesi sürüngenlerin yaşadığı bir zamanda bölgenin düzenli olarak donduğuna dair işaretler buldular. Tortu, her yıl donan göllere özgü olağandışı büyük parçacıklar içeriyor.

(İlgili: Kanada’daki Madenciler, Mumyalanmış Yünlü Mamut Buldu)

Kutupların yakınında dinozor fosilleri bulundu, ancak 237 milyon yıl ile 174.1 milyon yıl önce oradaki sıcaklıkların donma noktasının altına düştüğünü öne süren modeller tartışmalıydı, bu nedenle sürüngenlerin gerçekten soğuk koşullarda yaşayıp yaşamadığını kimse bilmiyordu.

Olsen’in ekibinin bulguları, tropik bölgelerdeki neredeyse tüm büyük kara ve deniz canlılarının yok olması olayından sonra dinozorların Dünya’ya nasıl hükmetmeye devam ettiğini açıklayabilir.

Fosil tarihlemeleri, orta ve büyük boyutlardaki kıta sürüngenlerinin çoğunun, Triyas’ın sonunda, sıcaklıklar düştüğünde ve onlarca yıl süren püskürmelerin havayı kükürtle kapladığı zaman aniden ortadan kaybolduğunu gösteriyor. Ancak Olsen, bu yok oluş olayından sonra hemen hemen her yerde orta büyüklükteki dinozorların hızla yeniden ortaya çıktığını ve kutup dinozorlarının soğuğa adaptasyonunun muhtemelen bunun nedenini açıkladığını söylüyor.

Olsen, “Triyas döneminin sonunda sıcaklıklar düştüğünde, bu dinozorlar kutup bitki örtüsüyle beslenerek hayatta kalarak ve yalıtım görevi gören tüylerle soğuğa göğüs gererek buna hazırlandılar.” diyor. Bu dinozorlar daha sonra Jura boyunca dünya çapında yayıldı ve yok olan büyük yalıtımsız sürüngenlerin yerini aldı.

Olsen, en son kanıtların, dinozor kavramımızın yeniden düşünülmesi gerektiğini gösterdiğini söylüyor. “Makalemizin gösterdiği şey, dinozor dünyasına bakışımızın temelde tamamen yanlış olduğu. Kutup dinozorları sıradışı değil. Onlar yaygındı. Ve aslında, dinozorlar temelde soğuğa uyum sağlayan hayvanlardı.”

New Scientist. 1 Temmuz 2022.

Makale: Olsen et al. 2022. Arctic ice and the ecological rise of the dinosaurs. Science Advances.