240 Milyon Yıllık Dev Timsah, Türünün En Büyüğüydü

Yeni çalışma, yaklaşık 240 milyon yıl önce, çok güçlü çenesi ve bıçak benzeri dişleri olan korkunç bir arkozor’un Tanzanya’da yaşadığını gösteriyor.

İngiltere Birmingham Üniversitesi’nde paleobiology profesörü ve  çalışmanın lideri olan Richard Butler, burundan kuyruğa 5 metre uzunluğa sahip olan bu yeni tanımlanmış hayvanın Kiswahili dilinde “Ruhuhu havzasından antik timsah” anlamına gelen Mambawakale ruhuhu olarak adlandırıldığını ve Triyas devrinde hayatta iken çok büyük ve oldukça korkutucu bir avcı olduğunu söylüyor.

(İlgili: Eski Timsahların Başarısının Ardında Hızlı Evrim Vardı)

Butler, “Bu yırtıcı dört ayak üzerinde uzun kuyruğuyla yürüyordu. Orta Triyas dönemden (247 milyon ila 237 milyon yıl önce) ya da ilk dinozorların ortaya çıkmasıyla aynı zamandan bildiğimiz en büyük yırtıcılardan biri.” diyor.

Paleontologların M. ruhuhu’yu doğru bir şekilde tanımlamaları yaklaşık 60 yıl sürdü. Fosilleri, Tanzanya’nın İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasından sadece iki yıl sonra, 1963’te keşfedildi. Araştırmaya göre, keşif sırasında, büyük ölçüde İngiltere’den gelen bilim insanları, fosil alanlarını bulmak, fosilleri keşfetmek, sahaya yollar inşa etmek ve fosilleri sahadan taşımak için Tanzanyalılara ve Zambiyalılara büyük ölçüde güvendiler. Fakat Tanzanya ve Zambiya’nın katılımı burada sona erdi. Fosiller Tanzanya’nın güneybatısındaki Ruhuhu Havzası’ndan Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’ne götürüldü ve burada analiz beklediler.

75 santimetre kafatasının yanı sıra korunmuş bir alt çene kemiği ve oldukça eksiksiz bir sol eli olan bir hayvan örneği, yaratığın kalıntılarını toplamaya yardım eden ingiliz paleontolog Alan Charig (1927-1997) tarafından Pallisteria angustimentum olarak adlandırıldı. Fakat arkadaşı jeolog John Weaver Pallister’den sonra Triyas hayvanının cinsini ve Latince “dar çene” kelimeleriyle tür adını veren Charig, hiçbir zaman hayvanın bir tanımını resmi olarak yayınlamadı.

Araştırmacıların çalışmada belirttiği üzere, Butler ve meslektaşları on yıllar sonra örneği tekrar incelediklerinde, 1963 keşfinde “isimsiz Tanzanyalıların önemli ve daha önce bilinmeyen katkılarını resmen tanımak için” Kiswahili dilinde bir ad seçtiler.

Tanzanya’daki Dar es Salaam Üniversitesi’nden Tanzanyalı bir neoherpetolog olan John Lyakurwa ile birlikte arkozor’u adlandırmaya yardım eden Butler, “Temel sonuçlarımız Mambawakale’nin ilk kez yeni bir tür olarak resmi olarak tanınması.” diyor.

M. ruhuhu, yaklaşık 252 milyon yıl önce Permiyen sonundaki yok oluş olayının ardından ortaya çıkan bir grup olarak bilinen en büyük erken arkozorlardan biriydi. Arkozorlar, yaşayan kuşlar ve timsahların yanı sıra soyu tükenmiş Teruzorlar ve kuş olmayan dinozorları içerir. Butler, M. ruhuhu Orta Triyas devrinde yaşarken, arkozorların “gerçekten ilk kez çeşitlenmeye başladığını” söylüyor.

Örneğin, M. ruhuhu Tanzanya bölgesinde keşfedilen dokuz antik arkozor türünden sadece biri. Butler, “Mambawakale, arkozorların hızlı bir şekilde çeşitlenmesinin bu resmine katkıda bulunuyor ve dahası ekosistemindeki en büyük yırtıcıydı.” diyor.

Live Science. 9 Şubat 2022.

Makale: Butler, R., Fernandez, V., Nesbitt, S. J., Leite, J. V., & Gower, D. (2022). A new pseudosuchian archosaur, Mambawakale ruhuhu gen. et sp. nov., from the Middle Triassic Manda Beds of Tanzania. Royal Society Open Science.