Avcı Toplayıcı Gruplar Kültürel Olarak Farklı Mutfaklara Sahipti

7.500 ila 6.000 yıl önce Baltık bölgesinde yaşayan avcı toplayıcı gruplar, kültürel olarak farklı mutfaklara sahipti.

Uluslararası araştırmacılardan oluşan bir ekip Baltık bölgesi boyunca 61 farklı arkeolojik alandan toplanmış, avcı toplayıcılara ait 500’den fazla çömlek kap üzerinde analiz gerçekleştirdi.

Analiz sonucunda, gruplarda, kaynaklara erişimi benzer ölçüde olan alanlarda dahi, besin tercihi ve mutfak uygulamalarında çarpıcı farklılıklara rastlandı. Kapların tuzlu su balıkları, fok ve köstebekten yaban domuzu, ayı, geyik, tatlı su balıkları, fındık ve bitkilere kadar birçok farklı besinin hazırlanması ve saklanmasında kullanıldığı saptandı.

Bulgular antik insanların mutfak tercihlerinin yalnızca bulundukları bölgede mevcut besin kaynaklarına dayanmadığını aynı zamanda kültürel grupların gelenek ve alışkanlıklarından da etkilendiğini gösteriyor.

(Avcı Toplayıcıların Paylaşımı, İşbirliği Evrimine Katkı Yaptı)

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden, araştırmanın başyazı Dr. Harry Robson , hantal kapları taşımanın göçebe yaşam tarzıyla uyuşmadığı düşünüldüğünden avcı toplayıcıların besinleri hazırlamak, pişirmek ve saklamak için çömlek kaplar kullandığını duymanın genellikle insanları şaşırttığını söylüyor.

Robson’a göre yapılan bu araştırma çömlek kapların nasıl kullanıldığını incelemekle kalmıyor aynı zamanda farklı avcı toplayıcı gruplarda görülen zengin besin çeşitliliğini ve mutfak uygulamalarındaki farklılaşmayı da gözler önüne seriyor.

Avcı toplayıcılara ait bazı kaplarda süt yağına rastlamak mutfaktaki kültürel füzyonun beklenmedik bir örneği. Araştırma hem avcı toplayıcı yaşam tarzından erken çiftçiliğe geçişe dair bildiklerimize yeni şeyler katıyor hem de kalıntılarına rastlanan bu besinin yakınlardaki çiftçilerden takas yoluyla veya yağmalamayla alındığını gösteriyor.  

(Anadolu’dan Göçen İlk Çiftçiler Romanya’daki Avcı Toplayıcılarla Birbirine Karıştı)

British Museum’dan, araştırmanın bir diğer yazarı Dr. Blandine Courel “Denizsel ve karasal kaynaklı ortak bir biotaları (bir bölgede yaşayan bitki hayvan türleri) olmasına rağmen, Baltık Denizi çevresindeki avcı toplayıcı topluluklar çömleği aynı amaçla kullanmamıştı.” diyor.

Courel’e göre araştırmaları mutfak uygulamalarının çevresel sınırlardan etkilenmediğini daha ziyade köklü geleneklere ve kültürel alışkanlıklara bağlı olduğunu gösteriyor.

British Museum Bilimsel Araştırma Bölümü, York Üniversitesi ve Baltık ve İskandinavya Arkeolojisi Merkezi ortaklığında yürütülen araştırmada çömlek parçalarının analizi için moleküler ve izotopik yöntemler kullanıldığı belirtiliyor.

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden araştırma yazarı Prof. Oliver Craig “Çömleklerde hazırlanmış besin ve doğal ürün kalıntılarının kimyasal analizi erkek tarım toplumlarına dair bildiklerimizde daha şimdiden bir devrim yarattı. Sonuçlar avcı toplayıcıların da karmaşık ve kültürel olarak ayırt edici mutfakları olduğunu ortaya koydu.” diyor.

University of York. 22 Nisan 2020.

Makale: Courel, B., Robson, H. K., Lucquin, A., Dolbunova, E., Oras, E., Adamczak, K., … & Ezepenko, I. (2020). Organic residue analysis shows sub-regional patterns in the use of pottery by Northern European hunter–gatherers. Royal Society Open Science, 7(4), 192016.