10.000 Yıl Önce İsrail’de Baklagil Tüketiliyordu

İsrail’de 10.000 yıllık bilinen en eski evcilleştirilmiş bakla tohumları bulundu.

Bilinen en eski bakla tohumları 10.000 yıllık.

Bilinen en eski bakla tohumları 10.000 yıllık.

Weizmann Enstitüsü ve Israil Eski Eserler Kurumu’nun ortak yürüttüğü bir araştırmada İsrail’in Celile bölgesindeki Neolitik yerleşimlerde bulunan bakla tohumları analiz edildi. Araştırma sonuçlarına göre bu bölgedeki Neolitik yerleşimciler çoğunlukla bakla taneleri, mercimek ve nohut gibi baklagiller ile besleniyordu. Araştırmacılar, bulunan bakla tohumlarının önemli miktarlarda olmasını, buradaki prehistorik yerleşimcilerin özellikle bu besin kaynağını tercih etmesiyle açıklıyor. Tohumların tarihlendirmesi ise günümüzden 9890-10160 yıl öncesine yerleştiriliyor.

Bu iyi korunmuş tohumların hepsi kabukları ayıklanmış halde depolama çukurlarında (silo) ele geçirildi. Aynı boyutlarda olan bu tohumların tabanları incelendiğinde düzenli bir şekilde ve mevsimsel olarak toplandıkları tespit edildi. Araştırmacılara göre tohumları silolarda saklamak uzun vadeli zirai planlamaya işaret ediyor. Bu şekilde tohumlar sadece yemek için değil, gelecek yıllarda ekinlerin devamını sağlamak için de kullanılıyordu.

10.000 Yıl Önce İsrail’de Baklagil Tüketiliyordu

Araştırmada yer alan arkeobotanistler günümüzde beslenme düzenimizin vazgeçilmez parçaları olan bitkisel besinlerin ilk ne zaman evcilleştirildiğini anlamanın önemini vurgulayarak ekliyorlar: “Araştırma sonuçları, Celile bölgesinde, tahıllardan önce lezzet ve protein bakımından zengin baklagillerin evcilleştirildiğine işaret ediyor. Tarım devrimi olarak bilinen olgu da bu zaman da ortaya çıkmaya başladı: Levant boyunca çeşitli hayvanlar ve bitkiler evcilleştirildi ve şimdi Celile olarak bilinen bölgede baklagillerin üretimi önem kazandı. Bu süreç binlerce yıl sürerek yabani bitkilerin çeşitli özelliklerini değiştirerek evcil türlerin ortaya çıkmasına yol açtı. Bunun uzantılarını, günümüzde Celile’deki nohut üretimin, İsrail’in neredeyse bütün nohut ihtiyacını karşılıyor olmasında görmekteyiz.”   

Arkeologlara göre gelişmiş teknikler kullanılarak yaklaşık 10000 yıl öncesine tarihlenen tohumlar, dünyanın en eski evcilleştirilmiş bakla tohumları.


antiquities.org

Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi bölümünü bitirip aynı bölümde yuksek lisansını tamamladı. Hayırlısıyla doktoraya gidiyor. İletişim: serkusoz@ku.edu.tr

You must be logged in to post a comment Login