Yorkshire’ın ‘Atlantis’i Nihayet Ortaya Çıkabilir

Arkeologlar, Yorkshire’ın “Atlantis”i olarak anılan kayıp bir Orta Çağ kasabasını dalgaların altında bulmaya her zamankinden daha yakınlar.

Ravenser Odd olarak da adlandırılan kasaba, Orta Çağ’da denize gömülmeden önce İngiltere’nin doğu kıyısı boyunca, bugünün Yorkshire’ında gelişti.

Yorkshire’daki Hull Üniversitesi’nde sedimentoloji profesörü olan Daniel Parsons, “Yaklaşık 400’den fazla haneden oluşan büyük bir yerleşim yeriydi.” diyor. Parsons, tarihi kayıtların, alanın bir deniz setine, limana, hapishaneye ve pazar yerine sahip olduğunu söylüyor.

Kasım 2021’de Humber Nehri ağzının bir bölümünde Ravenser Odd için yapılan bir arama boş çıktı; ancak şimdi ekip, bulunabileceği kalan alanı daralttıkları için her zamankinden daha yakınlaşıldığına inanıyor. Yaklaşık iki hafta içinde başka bir arama için nehrin ağzına doğru yola çıkmayı planlıyorlar. Parsons’ın, “Alanın bazı kanıtlarını bulacağımızdan çok eminiz.” diyor.

(İlgili: İngiltere’de Bulunan 5.000 Yıllık Davul, Sergiye Çıkıyor)

1235 civarında kurulan kasaba, Humber Nehri’nin kuzey kıyısında, yoğun bir ticaret yolu boyunca bir kum havuzu üzerine inşa edilmişti. Kıyı şeridinin bir kısmı 14. yüzyılda aşınmaya başladı ve sahil binalarının tahrip olmasına ve şehir genelinde daha fazla su baskınına yol açtı. Parsons, “Büyük ölçüde sık sık su basmasına neden olan kıyı değişikliği nedeniyle, nüfus 1300’lerden itibaren zaman içinde yavaş yavaş azaldı.” diyor. Kasabadan geriye kalanlar, 1362’de bölgeye büyük bir fırtına vurduktan sonra tamamen terk edildi.

“Chronicle of Meaux” (Meaux, bölgedeki bir manastır) yayınındaki bir kayıt, “kasabanın acımasız seller ve fırtınalar tarafından nasıl hızla yutulduğunu ve onarılamaz bir şekilde tahrip edildiğini” anlatıyor. Kayıtta ayrıca Ravenser Odd’ün “ticarete adanmış ve balıkçılıkla çok meşgul olan son derece ünlü bir kasaba” olduğu da yazıyordu.

Bilim İnsanları ne diyor?

Arkeologların Yorkshire’ın “Atlantis”ini gerçekten ortaya çıkarma şansı nedir?” Bir dizi bilim insanı, ekibin alanı keşfetmeyi başarabileceği konusunda genellikle iyimser.

Oklahoma Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Roberta Magnusson, “Yaklaşık olarak nerede bulunduğunu biliyoruz ve organik kalıntılar hayatta kalmasa da, çökeltiler tarafından çok derine gömülmediği sürece hala önemli bir arkeolojik ayak izi olmalı.” diyor.

İskoçya’daki Dundee Üniversitesi’nde coğrafya profesörü olan Robert Duck, “Arkeolojik kalıntı bulma şansının yüksek olduğunu düşünüyorum.” diyor.

Aramaların yapıldığı Humber bölgesinin eski baş arkeoloğu Dave Evans, Ravenser Odd’ün bir zamanlar büyüdüğü bölgede en azından Tunç Çağı’ndan beri yerleşildiğini, yani bir kasabanın kalıntıları bulunsa bile, arkeologların Ravenser Odd’ün kalıntılarını daha eskiye dayanan kalıntılardan ayırt etmeleri gerekeceğini söylüyor.  Evans, bölgenin “birçok farklı yerleşim döneminin izlerini barındırması muhtemel.” diyor.

Bu “Atlantis”i diğer kayıp şehirlerden ayırmanın bir yolu deniz setlerinin varlığı. Burada yaşamış insanlar kıyı erozyonunun şehirlerini tehdit ettiğini biliyor ve bunu önlemeye çalışıyorlardı. Magnusson, “Kasabanın 14. yüzyılın ortalarında yıkılmasından önceki yıllarda, insanlar onu denizin tahribatından korumak için deniz setleri inşa etmek adına bir dizi iskele hibesi aradılar.” diyor.

Uzmanlar genellikle alanın önemli olduğu konusunda hemfikir. Nottingham Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Gwilym Dodd, “Alan, 14. yüzyılın başında milletvekillerini [parlamento üyelerini] parlamentoya gönderdi, bu nedenle sakinler kendilerini bu noktada açıkça önemli gördüler.” diyor.

Tarihi kayıtlar, bölgenin zengin olduğunu gösteriyor. Magnusson, “Ravenser Odd, Orta Çağ’daki en zengin doğu kıyısı limanlarından biriydi, bu yüzden kalıntılarını bulmak sanal bir arkeolojik zaman kapsülü olacağı için çok heyecan verici olacak.” diyor.

Kasabanın büyümesi, kısmen ithal mallardaki kayıt dışı ticaretle körüklenmiş olabilir. Evans, “Ravenser Odd, görünüşe göre kaçakçılar ve gümrük vergilerini ödemekten kaçınmak isteyenler için de popüler bir yerdi, çünkü Kralın yetkililerinin bulunduğu yerden çok uzaktaydı, bu yüzden de servetinde bir rol oynamış olabilir.” diyor.

Duck, iklim değişikliğinin bazı bölgelerde kıyı erozyonunu hızlandırmasıyla, daha modern yerleşim yerlerinin kendilerini Ravenser Odd ile benzer bir konumda bulabileceğini söylüyor. Duck, “Bu kıyı şeridi, bazı bölgelerde yılda 5 metreye ulaşan arazi kaybıyla Avrupa’nın en hızlı erozyona uğrayan bölgesi.” diyor.

Live Science. 23 Mart 2022.