Vikinglerin Hepsinin İskandinav Olmadığı Ortaya Çıktı

Viking iskeletlerine yapılan şimdiye kadarki en büyük DNA dizilimi, Vikinglerinin hepsinin İskandinav olmadığını ve çoğunlukla kahverengi saçlı olduklarını ortaya koydu.

İşgalci, korsan, savaşçı – tarih kitapları bize Vikinglerin İskandinavya’dan deniz yoluyla Avrupa’yı ve ötesini yağmalamak ve baskınlar yapmak için seyahat eden vahşiler olduğunu öğretti.

Şimdi ise Avrupa ve Grönland’a dağılmış arkeolojik alanlardan 400’den fazla Viking iskeletinin son teknoloji DNA dizilimi, tarih kitaplarını yeniden yazacak.

(İzlanda’da En Eski Viking Yerleşimi Ortaya Çıkarıldı)

Araştırmanın sonuçlarına göre;

• İskoçya’daki ünlü Viking mezarlıklarında bulunan iskeletler, aslında Viking kimliklerini üstlenmiş ve Viking gibi gömülmüş olabilecek yerel insanlardı.
• Birçok Viking’in aslında sarı saçları değil kahverengi saçları vardı.
• Viking kimliği İskandinav kökenli insanlarla sınırlı değildi. Çalışma, İskandinavya’nın genetik tarihinin Viking Çağı’ndan önce Asya ve Güney Avrupa’dan gelen yabancı genlerden etkilendiğini gösteriyor.
• Erken Viking Çağı baskın partileri yerel halk için bir etkinlikti ve yakın aile üyelerini içeriyordu.
• Birleşik Krallık’taki nüfusun yüzde 6’sına kadar Viking DNA’sı aktarıldı.

Nature’da yayınlanan altı yıllık araştırma projesi, Vikinglerin modern imajını çürütüyor.

Araştırmayı yürüten Profesör Eske Willerslev, “Bugüne kadar kafamızdaki imaja göre, bağlantıları iyi olan Vikingler birbirleriyle kaynaşıyor, gruplarla ticaret yapıyor ve Avrupa’daki Krallarla savaşmak için baskın yapmaya devam ediyordu. Çünkü bu televizyonda gördüğümüz ve kitaplarda okuduğumuz şeydi, ancak genetik olarak ilk kez bunun o tür bir dünya olmadığını gösterdik.” diyor.

“Bu çalışma, bir Viking’in gerçekte kim olduğuna dair algıyı değiştiriyor – hiç kimse, Viking Çağı öncesinde ve sırasında Güney Avrupa ve Asya’dan İskandinavya’ya bu önemli gen akışlarını tahmin edemezdi.”

(Antik DNA’ya Göre Vikingler Çiçek Hastalığına Yakalanmış)

Viking kelimesi İskandinavya’da ‘korsan’ anlamına gelen ‘vikingr’ kelimesinden gelir. Viking Çağı, genellikle ilk kaydedilen baskından birkaç yıl sonra, MS 800’den, İngiltere’nin 1066’daki Norman Fethi’nden birkaç yıl öncesi 1050’lere kadar olan dönemi ifade eder.

Vikingler, Avrupa’nın ve ötesinin siyasi ve genetik seyrini değiştirdi: Büyük Cnut İngiltere Kralı oldu, Leif Eriksson’un Kuzey Amerika’ya ulaşan ilk Avrupalı olduğuna inanılıyor (Kristof Kolomb’dan 500 yıl önce) ve Olaf Tryggvason, Hıristiyanlığı Norveç’e götürmekle anılıyor.

Pek çok akın, Avrupa’nın kıyı yerleşimlerindeki manastırlara ve şehirlere baskın yapmayı içeriyordu, ancak kürk, fildişi ve fok yağı gibi malların ticaretini yapma hedefi çoğu zaman daha pragmatik amaçtı.

Profesör Willerslev, “Şimdiye kadar genetik olarak neye benzediklerini bilmiyorduk. İskandinavya’daki farklı Viking popülasyonları arasında genetik farklılıklar bulduk, bu da bölgedeki Viking gruplarının daha önce inanıldığından çok daha fazla izole olduğunu gösteriyor. Araştırmamız, birçok kişinin kahverengi saçlı olduğu ve İskandinavya’nın dışından gelen genetik akıştan etkilendiği için Vikinglerin modern sarı saçlı imajını bile çürüttü.” diyor.

Uluslararası akademisyenlerden oluşan ekip, Viking mezarlıklarında bulunan dişlerinden ve şkak kemiklerinden, çoğu Viking Çağı erkek, kadın, çocuk ve bebeklerin 442 genomunu sıraladı. Estonya’daki bir tekne mezarından kalan kalıntıların DNA’sını analiz ettiler ve dört Viking kardeşin aynı gün öldüğünü keşfettiler.

Araştırmacılar ayrıca İskoçya’nın Orkney kentindeki bir Viking mezarlığından erkek iskeletlerinin kılıçlarla ve diğer Viking hatıralarıyla gömülmelerine rağmen aslında genetik olarak Viking olmadığını ortaya çıkardılar.

Viking Çağı’nda İskandinavya için bir kelime yoktu, bu kelime daha sonra geldi. Ancak araştırma, şu anda Norveç’te olan Vikinglerin İrlanda, İskoçya, İzlanda ve Grönland’a seyahat ettiğini gösteriyor. Şu anda Danimarka olan yerden Vikingler İngiltere’ye gitmişti. Ve şimdi İsveç olan yerden gelen Vikingler, tamamen erkeklerden oluşan baskınlar için Baltık ülkelerine gitmişti.

Araştırmanın ilk yazarı Dr. Ashot Margaryan, “Viking Çağı’ndan önceki Antik Avrupalıların genetik resmine nasıl uyduklarını keşfetmek için Viking kalıntılarının şimdiye kadarki en büyük DNA analizini gerçekleştirdik. Sonuçlar şaşırtıcıydı ve bazıları uzun süredir devam eden tarihi soruları yanıtlıyor ve kanıtı olmayan önceki varsayımları doğruluyor.” diyor.

“Estonya’da bir tekne mezarında aynı gün ölen dört erkek kardeşi keşfettik. Teknede oturanların geri kalanı genetik olarak benzerdi, bu da hepsinin muhtemelen İsveç’te küçük bir kasaba veya köyden geldiğini gösteriyor.”

Viking kalıntılarından elde edilen DNA, Grönland, Ukrayna, Birleşik Krallık, İskandinavya, Polonya ve Rusya’daki sitelerden dizilendi.

Makalenin baş yazarı profesör Martin Sikora, “Güney Avrupa ve Asya’dan DNA’larında daha önce hiç düşünülmemiş olan genetik etkileri analiz ederken Vikinglerin genetik atalarında sadece İskandinavlar olmadığını gördük. Birçok Viking, hem İskandinavya’nın içinde hem de dışında yüksek düzeyde İskandinav dışı soylara sahipti ve bu da Avrupa genelinde devam eden gen akışını düşündürüyor.” diyor.

Ekibin analizi ayrıca genetik olarak Piktlerin, İskandinavlarla genetik olarak karışmadan Viking haline geldiğini de buldu. Piktler, Geç Britanya Demir Çağı ve Erken Ortaçağ dönemlerinde bugün doğu ve kuzey İskoçya’da yaşayan Kelt dili konuşan insanlardı.

Araştırmanın baş yazarlarından Dr. Daniel Lawson, “Orkney ve Norveç’te Viking gibi gömülen ve genetik olarak İngiliz ebeveyni olan kişiler bulundu. Bu, kültürel ilişkinin Viking baskınından ve yağmalamasından farklı bir yönü.” diyor.

University of Cambridge. 16 Eylül 2020.

Makale: Ashot Margaryan, Daniel J. Lawson, Martin Sikora et al. 2020. Population genomics of the Viking world. Nature.