Vikingler Hakkında Bilinmesi Gereken 5 Şey

Popüler kültürde, yakıp yıkan, yağmalayan acımasız savaşçılar olarak tanınıyorlar. Ama bu özellik, Vikingler’in sadece bir yönünü oluşturuyor. 

Liste başı video oyunlarına bile ilham kaynağı olmuş Vikingler hakkında bilinmesi gereken 5 özelliği sıralayalım.

5- İsimleri nereden geliyor?

Haklarında söylenen birçok şey gibi “Viking” kelimesinin etimolojisi de belirsiz. Eski  İskandinav dilinde “Viking” kelimesi yapılan bir eylemi belirtirken “Vikingr” ise kişiyi ifade ediyor.

(Vikinglerin Hepsinin İskandinav Olmadığı Ortaya Çıktı)

Araştırmalarını Viking arkeolojisi üzerine yapan, Oslo Viking Gemi Müzesi’nden Prof. Jan Bill, “İskandinavlar, Viking söylemini hiçbir zaman etnik kimliklerini ifade etmek için kullanmadılar. Kelime daha çok baskın yapmak veya baskın yapan kişi anlamında kullanıldı, ama bugün, Viking döneminde (8. – 11.yüzyıllar arası) yaşamış herhangi bir İskandinav’ı ifade etmek için bu sözcük kullanılıyor.” diyor.

4- Çeşitli Kültürlerin Etkileri Görülüyor

Yağma faaliyetlerinin dışında Vikingler, Hazar Denizi’nden Grönland’a kadar birbiriyle bağlantılı çok geniş ağlar oluşturan etkili tüccarlardı. 

Vikingler’in yaklaşık 1000 yılında ya da Christopher Columbus’tan 500 yıl önce Amerika Kıtası’na ayak basmalarının olası olduğu yıllardır tartışılıyor. 

Gemi batıklarından kurtarılan bazı nesneler, Vikingler’in zengin ve çeşitli doğal ilişkilerini gözler önüne seriyor ve Oslo müzesinde bu duruma örnek olabilecek üç tane gemi oldukça iyi koşullarda sergileniyor.

Bulunan bu nesneler arasında, Oseberg’de ortaya çıkarılmış Viking gemisi ile birlikte gömülmüş iki kadından birinin üzerinde, içinde kenevir bulunan küçük bir deri çanta da vardı. 

Jan Bill, “Bu tohumlar, eğlence amacı ile kullanılmış olabileceği gibi tıbbi amaçlı ya da liflerinden tekstilde yararlanmak üzere yetiştirilme amaçlı da olabilir.” diyor. 

Çeşitli Viking yerleşimlerindeki diğer buluntular ise, bazı tekstil ürünleri ile Doğu’nun boncuklarının yanısıra Arap dünyasından gelmiş sikkelerdi. Vikingler bu sikkeleri para birimi olarak değil de taşıdıkları değerli madenleri elde etmek için kullandıklarından bunları parçalara ayırırlardı. Ayrıca bu döneme tarihlenen bronz Buda heykeli de İsveç adası olan Helgo’da bulundu.

3- Viking Gemisi

“Drakkar” kelimesinin, bu dönemde kullanıldığı ve pruvasında ejderha süslemesi olan Viking gemisini ifade ettiği iddia ediliyor. Fakat bazı tarihçiler bu kelime ile modern İsveç dilinde ejderha anlamına gelen “drake” arasında bağlantı kurarak sözcüğün 19. yüzyıl kadar geç bir döneme tarihlenebileceğini iddia ediyorlar; fakat bu kelime, her ne kadar eski İskandinav dilindeki kelime ile aynı olmasa da benzerdir. Jan Bill, “Aslında Viking çağı şiirlerinde “dreki” ya da çoğul bir ifade ile “drekar” olarak adlandırılan yedi tane gemi örneği bulunuyor, ayrıca teknik değil, oldukça şiirsel bir kelimedir.” diyor.

Tarihçiler, kürek ve yelken ile güçlendirilmiş hafif Viking gemilerinin hız, manevra ve okyanusları geçme kabiliyetlerinin yanısıra sığ draftları sayesinde nehirlerde yüzebildikleri konusunda hemfikirler.

2- Boynuz Yok

Ünlü bir Amerikan çizgi romanı olan Hagar The Horrible, bir Viking’i boynuzlu miğferi, tüylü tuniği ve kaba kırmızı sakalı ile tasvir ediyor. Fakat uzmanlara göre Vikingler bu tasvirden daha fazlası. Oslo Üniversitesi Kültürel Tarih Müzesi’nden Arkeolog Camilla Cecilie Wenn “Kıyafetleri oldukça renkliydi; ayrıca mücevheri ve lüks yaşamı seviyorlardı.” diyor. Tasvir edildikleri bayağı tarzdan ziyade onlar, görünüşleri için çok zaman harcarlardı. Saçlarını ve sakallarını düzenli olarak yıkar ve fırçalarlardı, diye ekliyor. 

Jan Bill, “Boynuzlu miğfere gelince bu, Romantik dönemde ortaya çıkmış bir yakıştırmadır. Viking Çağı’na ya da daha önceki yüzyıllara ait miğferlerin hiçbiri boynuzlu değildi.” diyor. 

Bu yanılgının ortaya çıkmasına sebep olarak, Richard Wagner’ın İskandinav mitolojisinden esinlenerek yaptığı “Ring Cycle” operasının gösteriminde savaşçıların miğferlerine boynuz ekleyen kostüm tasarımcısı Carl Emil Doepler gösteriliyor.

1- Kadeh Tokuşturmak

Bir şehir efsanesi de uygulanagelen kadeh tokuşturma davranışını Vikingler’e dayandırıyor. Söylendiğine göre kupalarını o kadar şiddetli tokuştururlardı ki içtikleri bira ya da bal likörü, bir diğerinin kupasına sıçrardı. Dolayısı ile içkilerinin zehirli olmadığından emin olurlardı. Fakat bu teoriyi destekleyen hiçbir kanıt da yok. 

Ayrıca yaygın inanışın tersine Vikingler, düşmanlarının kafataslarından içki de içmemişlerdi.

AFP. 12 Mart 2021.