Tilkiler 42.000 Yıl Önce Yemek Artıklarımızı Yemeye Başlamış

Eski tilkilerin beslenme düzeni, insanların geçmiş ekosistemler üzerindeki etkisinin iyi bir göstergesi olabilir.

Kızıl Tilki (Vulpes vulpes). C: Shorty Ox

Tübingen Üniversitesi’nden Chris Baumann ve meslektaşlarının yayınladıkları araştırmaya göre insanlar, eski tilkilerin beslenme düzenini etkilemiş ve bu küçük etoburlar, zaman içinde yaşanan beşeri faaliyetlerin bir izi olabilir.

Tilkiler, artık yiyecekleri yemeye bayılır. Vahşi doğada tilkiler, düzenli olarak ayılar ve kurtlar gibi daha büyük yırtıcılar tarafından bırakılan artıklarla beslenir. Ancak tilkiler insan medeniyetine ne kadar yakın yaşarlarsa, beslenme düzenleri de o kadar çok insanların geride bıraktığı yiyeceklerden oluşur. Baumann ve meslektaşları bu araştırmada, bu ortak ilişki eğer eski zamanlara kadar uzanıyorsa, tilkilerin, geçmişteki insan etkisini gösteriyor olabileceğini öne sürdü.

(Tilkiler Bronz Çağ’da Evcilleştirildi)

Araştırmacılar, Orta ve Üst Paleolitik dönemlere ait, Almanya’nın güneybatısında farklı arkeolojik alanlarda yaşamış çeşitli otobur, büyük etobur, kızıl ve kutup tilkilerinin kalıntıları arasındaki karbon ve azot izotop oranlarını karşılaştırdı.

Ortakçı tilki hipotezi için özet figür. Mavi alan, insanların, tilkilerin diyet kaynakları üzerindeki etkisini işaret ediyor. C: Baumann et al, 2020

Neandertal nüfusunun seyrek olduğu 42.000 yıldan daha eski bölgelerde, tilkilerin beslenme düzenleri bölgedeki büyük etoburlarınkine benziyordu. Ancak daha sonraki tarihlerde Homo Sapiens nüfusu bölgede yaygınlaştıkça tilkiler, avlanmaları için çok büyük olan ancak o zamanın insanları için önemli bir av eti olduğu bilinen ren geyiğinden oluşan daha benzersiz bir beslenme düzeni geliştirdi.

Bu sonuçlar, Üst Paleolitik dönemde bu tilkilerin, bölgedeki büyük yırtıcıların geride bıraktığı artıklardan beslemek yerine, insanların geride bıraktığı yiyeceklerden beslenmeye geçiş yaptıkları gösteriyor. Bu da tilkilerin insanların geride bıraktığı yiyeceklere bel bağlamaya 42.000 yıl önce başladığını işaret ediyor.

Araştırmacılar, tilkiler ve insanlar arasındaki ilişkinin gelecekteki çalışmalarda da araştırılmasıyla, eski tilkilerin beslenme düzeninin, insanın zaman içinde ekosistem üzerindeki etkisinin iyi bir göstergesi olabileceğini öne sürüyor.

“Buzul Çağ’da yaşamış tilkilerin beslenme düzeni üzerine yapılan canlandırmalar, erken modern insanların 40.000 yıl kadar önce yerel ekosistem üzerinde bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor. İnsanlar belirli bir bölgede ne kadar çok yerleşmişse, tilkiler de onlara daha fazla adapte olmuş.”


Science Daily. 22 Temmuz 2020.

Makale: Baumann, C., Bocherens, H., Drucker, D. G., & Conard, N. J. (2020). Fox dietary ecology as a tracer of human impact on Pleistocene ecosystems. PloS one, 15(7), e0235692.

Dokuz Eylül Üniversitesi Mütercim-Tercümanlık bölümü lisans mezunu.

You must be logged in to post a comment Login