Tayland’da 145 Milyon Yıllık Yeni Bir Dinozor Türü Keşfedildi

Güneydoğu Asya’da şimdiye kadar bulunan en iyi korunmuş fosillerden birinin ortaya çıkmasıyla Tayland’da yeni bir dinozor türü keşfedildi.

Minimocursor phunoiensis olarak adlandırılan bu dinozorlar, yaklaşık 150 milyon yıl önce geç Jura döneminde yaşadılar.

Tayland Mahasarakham Üniversitesi’nde bulunan Paleontolojik Araştırma ve Eğitim Merkezi’nden Sita Manitkoon araştırmaya öncülük etti. Manitkoon, bunun çok özel bir keşif olduğunu söylüyor. “34 yaşındayım ve yeni bir dinozor buldum. Bu çok ama çok heyecan verici.”

(İlgili: Peru Çölünde Bulunan Balina, Bilinen En Ağır Hayvan Olabilir)

İşte yaratık hakkında bildiklerimiz.

Neye benziyordu?

Araştırmacılar, dinozorlar hakkında sahip oldukları bilgilere dayanarak sanat ve bilimin bir birleşimi olan görselleştirmeler ortaya koyuyor. Kemikler, uzmanlara dinozorların şekilleri hakkında oldukça iyi bir fikir veriyor. Ancak dinozorların renkleri gibi konularda boşlukları doldurmak araştırmacılara kalıyor. Dolayısıyla araştırmacıların çizimleri gerçekçi görünse de dinozorlar gerçek hayatta daha farklı görünüyor olabilir.

İşte YouTube’da MR. DinoDigger kullanıcı adıyla yayınlanan bir belgeselden Minimocursor phunoiensis’in bir görseli.

Sanatçının dinozora pembemsi-mor bir yüz ve turuncu gaga benzeri bir ağız verdiğini görebilirsiniz.

Bölgedeki en iyi korunmuş dinozorlardan biri

Yeni yayımlanan bir çalışmada araştırmacılar, fosilin “olağanüstü derecede eklemli bir iskelet” olduğunu ve “Güneydoğu Asya’da şimdiye kadar bulunan en iyi korunmuş dinozorlardan biri” olduğunu söylüyor.

Dr. Manitkoon, “Bu, en eksiksiz iskeletlerden biri. Daha önce Tayland’daki dinozorlara ait genellikle dağınık kemikler bulunuyordu. Sadece bazı bacak kemikleri, omurlar gibi bazı parçalar. Ancak bu vakada, eklemli bir iskelet bulduk. Bu yüzden çok özel bir durum.” diyor.

Bu dinozor oldukça küçüktü

Araştırmacılar, yakınlarda bulunan diğer kemiklerin boyutlarına dayanarak bunun genç bir dinozor olduğunu düşünüyor. Sadece 60 santimetre uzunluğunda olduğunu tahmin ediyorlar. Yani orta boy bir köpek büyüklüğünde.

Ancak bu dinozorun yetişkin versiyonları biraz daha büyük olabilir. Araştırmacılar, “Bulunan en uzun uyluk kemiğine dayanarak yetişkin bir aşamada 2 metre uzunluğuna ulaşabileceğini varsayıyoruz.” diyor.

Belgeseldeki bir başka sahnede dinozorun bir insanla karşılaştırması gösteriliyor. Görüldüğü üzere yaklaşık olarak orta uyluk yüksekliğine geliyor:

Araştırmacılar dinozorun ismini seçerken ne kadar küçük olduğuna vurgu yapmak istedi. 

Latince “en küçük” anlamına gelen “minimus” ile “koşucu” kelimesini çağrıştırması için “cursor” kelimelerini birleştirerek bilimsel isminin ilk kısmını oluşturdular.

Bu tür dinozorların yoğun olarak yaşadığı bir yerde bulundu

Araştırmacılar bu fosili Tayland’ın kuzeydoğusundaki Kalasin eyaletindeki Phu Noi’de buldu. Bu konum “küçük bir tepe” olarak tanımlansa da, aslında burası zengin bir kemik deposu. Phu Noi bölgesi çok sayıda fosil örneği içeriyor.

Araştırmacılar, “Bu bölge, Paleontolojik Araştırma ve Eğitim Merkezi, Mahasarakham Üniversitesi ve Sirindhorn Müzesi’nden ekiplerin 10 yıldan fazla bir süredir çalıştığı Güneydoğu Asya’nın denizel olmayan en zengin omurgalı kemik yataklarından biri.” diye yazıyor.

Ve bölgeden çıkacak daha fazla keşif olabilir. “Geriye kalan birçok kemik araştırılmak için halen hazırlık aşamasında. Bunlar arasında başka bir kafatası da bulunuyor.”

ABC.net. 27 Temmuz 2023.

Makale: Manitkoon, S., Deesri, U., Khalloufi, B., Nonsrirach, T., Suteethorn, V., Chanthasit, P., … & Buffetaut, E. (2023). A New Basal Neornithischian Dinosaur from the Phu Kradung Formation (Upper Jurassic) of Northeastern Thailand. Diversity, 15(7), 851.