Tarihöncesi İnsanlar İlikli Kemikleri Konserve Gibi Saklıyordu

İsrail’deki bir mağarada 400.000 yıldan daha eski kanıtlar, hayvanların kesilmesinden sonra insanların her şeyi hemen yemediklerini gösteriyor. Aksine, daha sonra açıp yemek için yağlı, lezzetli ve besin açısından zengin ilik ile dolu kemikleri saklıyorlardı.

Bunlar, eski insan toplumlarında gıda depolamasıyla ilgili en eski ipuçları olma özelliğini taşıyor ve hayatta kalmalarının bir zamanlar sanıldığı kadar kıt kanaat olmadığına işaret ediyor.

Araştırmanın eş yazarı Ran Barkai, “Kemik iliği, önemli bir beslenme kaynağı oluşturur ve bu nedenle, tarih öncesi beslenmede uzun zamandır yer alıyor.” diyor.

(300.000 Yıl Önce Levant’ta Kuş Tüyleri Kullanılıyordu)

Araştırmacılar, yağların, avcı toplayıcı insanlar için özellikle önemli olduğunu, çünkü diyetleri için “neredeyse yalnızca” hayvanlara güvendiklerini ve karbonhidratlara erişimi olmadığını belirtiyor.

Barkai, “Şimdiye kadar, kanıtlar yumuşak dokuların tedarik edilmesini ve çıkarılmasını takiben iliğin hemen tüketildiğine işaret etti. Çalışmamızda, depolama delilleri ve kemik iliği tüketiminde gecikmeli tüketim olduğunu sunuyoruz.” diyor.

Arkeologlar, 80.000’den fazla hayvan kemiğini ve Tel Aviv yakınlarındaki Qesem Mağarası’nda bulunan kalıntıları inceledi. Burasının insanlar tarafından kullanımı 420.000 ile 200.000 yıl arasında değişiyor.

O dönemde bölgede yaşayan insanlar tarafından kesip biçilerek yenilen hayvanlar arasında toynaklı memeliler, kaplumbağalar, kuşlar ve hatta birkaç etobur vardı. En yaygın avları Pers alageyikleriydi (Dama dama mesopotamica).

(400,000 Yıl Önce İsrail’deki İnsanlar Kaplumbağa Yiyordu)

Geyiklerin kemiklerinin tümü mağaraya geri getirilmedi; Hayvanların kesildiği zaman çoğu geride kaldı, kafatasları ve uzun bacak kemikleri saklandı. Dahası, bacak kemikleri, hayvanların kasaplık işlelerinden kaynaklananlardan farklı kesik izleri taşıyordu. Bilim insanları bu kesim izlerinin, iliği korumak için kemiklerin etrafındaki kurumuş deriyi çıkarmak için daha sonra yapıldığından şüpheleniyor.

Deneyler araştırmacıların hipotezlerini test etmelerine yardımcı oldu. İlk olarak, deride metapodiyal denilen uzun hayvan kemiklerini sardılar ve içlerindeki yenilebilir besinleri koruyup korumayacağını görmek için onları bir kenara koydular. Haftalar sonra deriyi kesip ayırdılar ve kesik izlerini mağaradaki eski kemiklerde bulunanlarla karşılaştırarak kemikleri açtılar.

Araştırmanın baş yazarı Ruth Blasco, “Kemiği, deriyle birlikte haftalarca sürebilecek bir süre boyunca korumanın, ilk insanların gerektiğinde kemiği kırmasını ve hala besleyici kemik iliğini yemesini sağladığını keşfettik.” diyor.

Barkai, “Kemikler, kuru deriyi alma, kemiği parçalama ve kemik iliğini yeme zamanı gelene kadar kemik iliğini uzun süre koruyan ‘konserveler’ olarak kullanıldı.” diyor.

Yaklaşık 2.6 milyon yıl önce başlayan ve yaklaşık 11.700 yıl öncesine kadar süren jeolojik dönem olan Pleistosen çağının ortasında, insan toplulukları ekonomik, sosyal ve bilişsel dönüşümler geçirdi. Araştırmacılar, Taş Devri insanları tarafından kullanılan ilik konservelerinin, bu değişimin bir işareti olduğunu belirtiyor.

Live Science. Mindy Weisberger. 11 Ekim 2019.

Makale: Blasco, R., Rosell, J., Arilla, M., Margalida, A., Villalba, D., Gopher, A., & Barkai, R. (2019). Bone marrow storage and delayed consumption at Middle Pleistocene Qesem Cave, Israel (420 to 200 ka). Science Advances, 5(10), eaav9822.