Tarih Öncesi İnsanlar, Kullanılmış Aletleri Geri Dönüştürüyordu

Tarih öncesi insanlar, ataları tarafından yapılmış, kullanılmış ve atılmış çakmaktaşı aletleri topluyor ve geri dönüştürüyordu.

Türünün ilk örneği bir çalışma, tarih öncesi insanları, ataları tarafından yapılmış, kullanılmış ve atılmış çakmaktaşı aletleri toplamaya ve geri dönüştürmeye iten şeyin ne olduğunu sorguluyor. Araştırmacılar, İsrail’in Kıyı Ovası’nın güneyindeki 500.000 yıllık tarih öncesi Revadim sahasında tek bir katmanda bulunan çakmaktaşı aletleri inceledikten sonra yeni bir açıklama önerdi: Tarih öncesi insanlar, tıpkı bizim gibi, doğaları ve kültürleri gereği koleksiyonculardı.

Çalışma, çoğunlukla atalarının anısını korumanın ve yer ve zamanla olan bağlantılarını sürdürmenin bir yolu olarak, eski insan yapımı eserleri toplamak için duygusal bir dürtüye sahip olduklarını gösteriyor.

(İlgili: Erken İnsanlar Kemik İliği Yemek İçin Kıyıcı Aletler Kullanmış)

Çalışmanın lideri Bar Efrati, iki yaşam döngüsüne sahip taş aletlerin dünyanın dört bir yanındaki tarih öncesi bölgelerde bulunduğunu, ancak bu fenomenin hiçbir zaman kapsamlı bir şekilde araştırılmadığını açıklıyor.

Bu çalışmada araştırmacılar, İsrail’in Kıyı Ovasının güneyinde, yaklaşık 500.000 yıl öncesine tarihlenen geniş, açık hava, çok katmanlı bir alan olan Revadim’deki belirli bir katmana odaklandılar. Revadim’deki zengin bulgular, buranın tarih öncesi manzarada popüler bir yer olduğunu ve filler de dahil olmak üzere çok sayıda vahşi yaşam etkeninin ilk insanları kendine çekip tekrar tekrar ziyaret edildiğini gösteriyor. Dahası, bölge kaliteli çakmaktaşı bakımından zengin ve Revadim’de bulunan aletlerin çoğu aslında buradan çıkartılan çakmaktaşından yapılmıştı.

Bar Efrati: “Asıl soru şu: Bunu neden yaptılar? Tarih öncesi insanlar neden yıllar önce ataları tarafından üretilen, kullanılan ve atılan aletleri topladı ve geri dönüştürdü? Hammadde kıtlığı, kaliteli çakmaktaşının kolayca bulunabileceği Revadim’de bir neden olamazdı. Motivasyon da işlevsel değildi, çünkü geri dönüştürülmüş aletler ne biçim olarak alışılmadık, ne de herhangi bir özel kullanım için benzersiz bir şekilde uygun değildi.” diyor.

Geri dönüştürülmüş aletleri tanımlamanın ve tarihçelerini anlamanın anahtarı, elementlere uzun süre maruz kaldığında çakmaktaşı üzerinde oluşan kimyasal bir kaplama olan patinadır. Böylece, onlarca yıl veya yüzyıllar boyunca yerde duran atılmış bir çakmaktaşı alet, çakmaktaşının orijinal rengini ve dokusunu açığa çıkaran ikinci bir işlem döngüsünün izlerinden hem renk hem de doku bakımından farklı olan, kolayca tanımlanabilen bir patina tabakası biriktirir.

Bu çalışmada iki yaşam döngüsüne sahip 49 çakmaktaşı alet incelendi. İlk yaşam döngülerinde üretilen ve kullanılan bu aletler bir noktada terk edildi ve yıllar sonra, bir patina tabakası biriktirdikten sonra toplandı, yeniden işlendi ve tekrar kullanıldı. Her aleti geri dönüştüren bireyler patinayı kaldırıp taze çakmaktaşı açığa çıkardılar ve yeni bir aktif kenar oluşturdular. Eski ve yeni olan her iki kenar da araştırmacılar tarafından iki tür mikroskop altında ve kullanım-aşınma izleri ve / veya organik kalıntılar aramak için çeşitli kimyasal analizlerle incelendi. 28 alette, eski ve / veya yeni kenarlarda kullanım-aşınma izleri, 13 alette ise organik kalıntılar, hayvan kemikleri veya yağ ile temas kanıtı tespit edildi.

Şaşırtıcı bir şekilde, aletler iki yaşam döngüsünde çok farklı amaçlar için kullanılmıştı. Eski kenarlar öncelikle kesim için ve yeni kenarlar sıyırma için (deri ve kemik gibi yumuşak malzemelerin işlenmesi) kullanılmıştı. Bir başka şaşırtıcı keşifse, ikinci yaşam döngülerinde aletler, patina da dahil olmak üzere aletin orijinal formunu koruyarak ve aktif kenarını sadece biraz değiştirerek çok özel ve minimal bir şekilde yeniden şekillendirilmişti.

Prof. Ran Barkai: “Bulgularımıza dayanarak, tarih öncesi insanların eski aletleri topladıklarını ve geri dönüştürdüklerini, çünkü ataları tarafından yapılan eşyalara önem verdiklerini öneriyoruz. 500.000 yıl önce, tarih öncesi bir insanın yürürken eski bir taş aleti gördüğünü hayal edin. Alet, atalarının anısını taşıdığı ya da belirli bir yerle bağlantı kurduğu için bir anlam ifade ediyor. Onu alır ve elinde tartar. Alet onu memnun eder, bu yüzden onu ‘eve’ götürmeye karar verir. Günlük kullanımın hafızayı koruyabileceğini ve hatta geliştirebileceğini anlayarak, kendi kullanımı için kenarı rötuşlar, ancak ilk üreticinin onuruna, genel şekli değiştirmemeye özen gösterir.” diyor.

“Modern bir benzetmede, tarih öncesi insan, hala büyük büyükbabasının paslı eski traktörüyle tarlalarını süren, arada sırada parça değiştiren, ancak eski güzel makineyi olduğu gibi koruyan genç bir çiftçiye benzetilebilir, çünkü bu ailesinin toprakla olan bağını sembolize eder. Aslında, erken insanları ne kadar çok incelersek, onları, zekalarını ve yeteneklerini takdir etmeyi öğreniyoruz. Dahası, bizden çok farklı olmadıklarını keşfediyoruz. Bu çalışma, toplayıcıların ve toplama dürtüsünün insanlık kadar eski olabileceğini gösteriyor. Tıpkı bizim gibi, ilk atalarımız da eski eserlere büyük önem verdiler, onları hafıza nesneleri olarak korudular.”

Tel-Aviv University. 7 Mart 2022.

Makale: Efrati, B., Barkai, R., Cesaro, S. N., & Venditti, F. (2022). Function, life histories, and biographies of Lower Paleolithic patinated flint tools from Late Acheulian Revadim, Israel. Scientific reports, 12(1), 1-21.