Şiddet, Atacama Çölü’ndeki İnsanların Sürekli Bir Parçasıydı

Şili’nin Atacama Çölü kıyısındaki eski avcı toplayıcı topluluklarda kişiler arası şiddet, hayatın sürekli bir parçasıydı.

Silahlar ve savunma nesneleri. C: Vivien G. Standen et al. 2023.

Arkeolojik araştırmalar, kişiler arası şiddet ve savaşın, zaman içinde avcı toplayıcı grupların yaşamlarında önemli bir rol oynadığı fikrini destekliyor, ancak bu tür şiddeti etkileyen faktörler hakkında hala birçok soru var.

Kuzey Şili’deki insan popülasyonunun kanıtları 10.000 yıla kadar uzanıyor ve zaman içindeki şiddet kalıplarını incelemek için değerli bir fırsat sunuyor.

(İlgili: Atacama Çölü’nün İlk Çiftçileri, Ölümüne Dövüşüyordu)

Bu çalışmada Standen ve meslektaşları, Atacama Çölü kıyısındaki mezar alanlarında bulunan ve 10.000 yıl öncesinden MS 1450 yılına kadar uzanan 288 yetişkin bireyin kalıntıları üzerinde şiddet kaynaklı travma izlerini incelediler. Araştırmacılar aynı zamanda bu dönemde silahlanma eğilimlerine ve savaş sanatının sanattaki temsillerine de baktılar.

Kafatası kırıkları. C: Vivien G. Standen et al. 2023.

Araştırmacılar, bölgedeki şiddet oranlarının zaman içinde şaşırtıcı derecede sabit olduğunu buldular, ancak MÖ 1.000 civarından itibaren ölümcül şiddette kayda değer bir artış vardı. Bu eğilim aynı zamanda And bölgesiyle ilgili benzer çalışmalarda da bulundu. Stronsiyum izotoplarından elde edilen veriler, kişiler arası şiddetin yerli ve yabancı nüfus arasında değil, yerel gruplar arasında meydana geldiğini gösteriyor.

Bu sonuçlar, şiddetin buradaki eski toplumların yaşamlarının binlerce yıl boyunca tutarlı bir parçası olduğunu gösteriyor. Bu dönemde merkezi bir siyasi sistemin olmayışı, bölgede şiddetli gerilimlerin sürekliliğine neden olan bir faktör olabilir. Ayrıca şiddetin, sert çöl ortamında kaynaklar için rekabetin de bir sonucu olması mümkün. Çiftçiliğin öne çıkıp yaygınlaşmasıyla bu faktör daha da şiddetlenmiş olabilir.

Muhtemelen “savaşçı” rolüne sahip bir kişi. C: Vivien G. Standen et al. 2023.

Araştırmacılar, “Tüm teknolojik ilerlemelere rağmen insanlık, çatışmalarını binlerce yıllık atalarımızdan farklı bir şekilde, barış içinde ve savaşsız çözmeyi öğrenemedi.” diyor.


Public Library of Science. 20 Eylül 2023.

Makale: Standen, V. G., Santoro, C. M., Valenzuela, D., Arriaza, B., Verano, J., Monsalve, S., … & Marquet, P. A. (2023). Violence in fishing, hunting, and gathering societies of the Atacama Desert coast: A long-term perspective (10,000 BP—AD 1450). PLoS one, 18(9), e0290690.

Ankara Üniversitesi, Tarih Öncesi Arkeolojisi bölümünden mezun.

You must be logged in to post a comment Login