Pompeii’de Kafasına Taş Düşen Adamın Ölüm Nedeni Anlaşıldı

Yaklaşık 2.000 yıl önce Pompeii’deki patlama sırasında kafasına taş blok düşerek öldüğü düşünülen adamın gerçek ölüm nedeni ortaya çıktı.

Mağdurun iskeleti bulunduğunda, Pompeii arkeologları Vezüv’ün patlaması sırasında büyük bir kaya bloğunun çarptığından şüphe etmişlerdi. C: AP

Bir ay önce Pompeii’deki arkeologlar, MS 79 yılında gerçekleşen volkanik patlamadan kaçmaya çalışırken kafasına taş blok düşen bir adamın iskeletini bulduklarını açıkladı. Ancak şimdi bu adamın kafatası da bulundu ve gerçek ölüm sebebi ortaya çıktı.

(Pompeii’den Kaçarken Kafasına Taş Düşmüş İskelet Bulundu)

Arkeologlar talihsiz adamın vücudunun yakınında açık ağızlı bir kafatası bulundu. Bu bulgu, önceki teorilerin tersine, kaya ve kül tabakasının altındaki antik Roma kentinin çoğunu kaplayan patlamanın ikinci evresini terk etmeye çalışırken adamın taş blokla (kapı pervazı olduğu düşünülen) ezildiğini reddediyor.

Pompeii Archaeological Park sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Şimdi biliyoruz ki bu ölüm, taş bloğun düşmesine bağlı değildi ve muhtemelen piroklastik akıma bağlı olası boğulmadan kaynaklanıyordı.” diyor.

Tüm volkanlar lav üretmez. Vezüv Yanardağı yaklaşık 2000 yıl önce patladığı zaman, devasa kayalar ve küller püskürtmeye başladı. Ertesi gün ise, piroklastik akıntılar dağdan aşağıya doğru inerek, büyük ekin alanlarını ve yaşamları yok etti.

Smithsonian Enstitüsü’nden Küresel Volkanizma Programı Direktörü Benjamin Andrews, “piroklastik akışı“, neredeyse yolundaki her şeyi tahrip edebilecek kül ve kaya taşıyan aşırı derecede sertleşmiş bir kasırga-kuvvet rüzgarı olarak görüyor.

Mayıs 2018’de iskeleti taş blok altında bulunan Pompeii’deki bir adamın kafatası. C: Parco Arceologico

Bu tür piroklastik akışlar, bir yanardağ çöktüğünde veya kaynadığında, yerçekimi ve hava akışı yardımı ile yanardağın yan taraflarına doğru hızlanan ölümcül gaz, kül ve kayaların püskürmesiyle gerçekleşiyor. Andrews, piroklastik akışı, arada sırada bovling topu büyüklüğünde kaya fırlatan aşırı ısınmış bir kum püskürmesi ile karşılaştırıyor.

Andrews, “Eğer piroklastik bir akışa yakalandıysanız, neredeyse kesinlikle ölürsünüz.” diyor.

Büyük olasılıkla bir kemik enfeksiyonu nedeniyle topal olan bu Pompeiili adam, hızlı hareket eden yangın ve enkaz akışına karşı bir şansa sahip değildi. Adamın akciğerleri, Pompeii’ye akan hava için uygun değildi. Çünkü bu hava 1000 ° F kadar sıcak olan zehirli gazlar içeriyordu.

(Pompeii’de Patlamadan Kaçmak için Koşum Takılmış Atlar Bulundu)

Arkeologlar kafatasını insan vücudundan daha düşük bir toprak seviyesinde buldular. Bunun nedeni, Pompeii’de yürütülen ilk kazılarda kazılan bir tünelin neden olduğu çökme olmalıydı.

Bugünün kazıları, antik kentin sırlarını ortaya çıkarmanın ilk denemelerinden biraz daha ileri seviyede. Arkeologlar yakın zamanda henüz tamamen keşfedilmemiş olan kuzey Pompei’nin bir parçası olan Regio V’i kazmaya başladı. Bu kazılar, lazerler, drone’lar ve sanal gerçeklik görselleştirmelerini içeriyor.

Dünyadaki tüm teknolojiler bile, Vezüv Yanardağı patladığında tam olarak ne olduğunu yeniden canlandıramaz. Ama bilim bize, bu talihsiz adamın dağa doğru baktığında ne görmüş olduğunu söyleyebilir.

Andrews, “Dağdan aşağıya inen büyük, korkunç bir bulut hayal edin ve adamın son anlarında gördüğü şey hakkında iyi bir fikir edinirsiniz.” diyor.

National Geographic. 29 Haziran 2018.