Polo Oyuncusu Soylu Kadın Eşekleriyle Gömülmüş

Çin’de 9. yüzyılda yaşamış polo oyuncusu soylu bir kadının mezarında, polo oynadığı eşekler bulundu.

Çin’de 9. yüzyıldan soylu bir kadın, eşekleri üzerinde polo oynamayı o kadar çok seviyordu ki, öbür dünyada da oynamaya devam edebilmek için eşekleriyle gömüldü.

Araştırma, daha önce sadece tarihi metinlerden bilinen imparatorluk döneminde Çin’deki eşek polosunun ilk fiziksel kanıtını sunuyor. Ayrıca, o dönemde yüksek statüdeki kadınların yaşamlarında eşeklerin rolüne ışık tutuyor.

(Antik Çin Mezarında Nesli Tükenmiş Maymun Bulundu)

Araştırmacılar eşek kemiklerini MS 878’de Çin’de ölen soylu bir kadın olan Cui Shi’nin mezarında buldular. Varlıklı bir kadının mezarında iş hayvanlarının bulunması beklenmedikti.

Arkeolog Marshall, “Eşekler ilk taşıma hayvanıydı, Afrika ve batı Avrasya’da o dönemin buharlı motorlarıydı. Ancak doğu Asya’daki kullanımları hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz.” diyor.

“Eşek iskeletleri genellikle bulunamadı. Bunun nedeni muhtemelen ticaret yolları boyunca öldükleri ve günümüze kadar korunmamaları. Xian’daki Tang Hanedanlığı soylu mezarına gömülen eşekler ise, Doğu Asya toplumlarında eşeklerin rollerini anlamak için ilk fırsattı.”

Araştırmanın baş yazarı Songmei Hu, “Cui Shi gibi bir kadının eşek kullanması ya da ölümden sonraki hayatına istemesi için hiçbir sebep yoktu. İlk defa böyle bir mezar bulundu.” diyor.

Polo oyununun kökeninin İran’da olduğu düşünülüyor, ancak spor MS 618’den 907’ye Çin’i yöneten Tang Hanedanlığı döneminde popüler bir hal aldı. Bu süre zarfında polo, bir imparatorun generalleri seçmek için polo yarışmasını kullandığı noktaya kadar kraliyet ve asil ailelerin favori sporu oldu. Buna, İmparator Xizong tarafından bir maç kazandığı için general olarak terfi ettirilen Cui Shi’nin kocası Bao Gao da dahildi.

Bununla birlikte, spor büyük atlar ile oynandığında tehlikeliydi ve bir imparator oyun sırasında ölmüştü. Bu nedenle, bazı soylular Lvju veya eşek polosu oynamayı tercih ettiler. Tarihsel literatürde her iki polo formundan bahsedilmesine rağmen, at ile oynanan polo, sanat ve eserler içinde tasvir edilen tek formdu.

Araştırmacılar radyokarbon tarihleme yaptılar ve Cui Shi’nin mezarındaki eşek kemikleri üzerindeki stres ve zorlanmaların büyüklüğünü ve modellerini analiz ettiler. Bulguları, bu küçük ve aktif eşeklerin polo oyunu için kullanıldığını gösterdi.

Hayvanların tipik olarak öbür dünyada kullanılmak üzere mezarlara dahil edildiği düşünüldüğünde, eşeklerin Cui Shi ile gömülmesi, ölümden sonra en sevdiği sporu oynamaya devam etmek istediğini düşündürüyor.

Araştırmacılar, bulgular birlikte ele alındığında, bu araştırmanın elit kadınlar tarafından kullanılan eşeklerin ve İmparatorluk dönemi Çin’deki eşek polosunun ilk fiziksel kanıtını sağladığını söylüyor.

Makale: Songmei Hu & Yaowu Hu et al. 2020. From pack animals to polo: donkeys from the ninth-century Tang tomb of an elite lady in Xi’an, China. Antiquity.