Peru’da Metalurji Uzmanına Ait Mezar Bulundu

Peru’da, yaklaşık 1.200 yıl önce yaşamış ve onlarca bronz eşya ile gömülmüş bir metalurji uzmanına ait mezar bulundu.

Arkeologlar, Peru’da, Lima’nın 300 kilometre kuzeyindeki Huarmey’de genç bir adama ait mezarın içinde bir düzine bronz eşya keşfetti. Mezarın içinde toplamda bir adet metal testere, bir balta, bıçaklar ve 1 adet de keski yer alıyor. 

Arkeologlar bu mezarın yaklaşık 1200 yıl önce yaşamış bir metalurji uzmanına ait olduğuna inanıyor.

(Peru’da Süslenerek Kurban Edilmiş Kobaylar Bulundu)

Arkeologlar Huamey’de yıllardır çalışıyor. En göze çapan keşifleri 2012 yılında buldukları, çoğunluğunu kadınların, muhtemelen İnka devletinin üzerine kurulduğu Wari İmparatorluğu’nun yöneticilerinin eşlerinin oluşturduğu, içinde çok sayıda insan kalıntılarının yer aldığı sağlam bir İnka öncesi mezarıydı.

En son keşif olan bu metalurji uzmanına ait mezar ise dağın eteğinde, daha çok aristokrat mezarlarının bulunduğu bir alanda tesadüfen bulundu. Kazıya katılan öğrencilerden birinin bacağı mezarın bulunduğu derin bir boşluğun içine girdi. Bilim insanları bu boş alanda bir takım sürprizler olup olmadığını kontrol etmeye karar verdiler. Boşluk, arkeologların önemli dini ritüellerin gerçekleştirildiği bir tören meydanı olduğuna inandığı bir yerde bulunuyordu. Burada şu ana kadar, tanrılara kurban edilmiş lamalar keşfedilmişti.

Kazının başındaki isim, Varşova Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü’nden Dr. Mułosz Giersz, “İşte bu yüzden bu yıl, adamın mezarına rastladığımızda, başlarda bunun aynı zamanda bir kurban olduğunu düşündük. Ancak bu olayda durumun farklı olduğu ortaya çıktı.” diyor.

Antropolog Dr. Wiesław Więckowski’nin yaptığı araştırmalar, adamın öldüğünde 20 yaşında olduğunu gösteriyor. Ancak onun ritüelle bağlantılı bir nedenden öldürüldüğüne dair herhangi bir belirti bulunmuyor. Adam, mezarın içine oturmuş bir pozisyonda bulundu ve kumaşla sarılmıştı. Günümüze kadar ulaşmasa da üstündeki modeller, ölüyü kaplamak için ıslak kille baskılanmıştı.

(Peru’daki Topluma Çocuklarını Kurban Ettiren Şey Neydi?)

İskelet ilk bulunduğunda arkeologlar yanında ona eşlik eden hiçbir eşya fark edemedi. Ancak sonra, mezardaki ölü ile birlikte olan tüm nesnelerin, ellerini üzerinde tuttuğu göğüs kısmında bulunduğu ortaya çıktı. Bunlar çoğunlukla testere, balta, bıçaklar ve keski gibi metal aletler ile kemikten bir tutacaktı. Bu mezar hediyeleri, günümüze kadar belli bir kısmı kalabilmiş kumaşlara sarılmıştı.

Metal aletlerin Toronto Üniversitesi’nden Giersz ve Branden Rizzuto tarafından gerçekleştirilen analizleri, aletlerin bakır ve arsenik alaşımdan yapıldığını gösterdi. Bu nesneler özel bir tür bronzdan yapılmışlardı (bronzun en yaygın türü bakır ve kalay alaşımından oluşur).

Giersz, “Arsenik alaşımı, bunların çeşitli çiftlik ve oyma işlerinin yanı sıra savaş silahları için de kullanılabilecek gerçekten de sert aletler olduğunu temin ediyor.” diyor.

İlginç bir şekilde; adamla birlikte gömülen bu aletler kullanılmıştı. Örneğin; testerelere baktığımızda bıçağın üzerindeki bazı dişler kırılmıştı ve diğerleri de bükülmüş ve hasar görmüştü. Yine aynı aletin üzerinde, dama tahtasına benzeyen dikdörtgen semboller vardı.

Giersz bunlar hakkında, “Bulunan aynı dönemdeki seramik kapların üzerindeki desene çok benziyor. Bunu yapanlar ürünlerini bu şekilde işaretlemiş. Bu olayda da böyle olabilir.” diyor.

Arkeologların dikkatini çeken tek madde bronzdan yapılmış olan bu madde değildi; milyonlarca yıl önce lavlarınhızlı bir şekilde soğuması sonucu oluşmuş volkanik bir cam olan obsidyenden yapılmış bir bıçak da vardı.

Bilim insanları “Obsidyen, Wari kültüründe ve diğer Amerika kültürlerinde çok değerli bir hammadde olarak görülürdü. Çok uzak mesafelere ihraç edilirdi. Quispisisa’daki bu olayda, Huarmey’in güneyinde, bin kilometreden fazla bir çizgi boyunca obsidyen araştırması yer alıyor.” diyor.

Fakat, arkeologları bu adamın bir metalürji uzmanı olduğuna ikna eden şey neydi diye sorulduğunda, mezar hediyelerinin bir bölümü muhtemelen metallerin eritilmesi esnasında oluşmuş olan cüruftu. Araştırmacılara göre bu cüruf oraya tesadüfen gömülmemişti. Ölü tarafından üretilmiş bir çalışmayı sembolize ediyor olsa gerekti.

Science in Poland. Szymon Zdziebłowski. 3 Mayıs 2019.