Parazitlerle Enfekte Olmuş 200 Milyon Yıllık Dışkı Fosili Bulundu 

Tayland’taki dışkı fosilleri, 200 milyon yıl önce suda yaşayan bir yırtıcı hayvana bulaşan eski parazitlere ait kanıtları barındırıyor.

Tayland’ın Chaiyaphum Eyaleti, Nong Yakong köyünde toplanan koprolitler. C: Nonsrirach et al. 2023.

Parazitler, ekosistemlerin yaygın ve önemli bir bileşeni olarak bulunuyor, ancak fosil kalıntılarının az miktarda olması nedeniyle eski parazitleri incelemek oldukça zor. Parazitler genellikle konakçılarının yumuşak dokularına yerleşiyorlar ve nadiren fosil olarak kalıyorlar.

Bununla birlikte, fosilleşmiş dışkı (koprolit) içerisinde parazitlere ait izlerin tespit edilebildiği durumlar da var. Bu çalışmada Nonsrirach ve arkadaşları, Tayland’da bulunan Huai Hin Lat Formasyonu’ndan alınan, Geç Triyas dönemine ait ve 200 milyon yıldan daha eski bir dışkı fosilindeki parazit kalıntılarını tanımladı.

Dışkı fosili silindirik bir şekle sahip ve 7 santimetreden daha uzunlukta. Araştırmacılar şekli ve içeriğine dayanarak, dışkının muhtemelen bu fosil bölgesinden de bilinen timsah benzeri yırtıcılar olan bazı fitozor (phytosaur) türü tarafından üretilmiş olduğunu öne sürüyorlar.

(İlgili: 230 Milyon Yıllık Dışkı Fosilinde Yiyecek Kalıntıları Bulundu)

Koprolitin ince kesitlerinin mikroskobik analizi, 50 ila 150 mikrometre uzunlukları arasında 6 tane küçük, yuvarlak, organik yapıyı ortaya çıkardı. Bunlardan kalın kabuklu ve oval şekilli bir yapıya sahip olan bir tanesi parazitik nematod solucanının (yuvarlak solucan) yumurtası olarak tanımlanırken, diğerleri başka solucan yumurtalarını ve tanımlanamayan protozoon kistlerini temsil ediyor gibi görünüyor.

Bu, Asya’nın Geç Triyas dönemine ait bir karasal omurgalı konakçıda bulunan parazitlere dair ilk örnek ve görünürde birçok parazit türüyle enfekte olmuş eski bir hayvanın yaşamına ait nadir ipuçları taşıyor. Bu keşif aynı zamanda, Mesozoik hayvanlara ait koprolitlerdeki bilinen birkaç nematod yumurtası örneğine katkıda bulunuyor. Dolayısıyla bu bulgular, uzak geçmişteki parazitlerin yayılımı ve ekolojisinin bilimsel olarak anlaşılmasına önemli katkılar sağlıyor.

Yazarlar, “Koprolit, keşfedilmemiş birçok kalıntı içeren ve eski ekosistemler ile besin zincirleri hakkındaki bilgi birikimimizi genişleten önemli bir paleontolojik hazine.” diyorlar.


Public Library of Science. 9 Ağustos 2023.

Makale: Nonsrirach, T., Morand, S., Ribas, A., Manitkoon, S., Lauprasert, K., & Claude, J. (2023). First discovery of parasite eggs in a vertebrate coprolite of the Late Triassic in Thailand. Plos one, 18(8), e0287891.

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi.

You must be logged in to post a comment Login