Orta Çağ Çiftçileri Pagan Ritüelleri için Kedilerin Derisini Yüzmüş Olabilir

Yeni bir çalışmaya göre yaklaşık 1000 yıl önce İspanya’daki çiftçilerin kedi derilerini yüzdüğü ortaya çıktı. Bunun amacı bir Pagan ritüeli ya da Orta çağ kedi kürkü ticareti olabilir.

İspanya’da bulunan kedi iskeletlerinden bir örnek, kafatası ve çene’nin analizden önceki birleşik hali: B, C ve D
F: L. Lloveras et al./International Journal of Osteoarchaeology

İspanya’nın doğusunda yer alan ve bir otoyol inşaatı sırasında fark edilen Ortaçağ eserleri sayesinde bilimsel çalışmalarına başlanan El Bordellet arkeolojik sit alanında, kedilerin derilerinin yüzüldüğüne dair kanıtlar bulundu. Yakın zamanda bulunan ve muhtemelen ekinlerin düzenlendiği 9 çukurdan bazılarının koyun, keçi, sığır, domuz, köpek ve at kemikleri barındırdığı ortaya çıktı.

Fakat dikkat çekici bir çukurda, yaklaşık 900 evcil kediye ait kemikler bulundu. Kemiklerden birine yapılan radyokarbon tarihleme, bunun MS 970 ila 1025 yılları arasına tarihlendiğini gösterdi.

Derileri Yüzülmüş Kediler

Bazı ipuçları sayesinde arkeologlar kedilerin derilerinin yüzülmüş olduğu sonucuna vardılar. Kemikler üzerinde görülen kesik izleri ve kırıkların sayısı, açısı, yoğunluğu ve konumu araştırmacıların çeşitli hayvanların derilerini yüzerek gerçekleştirdiği deney sonuçları ile tutarlılık gösteriyor. Kemiklerin durumuna bakarak kedilerin öldükleri esnada 9 ile 20 ay arasında bir yaşta olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar, kedi kürklerinin en iyi olduğu dönemin bu yaş aralığında olduğunu belirtiyor.

Kedi derisinin yüzülmesi olgusuna Kuzey Avrupa’da özellikle de İngiltere ve İrlanda’daki arkeolojik kazılarda da sıkça rastlanıyor. Barselona Üniversitesi’nden ve çalışmanın verilerinin yer aldığı makalenin yazarlarından arkeozoolog Lluís Lloveras bu kürklerin özellikle palto tarzı giysilerde, yaka ve kollarda kullanıldığını belirtiyor ve ekliyor: “Kedi derisinin muhtemel zararlarının yanı sıra iyileştirici özelliklerine de atıfta bulunan bazı metinler de var”

Kedi kürkü ayrıca kalite ve dokunuştaki hissiyat bakımından tavşan tüyü ile büyük benzerlik sergiliyor. Ve Ortaçağ boyunca yapılan kedi kürkü ticareti ile ilgili pek arkeolojik veri ve Ortaçağ metni bulunuyor. Ne yazık ki hem evcil hem de yabani kedi türlerinin bu ticarete dahil olabilmek adına öldürüldüğü düşünülüyor. Yabani kedi kürkleri evcil kedi kürklerine göre neredeyse 100 kat daha değerli görüldüğü ve evcil kedi kürkleri ise alt gelir grubuna ait kişiler tarafından kullanıldığı belirtiliyor.

Daha evvel, Ortaçağ İberia’sındaki bazı Müslüman bölgelerde de kedi derisinin yüzüldüğüne dair kanıtların bulunduğunu belirten akademik bir makale 2013’te Antiqvitas’ta yayımlanmıştı. Bu yeni çalışma ise İber Yarım Adası’ndaki (İspanya ve Portekiz) Hıristiyan bölgelerdeki kedi kürkü kullanımına dair ilk kesin kanıtları ortaya koyuyor.

Pagan Kedi Ritüelleri

Ancak, araştırmacılar kedi derisini yüzme eyleminin bir Pagan ritüeline hizmet etmiş olabileceğini de düşünüyor. Zira kedi kemiklerinin yanısıra bulunan bütün olarak korunmuş bir at kafatası, keçi boynuzu parçası ve tavuk yumurtası kabuğu Ortaçağ ritüelleri ile özdeşleşmiş kalıntılar. Kedilerin ritüellerde kullanıldığına dair bir örnek 1999’ya yapılmış bir çalışmada yer alıyor. Bu çalışmaya göre İngiltere’de 15. yüzyıl sonu – 16. yüzyılın başında yapıldığı düşünülen bir duvarın altında gömülü olarak bulunan birkaç tavuk ve kedi iskeleti bunun duvarın anısına yapılan bir ritüelin izleri olabilir.

Araştırmacılar, El Bordellet Arkeolojik sit alanında kedi kemikleri ile birlikte bulunan diğer hayvan kemiklerinin bir tesadüf sonucu olarak mı yoksa ritüelistik bir amaçla mı bir arada gömüldüğünü henüz bilmiyorlar. Lloveras bunun belirlenebilmesi için daha fazla buluntuya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.

Modern Kedilerin Çoğunun Soyu Yakındoğu ve Mısır’a Dayanıyor

Evcil Kedinin Arkeolojisi


Live Science. 12 Haziran 2017

Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümünü bitirdikten sonra, Uludağ Üniversitesi'nde Arkeoloji Yüksek Lisansı'nı tamamladı. Daha sonra, İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültür Yönetimi Bölümü'nde ikinci yüksek lisansına başladı ve Kültür Mirası üzerine odaklandığı bu programdan Kültür Mirası ve İletişim konulu teziyle mezun oldu.

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply