Norveç’te, Üzerinde Hâlâ Tüyleri Duran Demir Çağı Oku Bulundu

Norveç’te, Demir Çağı’na ait olağanüstü bir şekilde korunmuş bir ok bulundu: demir ok ucu, kas telleri ve aerodinamik tüyler!

Okun uçarken yönlendirilmesine yardımcı olan hassas tüyler genellikle zamanla bozulduğundan, ok tüylerinin korunması çok nadir gerçekleşir. Arkeologlar, yaklaşık 5.300 yıl önce şimdiki İtalyan Alpleri’nde ölen Buz Adam Ötzi’nin oklarının da, yeni keşfedilen bu 1.700 yıllık ok kadar iyi olmasa da, tüylerini koruduğunu söylüyor.

Norveç, Innlandet İlçe Konseyi Kültürel Miras Bölümü’nden arkeolog Lars Pilø, “Belki de oklardaki tüyleri koruyan tek bulgunun Ötzi’nin oku olduğu düşünülüyordu. Ancak onun ok tüyleri bizimkiler kadar iyi korunmamıştı. Tabii ki Ötzi’nin ok tüyleri çok daha eski.” diyor.

(İlgili: Norveç’teki Bir Dağda 1.700 Yıllık Sandalet Bulundu)

Buzul arkeoloji grubu Secrets of the Ice, 28 Nisan’da yaptığı duyuruda, arkeologların 2019’da güney Norveç’teki Jotunheimen dağlarındaki açıklanmayan bir bölgede yapılan bir yüzey araştırması sırasında 80 santimetrelik oku bulduğunu duyurdu. Pilø, bunun muhtemelen şimdiye kadar buldukları en iyi korunmuş ok olduğunu söylüyor.

Örneğin, çarpma sırasında kırılma riskini azaltmak için ok sapının ön ucunun etrafına sarılmış olan sinirin hala “sıkıca sarılı” ve yerinde olduğunu söylüyor. Oku yapmak için kullanılan iplik ve katranın kalıntıları da mevcut.

Pilø, “Ağaç türü belirlenemedi, ancak bu tipteki saplar genellikle çamdan yapılıyor. Umarız tüylerin hangi kuşlardan geldiğini, sinirlerin hangi hayvandan geldiğini vb. bulmak mümkün olacak.” diyor.

Ekip, karbon izotoplarını (karbon elementinin varyantları) test etmek için bir numune alırken okun bir kısmını yok etmek zorunda kalacakları için radyokarbon tarihlemesinden vazgeçmeye karar verdi. Pilø, bir müzede sergilendiği zaman okun tamamının bozulmadan kalmasını tercih edeceklerini söylüyor.

Ancak, bu ok stili iyi bilindiğinden, tarihini belirlemek oldukça kolay. “Sap tipi, bataklıklarda bulunan Danimarka silah adaklarından biliniyor ve ok ucu da güney Norveç’teki mezarlardan iyi bilinen bir tip.” diyor. Pilø, bu silahın MS 300 ile 600 arasında kalma olasılığının yüksek olduğunu söylüyor.

O zamanlar avcılar dağlara giderdi ve ren geyiği vurmak için bunun gibi okları kullanırdı.

Bu ok, 2019 yüzey araştırması sırasında ekibin bulduğu sekiz oktan biri. Arkeologlar, Norveç’in buzulları iklim değişikliği nedeniyle eridiği için yakında daha fazla eser bulmayı umuyorlar.

Live Science. 12 Mayıs 2022.