Nepal’deki Kumaşlar İpek Yolu’nun Daha Güneye de İndiğini Gösteriyor

Nepal’deki Samdzong 5 arkeolojik alanında bulunan MS 400-650 yıllarına tarihlenen kumaş ve boyaların analizi, Çin ve Hindistan’dan getirilen malzemelerin yerel olarak bulunan malzemelerle birlikte kullanıldığını gösterdi. Yerel olarak ipek üretilmemesi, Samdzong’un bulunduğu Yukarı Mustang bölgesinin İpek Yolu’nun bir parçası olduğunu gösteriyor.

Kırmızı renge sahip tabby doku tekniğine sahip iyi işlenmiş kumaş.  Görsel: M. Gleba

Samdzong 5’teki kumaşlarda keten tohumu yağına batırılmış ipek lifleri, munjet ve Hint lak boyaları bulunması, Çin ve Hindistan’dan ithal edilen malların, yerel olarak üretilen ürünlerle birleştirilerek kullanıldığın ortaya koydu.  Araştırmayı yapan Gleba “Yerel olarak ipek üretildiğine dair hiçbir kanıt yok, bu da Samdzong’un İpek Yolu’nun uzun mesafeli ticaret ağının bir parçası olduğunu düşündürüyor” dedi.

Gleba “Veriler, Yukarı Mustang’in izole ve uzak bir yer değil, bir zamanlar küçük olan, fakat daha büyük bir insan ve yer ağının önemli bir noktası olan bir yer olduğu düşüncesini kuvvetlendiriyor. Bu kumaşlar, yerel tekstil malzeme ve teknikleri hakkında bildiklerimizi geliştirecek. Ayrıca farklı toplumların, yerel kültürel ve ekonomik ihtiyaçlara göre, nasıl yeni tekstil teknolojilerini geliştirdiği ve bunlara uyum sağladığı konusunda da fikir sahibi olacağız” dedi.

nepal3

Kompleks dekoratif başlıklara dair olası kanıtlar. Bunlar altın/gümüş renkli maskeye takılmış olabilir. Görsel: M. Gleba

Nepal’den bu döneme ait çok az sayıdak kumaş kalıntısı bulunmuş olması, bulunan bu kumaşların da önemini artırıyor. Samdzong mezar kompleksinin kuru iklimi ve bulunduğu yüksek irtifa (4000 km), organik materyellerin mükemmel şekilde korunmasını sağlamış.

Bulunan kumaş objelerden bir tanesi, bakır, cam ve kumaştan yapılmış boncukların bağlandığı yün kumaşlardan oluşuyor. Bu eser, muhteşem bir altın/gümüş ölüm maskıyla birlikte, yetişkin bir insanın tabutunun yakınında bulundu. Maskın kenarlarında bulunan küçük iğne delikleri, maskın bir kumaşın üstüne dikildiğini ve büyük ihtimalle, kompleks ve dekoratif amaçlı bir başlığın kalıntıları olduğunu gösteriyor.

nepal1

Bu altın/gümüş renkli maskın, Samdzong 5 mezar kompleksindeki bir tabutta, yetişkin birinin yüzünü kapladığı düşünülüyor. Görsel: M. Aldenderfer

Samdszong 5 kazılan bölgedeki kuyu mezarlarda yapılan kazılardan biri. Bu mezarlar ancak 2009’daki bir sarsıntıdan sonra gün yüzüne çıktı. Sarsıntıyla birlikte, sarp kayalıklara ilk olarak tarihöncesi zamanında kazılan fakat sonra üstü kapanan uçurumın bir bölümü, yerinden kopmuştu.


University of Crambridge 

Robert Kolej’de okuduktan sonra, Kanada-McGill Üniversitesi’nde Antropoloji ve Klasik Tarih bölümlerini bitirdi. Koç Üniversitesi’nde Tarihöncesi Arkeoloji alanında yüksek lisans yaptı. 2015-2017 yılları arasında İstanbul’daki Pera Müzesi’nde koleksiyon sorumlusu olarak görev yaptı. Şu anda A.B.D.’deki Notre Dame Üniversitesi’nde doktora yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login