Neandertal Takı Yapımını Bizden Öğrenmiş Olabilir

Modern insanlar Avrupa’ya ilk geldiklerinde Neandertallerle tanıştılar ve muhtemelen takı yapım ipuçlarını onlara aktardılar.

Max Planck Evrim Antropolojisi Enstitüsü’ndeki Jean-Jacques Hublin ve meslektaşları, ilk kez modern insanların Avrupa’da en az 45.000 yıl önce olduğunu doğruladılar. Ayrıca modern insanların Neandertallere ayı dişlerinden takılar yapmayı öğrettiklerini de ileri sürüyorlar.

Araştırmacılar, 1930’lardan beri incelenen Bulgaristan’daki Bacho Kiro mağarasını yeniden kazdılar. 1970’lerde orada insan kalıntıları bulundu, ancak bunlar kayboldu. Bu kalıntıların tarihlenmesi için yapılan girişimler çelişkili sonuçlar verdi. Ekip üyesi Helen Fewlass, “Bu durum, potansiyel olarak bunun gerçekten çok eski olduğunu ima ediyordu.” diyor.

(Neandertaller Kemik Alet Yaparken Seçici Davranıyordu)

Araştırmacılar, yeni dekontaminasyon yöntemlerini kullanarak, DNA ve protein içeriklerini analiz etti ve belirlenen 95 parça kemiği tarihledi. Bu kemiklerden altısı modern insanlara aitti ve geri kalanı kesik izleri veya diğer insan aktivitesi belirtileri olan hayvan kemiklerine aitti.

En yaşlı insan kemikleri 43.700 ile 45.800 yaşları arasındaydı. 46.900 yaşındaki daha derin bir kaya tabakasından henüz insan kalıntısı tespit edilemedi. Fakat aynı zamanda insanların var olduğunu gösteren izler taşıyan hayvan kemikleri içeriyordu.

Cambridge Üniversitesi’nden Emma Pomeroy, “Elde edilen tarihler, bildiğimizi düşündüğümüz şeyi daha güçlü kanıtlarla pekiştirdi.” diyor.

Avrupa’daki modern insanların önceki izleri, İngiltere’deki Kents Mağarası ve İtalya’daki Grotta del Cavallo gibi arkeolojik alanlardan geliyordu, ancak bu kemikler sadece dolaylı olarak yaklaşık 45.000 yıl öncesine tarihleniyordu.

Tübingen Üniversitesi’nden Katerina Harvati, insanlar doğudan geldiği için ilk olarak Doğu Avrupa’da görülmesi gerektiğini belirterek, “Bacho Kiro’daki insanların orada, İtalya veya İngiltere’dekilerden daha erken bir zamanda var olması mantıklı.” diyor.

İnsanlar gelmeden önce Neandertaller Avrupa’da yüz binlerce yıl yaşadı. İkisi bir araya geldiğinde, birbirine karıştılar. Neandertaller birkaç bin yıl sonra yok oldu. Neandertal varlıklığına dair en geç kanıt 40.000 yaşında.

(Neandertallerin Resim Yapıp Yapmadıkları Tartışma Konusu)

Neandertaller, varlıklarının son bin yılında kendi aletleriyle çok daha yaratıcı oldular. Fransa’daki Grotte du Renne mağarası, Neandertaller tarafından yapıldığı iddia edilen ayı dişlerinden yapılmış takılar içeriyor. Bu takıların hepsi 45.000 yıldan daha genç.

Bacho Kiro’da yeniden yapılan kazılarda, mağara ayısı dişlerinden yapılmış ve Neandertal takılarından daha önceye tarihlenen 11 takı ortaya çıkardı. Hublin bunun modern insanların fikri beraberinde getirdiğini ve Neandertallerin onu kopyaladığını söylüyor. Tek alternatif, Neandertallerin takıları insanlar geldikten hemen sonra icat etmiş olması, ancak bu fikri “saçma” olarak nitelendirdiğini söylüyor.

Pomeroy, “Buradaki tek sorun, o zamanlar Avrupa’da insanlar olduğu için, daha sonraki takıların Neandertaller tarafından yapıldığından emin olamayız.” diyor.

Makale 1: Jean-Jacques Hublin et al. 2020. Initial Upper Palaeolithic Homo sapiens from Bacho Kiro Cave, Bulgaria. Nature.

Makale 2: Helen Fewlass et al. 2020. A 14C chronology for the Middle to Upper Palaeolithic transition at Bacho Kiro Cave, Bulgaria. Nature Ecology & Evolution.