Muğla’daki İztuzu Plajında 2.000 Yıllık Tuz Sahası Ortaya Çıktı

Muğla’da yer alan İztuzu Plajı’nda suların çekilmesiyle Kaunos Antik Kenti’ne ait 2.000 yıllık tuz sahası ortaya çıktı.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Kaunos Antik Kenti’ndeki çalışmalar sırasında 2005 yılında ortaya çıkarılan saha tekrar görünür vaziyete geldi. Daha önce yapılan incelemelerde, tesiste birbirinden kanallarla ayrılan üç tam ve yanlarda iki yarım parsel içinde 48 tuz tavası ile 4 kanal keşfedilmişti.

Biri askeri, biri ticari olmak üzere iki limanı olan Kaunos Antik Kenti’ndeki tuz üretiminin, sosyal ve ekonomik yaşamın önemli bir parçası olduğu düşünülüyor.

Kaunos Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Ufuk Çörtük, bölgedeki suların çekilmesinin ardından ekibiyle birlikte inceleme yaptı. Tesisteki tuz tavalarının içindeki tuz oluşumları, tesisin günümüze kadar işlevini tamamen yitirmediğini gösterdi.

(İlgili: Göbeklitepeliler Gizemli Bir Şekilde Ötücü Kuşları Tercih Etmiş)

Antik kaynaklarda Kaunos tuzunun, farmakolojide göz merhemi yapımında katkı maddesi olarak kullanıldığı yazılmıştı.

İztuzu plajında kazılan tuzla (Sal Caunitis), Anadolu’da antik çağın tuz üretimine ve tuz ekonomisine ışık tutacak ilk arkeolojik kayıt olma özelliğini taşıyor. Sadece antik yazarların bize aktardığı tuz üretim merkezinin mimari tasarımını bu kalıntıdan artık biliyoruz. Bu tuz tesisi, zamanının teknolojisi ile tuz üretimine her an yeniden başlanabilecek kadar iyi korunarak günümüze kadar ulaşmış.

Kazı başkanı Çörtük, “Tuz, insan vücudunun önemli bir ihtiyaç maddesi. Aynı zamanda da insanoğlunun bir geçim kaynağıdır. Antik dönemde mühendislik harikası bir yöntemle tesisin bu bölgeye kurulduğunu görüyoruz. Yaptığımız deneysel arkeolojik çalışmalarda yılın 3-4 aylık tuz üretim döneminde ortalama 4-5 ton tuz üretildiğini biliyoruz. Üretilen tuzların çuvallarla limana taşınarak gemilerle Yunanistan, adalar ve ihtiyacı olan bölgelere ihraç edildiğini biliyoruz.” diyor.

Kaunos tuzlasının antik dünyada bir benzerinin henüz tespit edilmediğini belirten Çörtük, “Bu konuya ilgisi olan kişileri de buraya Kaunos tuzlasını, tuz tavalarını görmeye de davet ediyorum.” diyor.

Kaunos, Likya yazıtlarında Ksibde, çevredeki diğer kentlerin yazıtlarında ise Kbid olarak geçiyor. Kaunosluların yaşam tarzı ve dili Karyalılarla benzerlik taşıyor, ancak alfabelerindeki beş harfin Karyalılarda görülmemesi Kaunos dilini kendilerine özgü kılıyor. Heredotus bu konuda şunu ortaya söylüyor: “Onların dilinde Karya etkisi ya da Karya dilinde onların etkisi var. Bu, açıklığa kavuşturamadığım bir konu.”