O, Kleopatra’dan çok uzun zaman önce Mısır’a hükmetti. Fakat onun ismini daha önce hiç duymamanızın bir nedeni var.
Antik Mısır firavunları erkeklerden seçilirdi. Fakat Hatşepsut adındaki bu firavun bir kadındı ve Antik Mısır’da firavun olan ilk kadındı. Mısır’ın diğer kadın hükümdarları ancak güçlü birer kraliçe olarak hükmetti, ama Hatşepsut tam anlamıyla bir firavun olarak hükmetti. Ancak öldükten 20 yıl sonra birileri onun adını tarihten silmeye çalıştı. Heykelleri parçalandı ve isminin geçtiği her şey kaldırıldı.
Hatşepsut biraz dolaylı bir yoldan firavun oldu. Firavun II. Thutmose öldüğünde, oğlu III. Thutmose henüz bir çocuktu. Firavunun asıl karısı olan Hatşepsut böylece firavunun tek halefi oldu. Zaman içinde resmi bir firavun çıkana kadar güçlendikçe güçlendi.
Fakat kadın bir firavun insanları biraz korkutuyordu. Hatşepsut’un tahta yükselişi maat’ın geleneksel düşünce sistemine aykırıydı. Firavunların sadece erkeklerden olması geleneğine de ters düşüyordu. Ayrıca Hatşepsut’un başarısının diğer kadınları da cesaretlendireceğinden şüphe duyuluyordu.
Hatşepsut biraz daha erkeksi olmaya çalıştı. Bazı heykellerde ve betimlemelerde sakallı olarak tasvir edildi. Maatkare adını alarak maat’a karşı bir tehlike olmadığını göstermeye çalıştı. Orijinal adının sonuna erkeksi “su” ekini getirdi. Fakat bunların hiçbiri işe yaramadı.
25 yıllık hükmü süresinde, hakkındaki her heykelin, resmin, yazının kendisi tarafından yaptırılmış olması, neler yaptığı konusunda tam olarak emin olmamızı engelliyor. Fakat uzmanlar onun oldukça başarılı ve barışçıl bir saltanat sürdüğünü düşünüyor. Üstelik bazı toplulukların Maat anlayışlarının asla sakinleşmemesine rağmen.
Hatşepsut’un firavunluğundan 20 yıl sonra tarihten silinmeye çalışılmasının arkasındaki en güçlü teori şöyle: III. Thutmose, kendisinden önce kadın bir firavunun hüküm sürmüş olmasının yaşattığı güçlükler çekiyordu ve o da böyle bir şey sanki hiç yaşanmamış gibi davranmaya karar verdi. Bunun da en kolay yolu onu tarihten silmekti.
Fakat taşlara kazınarak ölümsüzleştirilmiş bir tarihi saklamak o kadar da kolay bir iş değil. Modern arkeologlar ipuçlarını takip etmeye başladığında, Hatşepsut’un kim olduğunu, ne olduğunu, ne yaptığını anlayabilmek için günümüze kalan yeterince kanıt vardı.
Tüm hikayeyi bir de video eşliğinde dinlemek isteyenler için İngilizce şöyle bir TED videosu mevcut:
You must be logged in to post a comment Login