Meksika’daki Mağarada 1.100 Yıllık ‘Kafatası Sunağı’ Bulundu.

Meksika’nın Chiapas kentindeki bir mağarada, sunak olarak kullanıldığı düşünülen yaklaşık 150 insan kafatası bulundu. Yerel polis, 2012’de bölgeyi ilk incelediklerinde modern bir suç mahalline rastladıklarını düşünüyordu.

Şimdi ise bu kurbanların yakın zamanda ölmediği açık; kafatasları Hispanik öncesi ve MS 900 ila 1200 yılları arasında tarihleniyor ve büyük olasılıkla kurban ritüellerinde ölmüş insanlara ait.

Keşfin ardından, kemikler mağaradan çıkarıldı ve eyalet başkenti Tuxtla Gutiérrez’e götürüldü. Burada, Polis ve Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü (INAH) arasındaki ortak operasyon, korkunç bulguyu araştırmaya başladı.

(İlgili: Meksika’da Bulunan Kafatası Kulesi Aztek Ritüellerini Gösteriyor)

Kemikler, şiddet ve göçmen kaçakçılığıyla ünlü olduğu bildirilen bir bölgede, Frontera Comalapa kasabası yakınlarında bulundu. Bunun da ötesinde, yüzlerce yıllık yerli yerleşim yerlerinden gelen kafatasları yığınları genellikle ezilmiş olduğundan ve tören meydanlarında bulunduğundan, insan kalıntılarının İspanyol öncesi bireylere ait olduğu hemen anlaşılamadı.

Ancak kalıntıları analiz ettikten sonra INAH araştırmacıları, kemiklerin 1.000 yıldan daha eski olduğunu belirledi. Üç bebeğe ait iskelet kalıntıları dışında, kalıntılar çoğunlukla yetişkin kadınlara ait. Arkeologlar, kafataslarının hiçbirinin dişleri olmadığını bildirdi.

INAH’ta çalışan ve kemiklerin yaşının belirlenmesine yardımcı olan fiziksel antropolog Javier Montes de Paz yaptığı açıklamada, kalıntıların mağarada bir zamanlar bir tzompantli veya “kafatası sunağı”nın var olduğunu öne sürdüğünü söylüyor. Bunun nedeni, kalıntıların daha çok kafatasları veya kafatasları parçaları olması ve tam bir iskeletin bulunamaması.

Tzompantli, Aztekler ve diğer Mezoamerikan kültürlerinin kurban edilen insanların kafataslarını sergilediği ahşaptan yapılmış raflardı. Macalester Koleji’nde İspanyolca bölümünde ders veren Mezoamerikalı akademisyen Juanita Garciagodoy, “Digging the Days of the Dead: A Reading of Mexico’s Dia de Muertos” (Colorado University Press, 1998) adlı kitabında, “Kurbanların kopuk kafaları tapınaklara getirildi ve bir abaküs üzerindeki boncuklar gibi direklere sokuldu.” diyor.

Chiapas Eyaleti Başsavcılığının 2012’deki ilk keşif sırasında ortaya koyduğu bir kayda göre, kafataslarının yanında hizalanmış tahta çubukların izlerinin bulunduğu ve bunun da tzompantli’ye dair daha fazla kanıt sağladığı bildirildi.

Bu keşif, Chiapas’ta bir tzompantli’nin ilk keşfedilişi değil. Açıklamaya göre, 1980’lerde Banquetas Mağarası’nda tamamı dişleri eksik olan 124 kafatası ortaya çıkarıldı. Benzer şekilde, 1993 yılında Devil’s Tapesco Mağarası’nın keşfi sırasında, ahşap bir tapesko (bir tür ızgara) üzerine yerleştirildiği düşünülen beş kafatası bulundu.

Montes de Paz, bölgede arkeolojik araştırmalara devam edilmesi gerektiğini vurguladı ve kişilerin ilgi çekici olabilecek yerleri ortaya çıkaracakları takdirde derhal yetkililerle veya INAH ile iletişime geçmeleri gerektiğini belirtti.

Live Science. 29 Nisan 2022.