Antalya’daki Karain Mağarası’nda sürdürülen kazılarda, Neandertaller tarafından işlenmiş bir su aygırı kaburga kemiği bulundu.
Antalya’daki Karain Mağarası’nda bu sezonki kazı çalışmaları, E ve B gözü olarak adlandırılan bölümlerde devam ediyor. 450 metre yüksekteki mağaradan büyük bir titizlikle kazılan toprak, kovalarla kazıevine indirilerek burada üç aşamalı eleme sisteminden geçiriliyor.
E gözünde kemik yoğunluğuyla karşılaştıklarını belirten Karain Mağarası Kazı Başkanı Prof. Dr. Harun Taşkıran, şunları söyledi;
“Büyük memelilere ait kaburga kemikleri, dişler ve iskelet kemiklerine ulaştık. Bu yılki kazılarda kazı tarihinde ilk defa çok büyük bir hayvana ait kalça kemiği ile çene ve dişler bulduk. Yaklaşık 50 santimetre çapındaki kalça kemiğinin 350.000 yıllık olduğunu düşünüyoruz. Henüz tespiti yapılmadı ancak bunlar bir fil, gergedan veya su aygırına ait olabilir. Şu an türünü bilemiyoruz. Uzmanları gelip inceleyecek. Aynı alanda çok yoğun başka hayvanlara ait kemik kitlesiyle de karşılaştık.”
Karain Mağarası’nın E gözünün Orta Paleolitik Dönem katmanlarında, Neandertaller tarafından işlenmiş bir kaburga kemiği keşfedildi. Fil ya da su aygırına ait olduğu düşünülen kaburga kemiğinin muhtemelen deri işlemede kullanılmış olabileceği düşünülüyor. Bir yüzü temizlenerek işlenmiş durumda olan kemiğin diğer yüzüne ise dokunulmamış.
Prof. Dr. Taşkıran, “Bu seviyeler orta Paleolitik seviyeler ve Neandertal (Günümüzden önce yaklaşık 350.000 ile 40.000 yılları arasında yaşamış insan türü) insanların yaşadığı seviyeler. Neandertal insanlar Yontma Taş Çağı’nda yaşamış ve nesilleri tükenmiş bir insan türü. Karain’deki kazılarda bu insanlarca işlenmiş bir kaburga kemiği bulduk. Dolayısıyla bu bizim açımızdan çok önemli. Anadolu’da Neandertal insanlarının kemikten aletler yaptıklarını bugüne kadar bilmiyorduk. Bu Türkiye’de ilk defa Karain Mağarası’nda karşımıza çıkıyor. Bu buluntu bizim için çok önemli.”
Taşkıran, bu dönem insanlarının kemik alet yaptıkları veya kullandıklarıyla ilgili literatürde çok fazla bilgi olmadığını, Avrupa’da ve Yakındoğu da 1-2 örneğine rastlanıldığını ancak Anadolu’da ilk kez görüldüğünü söyledi.
E gözünde daha farklı canlılara ait kemikler de bulunduğunu aktaran Taşkıran, şu bilgileri verdi:
“Bulduğumuz kemikler, geçmiş çağlardaki iklim şartlarıyla ilgili veriler vermesi açısından çok önemli. Karain’in önü Afrika’daki yaşamı veriyor neredeyse. E gözünde bulunan fauna kalıntılarının türleri bizim için çok önemli. Şimdiye kadar fil, su aygırı gergedan, aslan, leopar, sırtlan, büyük geyik kalıntıları bulduk. Bunların birçoğu şu anda Anadolu’da yaşamıyor. Zamanında orta Paleolitik Dönem’de bunlar Karain çevresinde yaşıyorlardı.”
Karain’de mağara kazılarında uygulanan sistemi uyguladıklarını da anlatan Taşkıran,
“Adeta iğneyle kuyu kazıyoruz çünkü çıkabilecek her türlü parça bizim geçmiş dönemle ilgili yeni bilgilere ulaşmamızı sağlıyor. Diğer mağara kazılarında olduğu gibi kazıdan çıkan topraklar kovalarla aşağıdaki kazı evine getirilerek yıkanıyor, üç farklı eleme yönteminden geçiriliyor. Karain kazıları hem Antalya çevresinin tarihi hem de Anadolu için çok önemli. Burada 500.000 yıl öncesine ait kalıntılar var. Neandertal insan kalıntıları Türkiye’de sadece bu mağarada bulunuyor. Bu yüzden de burası Türkiye için önemli.”
Antalya’nın 30 kilometre kuzeybatısında, Döşemealtı ilçesine bağlı Yağca köyü sınırları içinde denizden yaklaşık 450 metre yükseklikte bulunuyor. Karain Mağarası, Anadolu ve Yakın Doğu tarihi açısından önemli bir Paleolitik merkez. Karain Alt Paleolitik’ten geç Roma dönemine kadar görülen yerleşim izleri ile Anadolu arkeolojik çalışmalarında önemli bir boşluğu dolduruyor. Yeryüzünde bilinen Paleolitik mağaraların çoğu sadece bir dönemi temsil ederken Karain Alt, Orta ve Üst olarak kesintisiz bir katmanlaşma gösteriyor ve bu katmanlardan elde edilen veriler, özellikle Avrupa ve Yakın Doğu arasındaki bağlantılar ve göç yolları hakkında fikir vermesi açısından oldukça önemli. Karain’den ele geçirilen Anadolu’da bilinen en eski insan kalıntılarının yanısıra mağarada ortaya çıkarılan taşınabilir sanat ürünleri Anadolu sanatının ilk örnekleri arasında yer alıyor.
1946’da Prof. Dr. Kılıç Kökten tarafından kazı çalışmalarına başlanan Karain Mağarası, 8 gözden oluşuyor. Günümüzde buradaki arkeolojik kazılar, E ve B gözlerinde devam ediyor.
AA
You must be logged in to post a comment Login