Kapadokya’nın En Eski Yerleşimi Aşıklı Höyük’te Kazılar Devam Ediyor

Aksaray’ın Gülağaç ilçesine bağlı Kızılkaya köyü yakınlarındaki Aşıklı Höyük’te 2015 yılı arkeolojik kazı çalışmaları 26. yılında devam ediyor.

Kapadokya’nın En Eski Yerleşimi Aşıklı Höyük’te Kazılar Devam Ediyor

Günümüzden 10.500 yıl önce, Kapadokya’nın en eski yerleşiminin Aşıklı Höyük’te kurulduğunu belirten Kazı Başkanı Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran, AA’ya yaptığı açıklamada, Aşıklı halkının kalıcı yerleşme için seçtikleri Melendiz Nehri kıyısında yaklaşık 1000 yıl yaşamlarını sürdürdüklerini söyledi.

Özbaşaran, Aşıklı halkının kalıcı yerleşme için seçtikleri Melendiz Nehri kıyısında yaklaşık bin yıl yaşamlarını sürdürdüklerini vurgulayarak, “Araştırma ekibi olarak biz de Aşıklı halkının bu bin yıl içinde zorluklarla nasıl mücadele ettiğini, kalabalık topluluklar halinde nasıl yaşayabildiklerini, hangi sosyal kuralları ürettiklerini, ekonomilerini ve teknolojilerindeki değişimi bir takım bilimsel sorular çerçevesinde araştırdık” dedi.

İnsanların Aşıklı Höyük’te yaşamaya başladığında önce kısmen toprağa gömülü yuvarlak yapılarda yaşadığını, sonrasında ise yüzeyde ve dörtgen planlı yapılarda hayatlarını sürdürdüklerini belirten Özbaşaran, burada küçük alanlarda başlayan tarım faaliyetlerinin daha sonra büyük alanlara yayıldığını ve hayvancılığın da zaman içerisinde büyük gelişme gösterdiğini anlattı. Orta Anadolu’daki en eski bakır teknolojisinin de ilk kez Aşıklı Höyük’te görüldüğünü sözlerine ekledi.

Bilinen En Eski Beyin Ameliyatı Aşıklı Höyük’te

aşıklı höyük beyin ameliyatı

Aşıklı Höyük’te bulunan ve bugün Aksaray Müzesi’nde sergilenen kafatasının da dünyada bilinen en eski beyin ameliyatı olduğunu belirten Özbaşaran, “25 yaşlarındaki genç bir kadına ait kafatasında delik açıldıktan sonra, kadının bir hafta-10 gün kadar yaşadığını biliyoruz. Dolayısıyla buna ‘ameliyat’ diyebiliyoruz” dedi.

Aşıklı Höyük

Aksaray’ın Gülağaç ilçesine bağlı Kızılkaya köyü yakınlarında bulunan Aşıklı Höyük’te ilk yerleşimin izleri günümüzden 10.500 yıl öncesine işaret eder. Kapadokya’nın en eski köyü olarak tanımlanabilecek Aşıklı Höyük’e kalıcı olarak yerleşen ilk insanlar, burada yaklaşık 1000 yıl boyunca kesintisiz bir yaşam sürmüşlerdir. Bu kesintisiz yaşamın bir sonucu olarak, göçer hayattan yerleşik hayata geçen insanların, mimari, hayvancılık ve tarım gibi faaliyetlerin hepsinin zaman içerisindeki değişimleri incelenebilmektedir. Aşıklı Höyük’te önceleri kullanılan, kısmen toprağa gömülü yuvarlak yapıların yerini zamanla toprak yüzeyinden başlayan dörtgen planlar yapılar alır. Hayvancılığın ilk aşamalarında ise hayvanlar kısmen kontrol edilmeye başlar. Daha sonrasında hayvanlar ehlilleştirilmeye başlanır ve hayvancılık büyük önem kazanır. Yerleşmenin ilk zamanlarında tarım denemeleri görülürken, ilerleyen zamanlarda geniş alanlara yayılarak bölge halkının geçiminin büyük bir bölümünü sağlar.  Orta Anadolu’nun en eski bakır teknolojisi de Aşıklı Höyük’te görülür. Günümüzde Aksaray Müzesi’nde sergilenen delikli bir kafatası ise, dünyada bilinen en eski beyin ameliyatı izlerini taşır. Aşıklı Höyük ekibinin deneysel arkeoloji çalışmalarıyla, kazıdan edinilen bilgiler doğrultusunda yapılar tekrar canlandırılmış ve turizme kazandırılmıştır.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login