İsveç’te 9200 Yıllık Kıyı Yerleşimi Seçici Avlanma Stratejilerini Gösteriyor

İsveç, Blekinge’deki 9200 yıllık kıyı yerleşimi Norje Sunnansund’ta bulunan kemikler, o dönemde şaşırtıcı derecede karmaşık ve gelişmiş avlanma stratejilerinin kullanıldığını ortaya çıkardı. Kilit bulgulardan biri, erken Mezolitik dönem insanların, muhtemelen kazanımı en yüksek seviyeye çıkarmak ve belirli türlerin yerel popülasyonunu korumak için, seçici avlanma adıyla bilinen yöntemi kullandıklarını işaret ediyor.

İsveç’teki Lund Üniversitesi’nde Osteoloji Alanı’nda doktora öğrencisi olan Adam Boethius şöyle diyor: ‘’En önemli örneklerden biri, yalnızca yetişkin, besili alageyiklerin avlanmış olması. Çok sık üremeyen alageyiklerin ayrım gözetmeksizin avlanması bölgedeki alageyiklerin tükenmesi tehlikesini ortaya çıkarabilirdi ve hayvanlar tam anlamıyla yetişkinliğe gelmeden avlandığında avlardan alınacak kazanç da düşecekti. Yaban domuzlarının ise  geyiklerin aksine yaşlarına bakılmaksızın avlandığı görülüyor. Yaban domuzları daha yüksek üreme oranlarına sahip oldukları için onları öldürmek herhangi bir risk taşımıyordu.’’

Balık fermantasyonu

Geçen sene, bölgede bulunan çok miktardaki balık kılçığı, yerleşimde bir balık fermantasyonu tesisi olduğunu ortaya çıkardı. “Tesis”, dünyanın en eski mayalı balık deposu unvanını da kazandı. Bütün bu bulgular, İskandinav toplayıcı toplulukların göçebe bir hayat sürdürdükleri fikrini de değiştirdi, zira bölgeye büyük bir topluluğun yerleştiği görülüyor.

Şimdiyse hayvan kemiği bulguları, balıkların depolandıkları yere kemirgenlerin akın ettiklerini gösteriyor.

Adam Boethius, “Kemirgenler devamlı olarak barınak ve yemeğin olduğu yerleri aramaya meyillidirler. Bu da bölgede kalıcılık için ilave kanıt oluyor.” diyor .

Konu başlıca kürkleri için avlanan sincap ve ağaç sansarı gibi küçük hayvanlara geldiğinde, tuzakların kış aylarında, hayvanların iyice yetişkinliğe gelip kürklerinin en kalın olduğu dönemde kurulduğu görülüyor.

Kurt, tilki, ayı ve kunduz gibi daha büyük yırtıcılar ise seçilerek avlanmış, muhtemelen bölgedeki sayılarının daha az olması yararlı bulunduğundan yalnızca yetişkinleri hedef alınmıştı.

Fakat bütün durumlarda aynı düzen gözlenmiyor. Bölgede yaban öküzleri ve elk geyikleri çok düşük miktarlardaydı, yani bölgenin kullanımından önce gereğinden fazla öldürülmüş olabilirlerdi. Dahası, fok balıkları da yaşlarına ya da cinsiyetlerine bakılmaksızın, sadece emziren anneler ve yavruları hedef alınarak avlanıyorlardı.

“Genel olarak baktığımızda, bulduklarımız bölgede bütün bir yıl boyunca ‘gecikmeli dönüş ekonomisi’ olduğunu gösteriyor. Avcılık düzenleri hayvanların hiçbir zaman bitmemesine ve her hayvandan alınan hammaddenin en üst seviyede olmasına olanak sağlamıştı. Bölgede sadece yerleşik bir topluluk bulmakla kalmayıp aynı zamanda önceden sandığımızın aksine çok daha gelişmiş bir topluluk olduklarını da öğrendik.” diye bitiriyor sözlerini Adam Boethius.

İsveç’te 9000 Yıllık Yerleşimde Tonlarca Depolanmış Balık Bulundu

Science Daily. 8 Mart 2017.

Makale: Boethius, A. (2017). Signals of sedentism: Faunal exploitation as evidence of a delayed-return economy at Norje Sunnansund, an Early Mesolithic site in south-eastern Sweden. Quaternary Science Reviews.