İspanya’daki Kaya Sığınağında 800.000 Yıl Önce Ateş Kullanımı

İspanya’nın güneyinde yer alan Cueva Negra Mağarası’nda, yaklaşık 800.000 yıl önce, bu bölgenin en erken yerleşmecilerinin ateşi kullandığına dair izler bulundu. Murjia Üniversitesi’nden bilim adamları ve kazı yürütücüsü Micheal Walker, alet kullanımı ve ateş kontrolüne dair izler veren Cueva Negra Mağarası hakkında, Popular Archeology of Magazine dergisinin 15. sayısında detaylı bir rapor yayınlandı.

Pleistosen Dönem Avrupasına Dair Birçok Yeni Bilgi

Kaya sığınağı, küçük bir köy olan La Encarnación’a ve o köyü sulayan Quipar Nehri’ne bakan bir uçurumda bulunmakta. İlk keşfi araştırmalarının 1981 yılında başlamasına rağmen, ilk sistematik arkeolojik kazılar ise ancak 1990 yılında Micheal Walker ve Murcia Üniversitesi’nden diğer bilimadamlarının katılımıyla başladı.

Mağara, 5 metrelik bir dolguyla temsil edilen Geç Pleistosen Evresinden (yaklaşık 780.000 yıl öncesi) gelen bir insansıya ait diş (olasılıkla Homo Heidelbergensis) ve zengin taş aletlerin yanında, dönem ikliminin fauna ve florasına dair pek çok ipucu veren buluntularıyla özel yerleşme.

Kazı hakkındaki raporda Walker: “Tüm bunların arasındaki en önemli buluntu, ateşin kontrollü kullanımına dair izler” dedi. Ateşin kullanımına dair ipuçları ise 5 metrelik tabakanın 4.5 metre derininde bulunan yanmış hayvan kemikleri ve çörtler.

Ateş İzleri Ateşin Kontrol Edildiği Anlamına Gelmiyor Olabilir

Araştırmacılar, ateşin bulunduğu alanın bir ocak olmadığını, yani kontrollü ateşe dair kesin bir kanıtları olmadığını söylüyor. Büyük ihtimalle, hayvanlara göre ateşten daha az korkan insanların, hayvanları tuzaklara sürüklemek için çıkardıkları orman yangınlarının sonucu olabilir. Ayrıca tuzak için kullanılan bu ateş, kontrollü olduğu anlamına da gelmiyor. Çünkü ateşi kontrollü kullanmak demek, daha kısıtlı alanlarda, bir yangın çıkarmadan, ocaklar veya ateş çukurlarıyla beraber işlevsel kullanabilmekten geçiyor.

Cueva Negra Mağarası, erken insanların ateş kullanımına dair izler veren tek yerleşim değil. İsrail’de Ya’akov Köprüsü alanında, 790.000 yıl öncesine giden ateş kullanımına dair izler, Güney Afrika’daki Wonderwerk Mağarası’nda 1 milyon yıl geriye giden izler de var. Ayrıca Çin ve Afrika’daki diğer bazı yerleşmelerde de ateşin erken insanlar tarafından kullanıldığına dair izler taşıyan yerleşimler var. Cueva Negra Mağarası’nın önemi ise, bu tür buluntuya sahip Avrupa’daki en erken yerleşme olması.

Taş Alet İşciliğinde Oldukça Uzmanlar

Cueva Negra Mağarası’ndaki insanların, hayatta kalmak için kullandıkları malzemelerde usta oldukları gözlemlendi. Mağaranın alet işçiliğinde üç farklı tekniğin kullanıldığı ve bu tekniklere uygun taşların yaklaşık 40 km uzak bir alandan toplandığı çalışmalar sonucunda belirlendi.

Cueva Negra kazılarına dair hazırlanmış İngilizce rapor için: Buradan

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply