İnsanların Doğaya Etkisi Milyonlarca Yıl Önce Başladı

Bilim insanlarına göre, insanların doğa üzerindeki etkisi hayal ettiğimizden çok daha büyüktü ve çok daha önce başladı.

Erken insan ataları diğer hayvanlardan yiyecek çalmış olabilir. C: Mauricio Anton

Yapılan araştırmaya göre milyonlarca yıl önce yaşayan erken insan ataları, bizim türümüz evrimleşmeden önce bile yok oluşları tetiklemiş olabilir.

Araştırmacılar, Doğu Afrika’da görülen büyük memelilerdeki düşüşün, erken insanlardan kaynaklanmış olabileceğini söylüyor.

Yok olma oranları yaklaşık dört milyon yıl önce artmaya başladı. Bu durum, fosil kanıtlarına dayanarak, eski insan topluluklarının bölgede yaşadığı döneme denk geliyor.

(Dokuz İnsan Türünü Yok Edecek Kadar Vahşi Miyiz?)

Çalışmanın yazarı Dr Søren Faurby, “Şimdi, dünyayı ve içinde yaşayan türleri daha önce hiç olmadığı kadar olumsuz etkiliyoruz. Ancak bu, geçmişte doğa ile gerçek bir uyum içinde yaşadığımız anlamına gelmiyor.” diyor.

“Bugün kaynakları tekelleştirmede son derece başarılıyız ve sonuçlarımız, bunun atalarımız için de geçerli olabileceğini gösteriyor.”

Araştırmacılar, büyük ve küçük etoburların yok olma oranlarına ve bunun yağış ve sıcaklık gibi çevresel değişikliklerle nasıl ilişkili olduğuna baktılar.

Ayrıca Australopithecus ve Ardipithecus gibi insan atalarının beyin boyutundaki değişikliklere de baktılar.

Kenya’da bir gergedan ziyafeti çeken aslan. C: Getty

Sonuç olarak, büyük etoburlardaki yok olma oranlarının, insan atalarının beyin boyutunun artması ve bitki örtüsü değişiklikleriyle ilişkili olduğunu, ancak yağış veya sıcaklık değişiklikleriyle ilişkili olmadığını buldular.

Araştırmanın sonucuna göre, Doğu Afrika’da etobur nesli için en iyi açıklama; hayvanların atalarımızla yiyecek için doğrudan rekabet halinde olmalarıydı.

Araştırmacılar, insan atalarının, kılıç dişli kedilerin yeni öldürdüğü avları çaldığını ve onları yiyeceklerden mahrum etmiş olabileceklerini düşünüyorlar.

“Sonuçlarımız biyoçeşitlilik üzerindeki önemli antropojenik etkinin şu anda varsayıldığından milyonlarca yıl önce başladığını gösteriyor.”

Araştırmanın eş yazarı Alexandre Antonelli, atalarımızın çevrelerindeki hayvanlar üzerinde çok az etkisi olduğu görüşünün yanlış olduğunu söylüyor: “Soyumuzun doğa üzerindeki etkisi, hayal edebileceğimizden çok daha büyük ve daha uzun sürdü.”

Geçen yıl yayımlanan önemli bir çalışma, önümüzdeki on yılllar içinde bir milyon kadar hayvan ve bitki türünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyardı.

Daha yakın tarihli bir çalışma, şehirlerin büyümesinin, tarım için ormanların temizlenmesinin ve balık talebinin artmasının, toprağın neredeyse dörtte üçünü ve okyanusların üçte ikisinden fazlasını önemli ölçüde değiştirdiğini buldu.


BBC. 20 Ocak 2020.

Makale: Faurby, S., Silvestro, D., Werdelin, L., & Antonelli, A. Brain expansion in early hominins predicts carnivore extinctions in East Africa. Ecology Letters.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login