İnka Ritüel Hamamlarının Sırları Ortaya Çıkıyor

Peru’da, Kutsal Vadi’nin derinliklerinde, orman açıklığı içinde bir taş sunak ve 14 hamamdan oluşan bir İnka tören kompleksi yer alıyor. Şimdi ise, son teknoloji radar ve lazer taramaları ve gerçekleştirilen kazılar, İnkaların 500 yıldan daha uzun bir süre önce bu yapıları nasıl inşa ettiklerini ve nasıl kullandıklarını ortaya koyuyor.

Bu kazı, derinlemesine gerçekleştirilen bir kazı. Yeraltı radarı bu kompleksin temellerini tespit etti ve uçmakta olan bir drone ile çekilen milyarlarca lazer taraması tropik ormanda gizlenen, daha önce bilinmeyen iki İnka yapısını ortaya çıkardı.

Peru’da Cusco’da yer alan Wascaw Üniversitesi’nde And Medeniyeti Çalışmaları Merkezi’nin başında bulunan, projenin araştırmacısı Mariusz Ziółkowski, “Dahası, alandaki kazılar, İnkaların bu törensel hamamları nasıl inşa ettiklerini ve kullandıklarını da ortaya koyuyor.” diyor.

(Peru’daki Topluma Çocuklarını Kurban Ettiren Şey Neydi?)

Ziółkowski ayrıca yeni radyokarbon testlerinin bu alanın 15. yüzyıla, Avrupalıların Yeni Dünya’ya adım atmalarından önceki zamanlara tarihlendiğini öne sürdüğünü de ekliyor.

Ziółkowski ve meslektaşlarınca gerçekleştirilen çalışmada yer alan tarihsel arka plana göre, araştırmacılar Chacabamba olarak bilinen bu alanda 1941’de terasları, hamamı ve hamama su sağlayan su kanallarını buldukları tarihten bu yana çalışıyorlar.

Çalışmalar, Chacabamba’nın tamamının bir seferde inşa edilmediğini, iki veya daha fazla yapım aşamasında tamamlandığını ortaya koyuyor.

Dini merkez

Uluslararası ekip Chacabamba’da, çalışmanın ortaya çıktığı andan bu yana, özellikle hamamları dolduran su sistemi tesisi üzerine odaklanarak inceleme yapıyor. Araştırmacılar, çok sayıdaki hamam ve kanalın gerçekten de Chacabamba’nın büyük ihtimalle su ve doğurganlık tanrıçalarına tapınmak için önemli bir merkez olduğunu gösterdiğini söylüyor.

Ziółkowski, “Burası şüphesiz ki dini törenler için kullanılan bir alandı.  Ancak muhtemelen sadece İnka elitleri tarafından kullanılıyordu, yani sıradan halk tarafından değil. Alanın en önemli karakteristiği muhtemelen bir “huaca”  (saygı gösterilen anıt) olan heykel şekli verilmiş kutsal bir kayanın ve olağandışı sayıdaki hamamların varlığı.” diyor.

(İnkaların Kurban Ettiği Çocuk Mumyanın Genetik Tarihi Çözüldü)

“Bu hamamlar muhtemelen ‘çeşitli İnka törenlerinde, özellikle de Ay festivali olan Citua festivali sırasında çok önemli bir unsur olan’ temizlenme ritüeli için kullanılıyordu. İnkalar birinin günahlarından suyla yıkanarak arınmasını son derece önemli buluyordu. Banyo yapanlar sonrasında eski kıyafetlerini atıp yenilerini giyiyordu.”

Hamama su taşıyan kanalların “çok gelişmiş” olduğunu söyleyen Warsawa Üniversitesi’ndeki And Medeniyeti Çalışmaları Merkezi’nden doktora öğrencisi Dominika Sieczkowska, “Zaman içinde kompleks genişledi ve su sağlayan kanallar değişti.” diyor.

Ancak su kaynağı değişmedi. Bu su, yakınlardaki bir şelaleden geliyordu. İnkalar, taştan bloklarla bir su kanalı sistemi oluşturdular. Araştırmacılar, tören kompleksine bu suyu temin etmek için sistemin bir kısmının yeraltında bulunduğunu söylüyor. Hamamları geçtikten sonra su, ardından başka bir drenaj sisteminden aşağı doğru vadideki bir nehre doğru ilerliyor.

Chacabamba ritüel hamamlara sahip tek İnka yapısı değildi. Ziółkowski, “İspanyolların, İnka tahtının hak sahibi olan (İnka İmparatoru) Atahualpa ile ilk buluşmasının tam da Chacabamba ile aynı işlevde bir yerde olduğunu bir hatırlayalım.” diyor.

Eski Dünya ile Yeni Dünya’nın karşılaştığı tam o anda Atahualpa, Peru’daki bir başka alan olan Conoc’ta temizlik ritüelini yerine getiriyordu.

Fakat, Ziółkowski’nin söylediğine göre, Conoc’ta, Chacabamba’daki kadar hamam bulunmuyordu. Buna ek olarak Chacabamba, kutsal kayanın iki yanında yedi grup halinde konumlanmış 14 hamamdan oluşan düzeni ile biliniyor.

Laura Geggel. Live Science . 22 Şubat 2019.