Erken İnsanlar Süper Yanardağ Patlamasını Yakından Görmüş Olabilir

Endonezya’da bir mağarada bulunan iki diş, türümüzün 73.000 yıl önce bölgeye ulaşmış olduğunu, son birkaç milyon yılın en büyük süper yanardağ patlamasını görmüş olabileceklerini ve sık yağmur ormanlarının zorluklarına uyum sağladıklarını işaret ediyor.

Sumatra’daki Lida Ajer mağarasında insan yerleşiminin erken işaretleriyle (soldaki) karşılaştırmak için bir orangutan dişi. F: Tanya Smith ve Rokus Awe Due.

Birçok arkeolog Avustralya’nın kuzeyinde bulunan 65.000 yaşındaki taş aletlerin ve diğer arkeolojik eserlerin keşfiyle hayrete düştü. Geleneksel düşünüşe göre türümüz Homo sapiens‘in, ilk üyeleri o dönemde Afrika’nın dışına çıkmaya daha yeni başlıyorlardı.

Ayrıca Afrika’dan Avustralya’ya geçmek için, Homo sapiens, Asya anakarası boyunca yürümek ve sonra denize açılmak zorundaydı. Yol boyunca Endonezya ve Timor adalarında durmaları gerekiyordu ama şimdiye kadar adalarda 45.000 yaşından daha eski Homo sapiens eserleri bulunmadı.

Macquaire Üniversitesi’nden Kira Westaway ve meslektaşları Homo sapiens‘in bu adalara 65.000 yıl öncesinde ayak basmış olabileceğini ortaya çıkardı.

Ekip, Hollandalı arkeolog Eugène Dubois’nın 19. yüzyılın sonlarında Endonezya’nın Sumatra Adası’ndaki Lida Ajer mağarasında kazıp çıkardığı iki dişi yeniden inceledi. Bir dereceye kadar yakınlarda bulunan orangutan fosilleriyle karşılaştırarak dişlerin türümüze ait olduğunu doğruladılar ve elektron döngü rezonansı tarihlendirmesi olarak bilinen bir modern tarihlendirme tekniğini kullanarak yaşlarının 63.000 ila 73.000 arasında olduğunu buldular.

”Önemli bir bulgu elimizdeki, çünkü modern insanların düşündüğümüzden çok daha erken Afrika’yı terk edip Avustralya’ya ulaştığı fikrini destekler nitelikte.” diyor Griffith Üniversitesi’nden Michelle Langley.

Keşif ayrıca atalarımızın Afrika’yı 75.000 küsur yıl önce terk ettiği ve 60.000 yıl önce Endonezya’ya ulaştığını öne süren genom analizleriyle de uyuşuyor.

Ada zorlukları

Fakat arkeolojik bulgular, türümüzün Sumatra’ya ulaşan ilk üyelerinin hayatlarının çok zor olduğunu işaret ediyor. Adanın şimdi sönmüş olan süper yanardağı Toba, yaklaşık 71.000 yıl önce dünyanın bilinen en büyük yanardağ patlamalarından birini yaşadı ve bu sırada buraya ulaşan ilk insanlar muhtemelen bu patlamayla başa çıkmak zorunda kaldı.

Eğer erken popülasyon bu şekilde yok olmadıysa Sumatra’nın, insanların evrimleştiği Afrika’nın savanlarından çok farklı olan yağmur ormanlarına uyum sağlamış olmalılardı.

Yemek için karbonhidratlı bitkilerin ve büyük hayvanların eksikliği hayatta kalmayı onlar için zorlaştırmış olmalı, diyor Westaway. ”Yağmur ormanı çevrelerinin başarılı bir şekilde kullanıma açılması karmaşık planlama becerilerini ve teknolojik yenilikleri gerektiriyor.”

Yine de, diş fosilleri insanların Sumatra yağmur ormanlarında yaşamasının ve ormanları kullanmasının kanıtı olmuyor, diyor Langley. Yemek pişirme, alet ya da sanat eserleri gibi yerleşime dair ipuçları bulunması gerekiyor. ”Belki de sadece geçiyorlardı.”

İnsanlar Avustralya’ya Tam 65.000 Yıl Önce Ulaşmış

Endonezya’da Ada Hayvanlarından Yapılmış 30,000 Yıllık Takılar Bulundu

Polinezya’ya Yerleşen İlk İnsanlar Asya’dan Geldi

New Scientist. 9 Ağustos 2017.

Makale: Westaway, K. E., Louys, J., Awe, R. D., Morwood, M. J., Price, G. J., Zhao, J. X., … & Compton, T. (2017). An early modern human presence in Sumatra 73,000-63,000 years ago. Nature.