Hintlilerin 50.000 Yıllık Evrimsel Geçmişi Çözülüyor

Yeni araştırmalar, modern Hintlilerin Tacikistan’dan ve Neandertaller ile Denisovalılardan çeşitli DNA dizileri miras aldıklarını gösteriyor.

Araştırmacılar, türünün en büyük genom çalışmasını yürüttükten sonra Hindistan’ın evrimsel tarihine dair yeni bilgiler topladılar.

Bilim insanları, çoğu coğrafi bölgeden, tüm ana dilleri konuşanlardan, kabile ve kast gruplarından bireylerden alınan DNA da dahil olmak üzere 17 eyaletten 2.700’den fazla modern Hint genomunu analiz etti.

Hindistan’daki üç ana ata grubundan birinin (eski İranlı çiftçiler) izinin günümüz Tacikistan’ındaki Sarazmlı bir grup tarım çiftçisine kadar uzanabileceğini ortaya çıkardılar. Ayrıca modern insanın en yakın ve artık soyu tükenmiş akrabaları olan Neandertaller ve Denisovalılardan miras kalan DNA’nın olağanüstü çeşitliliğini de ortaya çıkardılar.

Ek olarak ekip, mevcut Hint popülasyonundaki genetik çeşitliliğin çoğunun, yaklaşık 50.000 yıl önce modern insanların Afrika’dan Hindistan’a tek ve büyük bir göç olayından kaynaklandığını buldu.

(İlgili: Kast Sistemi Hintlilerin DNA’sında İz Bırakmış Olabilir)

Çalışmanın baş yazarı ve Kaliforniya Üniversitesi’nde popülasyon genetikçisi olan Elise Kerdoncuff, “Güney Asya popülasyonları genellikle genomik çalışmalarda yeterince temsil edilmiyor. Hint popülasyonlarını incelemek, Hindistan tarihini anlamamıza yardımcı oluyor ve araştırmamızın da gösterdiği gibi, aynı zamanda insanlık tarihinin daha geniş yönlerine dair değerli bilgiler sağlıyor.” diyor.

1,4 milyardan fazla insana ev sahipliği yapan Hindistan, kastlar, kabileler ve dini gruplar da dahil olmak üzere antropolojik olarak iyi tanımlanmış 4.500’den fazla nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri. Bununla birlikte, bu geniş çeşitliliğe rağmen, Hint popülasyonları, öncelikle Avrupa kökenli insanlara odaklanan genomik çalışmalarda yeterince temsil edilmiyor.

İran olan bölgenin ilk çiftçilerinden

Hindistan’daki genetik çeşitliliğin daha net bir resmini çizmek için, yeni çalışmanın yazarları Hindistan’da Yaşlanma Çalışması-Demansın Tanısal Değerlendirmesine (LASI-DAD) katılan binlerce bireyin genomlarını analiz etti. Katılımcılar 60 yaşın üzerindeydi ve analiz için kan örnekleri alınmasını kabul ettiler.

Hintlilerin çoğu üç ata grubundan geliyor: eski İranlı çiftçiler, Avrasya bozkır çobanları ve Güney Asyalı avcı-toplayıcılar. Genetik, genomik, evrim ve gelişim alanlarında çalışan eş-kıdemli çalışma yazarı Priya Moorjani, “Araştırmacılar, son iki grubun Hindistan’a nasıl geldiğini zaten anlamıştı ancak eski İranlı çiftçilerin DNA’sının bölgeye nasıl ve ne zaman geldiğini bilmiyorlardı.” diyor.

Yeni çalışmadaki bir analizde ekip, modern Hintlilerin DNA’sını Neolitik’ten Demir Çağı’na kadar İran bağlantılı bireylerin DNA’sıyla karşılaştırdı. Hint popülasyonları tarafından miras alınan İran bağlantılı antik DNA’nın, erken Neolitik dönemde Sarazm’daki bireylerden kaynaklandığını buldular.

Soyu tükenmiş akrabalarımızdan alınan genler

Ayrı bir analizde araştırmacılar, modern Hintlilerin DNA’sını Neandertal ve Denisovalı genomlarıyla karşılaştırdılar ve Afrikalı olmayanların çoğu gibi Hintlilerin de DNA’larının yüzde 1 ila yüzde 2’sini bu gruplardan miras aldıklarını buldular. Bu DNA oldukça çeşitliydi: Afrika dışındaki insanlarda bulunan bilinen tüm Neandertal genlerinin neredeyse yüzde 90’ı, incelenen Hint genomlarında tespit edildi.

50.000 yıl önce Afrika’dan büyük göç

Ekip ayrıca, modern Hintlilerde bulunan genetik çeşitliliğin çoğunun, 50.000 yıl önce Afrika’dan tek bir büyük göçten geldiğini keşfetti. Bu, modern insanların Hindistan’a daha önce, örneğin yaklaşık 74.000 yıl önce Toba yanardağının patlamasından önce yerleştiğini öne süren önceki arkeolojik çalışmalarla çelişiyor.

Özellikle 50.000 yıl önce Hindistan’da yaşayan nüfusla ilgili pek çok soru var. Moorjani, örneğin araştırmacıların, Neandertallerin ve Denisovalıların yayılım alanının Güney Asya’ya kadar uzanıp uzanmadığını ya da modern insanların Avrasya’nın doğusunda yaygın olarak inanıldığından daha doğuda Neandertaller ve Denisovalılarla karşılaşıp karşılaşmadığını hala bilmediklerini söylüyor. Bu genler daha sonra örneğin Hindistan’a onlarla birlikte taşınmış olabilir.

“Gelecekte, arkeoloji ve dilbilim gibi diğer alanlardan edinilen bilgilerle birleştirildiğinde, evrimsel geçmişimizin detaylı öyküsünün daha net hale geleceğini umuyorum.”

Live Science. 12 Mart 2024.

Makale: Kerdoncuff, E., Skov, L., Patterson, N., Zhao, W., Lueng, Y. Y., Schellenberg, G. D., … & Moorjani, P. (2024). 50,000 years of Evolutionary History of India: Insights from∼ 2,700 Whole Genome Sequences. bioRxiv, 2024-02.