Gordion’da 2.700 Yıllık Kraliyet Mezarı Ortaya Çıkarıldı

Ankara’daki Gordion Antik Kenti’nde, Friglere ait 8 metre yüksekliğinde ve 60 metre çapında oldukça iyi korunmuş bir kraliyet mezarı açıldı.

Ankara’nın Polatlı ilçesindeki Gordion Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda, Frig dönemine ait, olağanüstü iyi korunmuş bir kremasyon mezarı gün yüzüne çıkarıldı. MÖ 8. yüzyıla tarihlenen bu anıtsal gömüt yapısının, bir kral ya da üst düzey yöneticiye ait olduğu düşünülüyor.

Antik kentte kazılan 47. tümülüs olan “T26” tümülüsünde 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında, ahşap konstrüksiyonlu bu mezar odası, Frig ölü gömme geleneklerine ve Gordion’un siyasi tarihine ışık tutan dikkat çekici buluntular sundu.

100’den Fazla Eser, Bir Kremasyon Mezarda

Yaklaşık 60 metre çapında ve 8 metre yüksekliğinde olan tümülüs, orta ölçekli Frig mezar yapıları arasında yer alıyor. Dört ay süren sistematik kazılar sonucunda, ahşap konstrüksiyonlu mezar odasında 100’ün üzerinde arkeolojik eser ortaya çıkarıldı. Bunlardan 88’i bronz ve demirden yapılmış olup, müzelik nitelikte değerlendirildi. Eserler arasında büyük kazanlar, üç ayaklı çömlekler, tütsülükler ve dikkat çekici bir bronz testi yer alıyor.

(İlgili: Gordion Antik Kenti’nden Ahşap Frig Masası)

Bu testinin üzerindeki keten örtü, neredeyse mucizevi şekilde günümüze ulaşmış durumda. Organik ketenin, bronzun korozyon koruyuculuğu sayesinde korunmuş olması, bu eseri eşsiz kılıyor. Gordion Koordinatör Kazı Başkanı Prof. Dr. Yücel Şenyurt, bu buluntunun Anadolu’da bu sağlamlıkta günümüze ulaşmış nadir tekstil örneklerinden biri olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında 12’ye 12 metre boyutlarında bir çalışma gerçekleştirildiğini ifade eden Şenyurt, ahşap konstrüksiyonlu mezar odasının üzerindeki taş ve toprağın baskısıyla zamanla çöktüğünü, ancak içerisindeki çok sayıda eserin şaşırtıcı derecede iyi korunmuş olduğunu vurguluyor.

Friglerin En Eski Kremasyon Mezarı

Tümülüs’ün en dikkat çeken yönlerinden biri, ölü gömme yönteminin kremasyon olması. Şenyurt, bu mezarın şu ana kadar Gordion’da ortaya çıkarılmış en eski yakarak gömme örneği olduğunu ve MÖ 750’lere tarihlendiğini vurguluyor.

Mezarda ayrıca ölen kişiye ait küllere ve yanına bırakılmış zengin eşyalara ulaşıldı. Buluntular, kişinin sıradan biri olmadığını; yüksek statülü, belki de bir kraliyet üyesi olduğunu düşündürüyor.

Tümülüs, Midas’ın Ailesinden Birine mi Ait?

Gordion Kazı Başkanı Prof. Dr. Charles Brian Rose’a göre bu mezar, ünlü Midas Tümülüsü ile benzer zaman dilimine ait. Eserlerin türü ve mezarın anıtsallığı, burada yatan kişinin Midas’ın babası ya da ailesinden biri olabileceği ihtimalini güçlendiriyor. Özellikle, ölülerin genellikle yakılmadığı bir dönemde bu tür bir kremasyon uygulamasının seçilmiş olması, gömülen kişinin statüsünü daha da ilginç kılıyor.

Rose, bulunan eserlerin yapısının ve türlerinin Midas Tümülüsü’ndekilere benzer olduğunu belirterek, bunun 8. yüzyıla ait tek yakma gömüsü örneği olduğunun altını çiziyor.

Koruma ve Gelecek Çalışmalar

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da belirttiği gibi, çıkarılan 88 eserden 47’sinin konservasyonu tamamlandı ve Gordion Müzesi’ne teslim edildi. Mezar odası ve eserlerin yerinde sergilenmesine yönelik çalışmalar bu yıl tamamlanacak. Bakan Ersoy, kazıların sadece bilimsel keşiflerle değil, bölgenin ekonomisi ve kültürel miras bilinci açısından da önem taşıdığını vurguluyor.

Gordion’da Keşfedilecek Daha Çok Şey Var

Gordion kazıları 75 yıldır sürüyor ancak Prof. Dr. Şenyurt’a göre henüz araştırılmamış alanların büyüklüğü, kazılmış olanlardan çok daha fazla. Bu da Gordion’un gelecekte de büyük keşiflere sahne olacağını gösteriyor. “Her kazı sezonu yeni bir keşif demek” sözleriyle kazıların potansiyeline dikkat çeken Şenyurt, Gordion’un zenginliğinin hâlâ yüzeyin altında saklı olduğunu söylüyor.