Etçil Bir Dinozor, Dişlerini İki Ayda Bir Yeniliyordu

70 milyon yıl önce Madagaskar’da yaşamış etobur bir dinozor türünün (Majungasaurus) bütün dişleri her iki ayda bir yenileniyordu.

Araştırmanın baş yazarı Michael D. D’Emic ‘e göre, gerçekte majungasaurus, diğer etçil dinozorlarınkinden yaklaşık iki ila onüç kat daha hızlı bir şekilde yeni dişler geliştiriyordu. Tahminen her iki ayda bir çenesindeki bütün oyuklarda diş oluşturuyordu.

Bu durum belki de kemikleri kemirdikleri için dişlerini hızlı bir şekilde yıpratmalarından kaynaklanıyordu. Bu dinozorların avı olan hayvanların çeşitli kemikleri üzerinde diş aralıklarına ve ölçülerine uyan çizikler, yarıklar şeklinde kanıtlar da biliniyor.

(Kehribar İçinde Küçük Bir Dinozor Kafası Bulundu)

Daha da önemli olarak bu çalışma, aynı zamanda yırtıcı dinozorun diğer iki türünü (Allosaurus ve Ceratosaurus) inceledi ve diş büyüme modellerini daha geniş bir ölçekte düşünme fırsatı verdi.

Günümüzde kemirgenler de dahil olmak üzere bazı hayvanlar hala kemikleri kemiriyorlar. Bu belli besinleri almalarının bir yoluydu. Aynı zamanda son derece güçlü dişler gerektiriyor, fakat majungasaurus bu güçlü dişlere sahip değildi.

D’Emic, “Çalışma hipotezimiz onların diş değiştirme oranlarının neden bu kadar yüksek olduğuyla ilgili. Majungasaurus, dişlerinin sürekli yenilenerek oluşması nedeniyle köpekbalıkları ve büyük otobur dinozorlarla aynı kategoride yer alıyor.” diyor.

D’Emic ve ekibi, dişlerdeki mikroskobik büyüme çizgilerini incelemek için izole edilmiş diş fosillerinden oluşan koleksiyonu kullandı. Bu büyüme çizgileri ağaç halkalarına benziyor ancak yıllık değil de günlük olarak oluşuyor. Ekip aynı şekilde kemiklerin derin kısımlarında henüz çıkmamış dişleri görselleştirmek için bütün bir çeneye bilgisayarlı tomografi uyguladı. Bu, onların birçok çene üzerinde diş yenilenme oranlarını tahmin etmelerini sağlıyor; böylece sonuçlarını kontrol edebiliyorlar.

Öğrencilerin katılımları olmaksızın zaman alan bu sürecin gerçekleşmesi mümkün değildi. Mezun öğrenciler Thomas Pascucci, Eric Lund, araştırma ekibinin bir parçası olarak önemli roller oynadı ve çalışmanın önemli bir bölümü olan mikroskobik ve dijital bilgisayarlı tomografi analizleri gerçekleştirdi.

Eyalet, ülke ya da dünya genelindeki meslektaşlarla birlikte bağ kurabilmenin, özellikle de araştırma sürecinin farklı bölümlerindeki öğrencileri işin içine dahil edebilmenin, 21. yüzyılın kolektif yapılan araştırmaları değerlendirildiğinde çığır açıcı olduğu düşünülüyor.

Bu proje henüz Majungasaurus’un biyolojisinin bir yönünü, daha genel olarak yırtıcı dinozorları ele alıyor.

Makale: D’Emic, M. D., O’Connor, P. M., Pascucci, T. R., Gavras, J. N., Mardakhayava, E., & Lund, E. K. (2019). Evolution of high tooth replacement rates in theropod dinosaurs. PloS one, 14(11).