Çin’de bulunan ve en eski çalınabilir enstrüman olan 9000 yıllık yedi delikli flütü dinleyin.
1999 yılında, Çin’de yer alan Jiahu Neolitik yerleşiminde, 9000 öncesine tarihlenen 6 kemik flüt bulunmuştu. Flütlerden biri Çin Sanat Enstitüsü Müzik Okulu’nda yeniden çalındı ve ses analizleri uygulandı.
Klasik müzik tutkunlarının, birçok orkestra gösterisini etkileyen dönem enstrümanlarına duyulan ilginin arttığı konusunda hemfikir. Öyle ki, Bach, Beethoven ve Mozart gibi bestecilerin zamanındaki meşhur viyolaların, ophicleidelerin (tahta nefesli bir çalgı) ve fortepianoların yeniden üretilerek kullanılması birkaç soruyu akla getiriyor: Onların kuşağından çok önce müzik nasıl yapılıyordu? Erken dönem müziğinde ne kadar derine inilebilir? Günümüzde hâlâ kullanılan enstrümanların atalarına ulaşabilir miyiz? 20. yüzyılın sonundan beri aynı cevap karşımıza çıkıyor: 9000 yıl geriye gidin.
1999 yılında, New York Times gazetesindeki yazısında Henry Fountain şöyle yazmıştı: “Çinli arkeologlar en eski çalınabilir örneklerden olduğu düşünülen bir enstrüman keşfetti.” Makalenin devamında, büyük bir kuşun kanat kemiğinden yapılan 9,000 yıllık bir flütten bahsediyordu. Flütün üzerindeki yedi delik, modern flütün ses genişliğini kabaca yakalayacak şekilde oyulmuştu ve özenle seçilen ses dizisi, Neolitik dönem müzisyenlerinin birden fazla nota çalarak müzik yapmış olabileceğini gösteriyordu. Fountain, etnomüzikolog Frederick Lau’nun şu sözlerine de yer vermişti: “Bu flütlerin geleneksel tapınak kutlamaları, cenaze törenleri ve diğer ritüalistik etkinlikler için kullanıldığına neredeyse eminiz, kişisel eğlence için bile kullanılmış olabilir.”
Japon turnasının dirsek kemiğinden (ulna) yapılan bu flütlerin keşfi, antropologlar, müzisyenler ve ilgi duyan herkes için 9000 yıllık enstrümanları dinleme olanağı yaratıyor.
2008 yılında arkeologlar, Almanya’nın güneyinde Hohle Fels adında bir mağarada Neandertallere ait flüt parçaları buldular. Bu flüt parçaları, akbaba ve mamut kemiklerinden yapılmıştı. Günümüzden önce yaklaşık 42.000 ila 43.000 yıllarına tarihlenen bu enstrümanlar, gelmiş geçmiş en eski enstrümanlar olarak kabul ediliyor. Fakat bu flütler, Çin’de bulunan 9000 yıllık flütler gibi tüm halde olmadığı için çalınabilir durumda değildi. Araştırmacılar Neandertal flütünün bir kopyasını yaparak 43.000 yıl sonra yeniden müzik çalabilmişti.
İlginizi çektiyse bunları da dinlemek isteyebilirsiniz:
Open Culture. 10 Ocak 2017
You must be logged in to post a comment Login