En Erken Taş Alet Teknolojileri, Muhtemelen Düşünülenden Eski

Yapılan yeni bir araştırmaya göre Oldowan ve Acheulean (Aşölyen) taş alet teknolojileri mevcut kanıtların önerdiğinden on binlerce yıl daha eski olabilir.

Bu iki teknoloji, arkeologlarca bilinen iyi belgelenmiş en eski taş alet teknolojileri olma özelliğini taşıyor.

Journal of Human Evolution tarafından yayınlanan bulgular, eski atalarımızın taş alet üretimini anlamamız için yeni bir kronoloji ortaya koyuyor. Aynı zamanda, insanın teknolojik gelişimi ve buna bağlı beslenme ve davranışlarında yaşanan değişimleri tartışabileceğimiz zaman dilimini de genişletiyor.

Çek Bilimler Akademisi’nden (Czech Academy of Sciences) Dr. Ivan Jarić ile birlikte Kent Üniversitesi’nden Dr. Alastair Key ve Dr. David Roberts’ın yönetimindeki ekip, yakın zamanda arkeoloji bilimine giren istatiksel modelleme tekniklerini kullandı. Oluşturulan modeller, Oldowan taş aletlerinin ilk kullanım tarihi olarak günümüzden 2.617-2.644 milyon yıl öncesini gösteriyor. Bu, güncel verilerden 36.000 ile 63.000 yıl daha erken bir tarih. Acheulean taş aletlerin kökeniyse bu modellemeyle en az 55.000 yıl geriye taşınarak 1.815-1.823 milyon yıl önceye gidiyor. 

(Homo erectus’a Ait 1,4 Milyon Yıllık Kemik Balta Bulundu)

Oldowan ve Acheulean gibi erken taş alet teknolojileri, insanın erken atalarının yeni besin türlerine ulaşmasını sağlamış ve ağaçtan alet üretimini ya da hayvan leşlerini parçalamalarını kolaylaştırmıştı. 

Paleolitik dönem uzmanı ve çalışmanın baş yazarı Dr. Key, “Araştırmamız, hominidlerin bu tür aletleri ilk ne zaman ürettiklerini anlamaya yönelik en olası tahminleri ortaya koyuyor. Bu birçok sebeple önem taşıyor. Ancak keşfedilmeyi bekleyen önemli miktarda objenin varlığını göstermesiyle benim için özellikle heyecan verici.” şeklinde açıklama yapıyor.

Koruma uzmanı ve çalışmanın ortak yazarı Dr. Roberts, “Optimal doğrusal tahmin (Optimal linear estimation – OLE) modelleme tekniğini aslen bir meslektaşımla birlikte soyu tükenen türleri tarihlemek amacıyla geliştirmiştik. Bu metodun türlerin yok oluş zamanlarını ortaya koymada güvenilir olduğu görüldü. Teknik, son görülme zamanına dayanır. Arkeolojik nesnelerin ilk ortaya çıkış zamanına uygulanması heyecan verici bir başka yenilik oldu. Bu tekniğin arkeolojide daha yaygın kullanılmasını umuyoruz.” diyor.

Her ne kadar taş alet üretilen daha eski yerleşimlerin varlığı tahmin ediliyor ve keşfedilmeyi bekliyorsa da bu araştırma henüz keşfedilmemiş bu yerleşimlerin tarihlerine dair ilk sayısal verileri sunuyor.

University of Kent. 24 Mart 2021.

Makale: Key, A. J., Roberts, D. L., & Jarić, I. (2021). Statistical inference of earlier origins for the first flaked stone technologies. Journal of Human Evolution, 154, 102976.