Efes Antik Kenti’nin Gladyatörleri Vejetaryendi

Efes Antik Kenti’nde gömülmüş olan Romalı gladyatörlerin kemiklerine yapılan analizler, bu savaşçıların çoğunlukla vejetaryen olduğunu gösteriyor.

Plos One’da yayımlanan araştırmaya göre, Romalı gladyatörlerin gömülü oldukları alanda yapılan çalışmalar, Romalı gladyatörlerin bitkilere dayalı bir beslenme alışkanlıkları olduğunu gösterdi.

Gladyatör kemiklerinin incelenmesi sonucunda, tahıl bazlı olarak beslendikleri, çoğunlukla et tüketmedikleri ve bitki küllerinden yapılan bir içecek içtikleri tespit edildi.

Viyana Tıp Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndan Fabian Kanz; “Bitki küllerinden yapılan içecek, fiziksel yorgunluk sonrası bedenin güçlenmesine ve kemik iyileşmesine katkıda bulunuyordu.” diyor. Kanz bu içeceğin, günümüzde fiziksel yorulmalar sonrası tüketilen, magnezyum ve kalsiyum içeren efervesan tablet kullanılmasıyla aynı işleve sahip olduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, gladyatörlerin beslenme alışkanlıklarını tespit etmek için kemiklerinde bulunan stronsiyum ve kalsiyum oranını inceledi. Analizler, günümüzde Türkiye sınırları içinde bulunan ve günümüzden yaklaşık 1800 yıl önce bir Roma kenti olan Ephesus’ta bulunan, 22 tanesi gladyatör olmak üzere 53 kişinin mezarındaki kemikler üzerinde gerçekleştirildi. O dönemde Efes, Roma’nın Asya eyaleti başkentiydi ve yaklaşık 200.000 kişi yaşıyordu.

Tarihi kaynaklarda ve antik metinlerde; beslenmeleri çoğunlukla tahıl ve fasulyeden oluşan gladyatörlerden “arpa yiyenler” olarak bahsediliyordu. Fabian Kanz bu durumda gladyatörlere düşük kaliteli tahıl ürünlerinin verildiğini düşünmektedir. Araştırmaya göre; “normal insanlar” ve 22 adet gladyatöre ait kemiklerin stronsiyum oranındaki fark oldukça dikkat çekicidir.

Romalı kitlelerin önünde sahne almış bu profesyonel savaşçıların et ve süt ürünleri tükettiklerine dair çok az işaret bulunmakta. Fakat iki farklı kişiye ait kemikler üzerinde yapılan incelemeler; farklı bir diyet kullandıklarını, hayvansal proteini daha fazla ve bakliyat ürünlerini daha az tükettiklerini göstermekte. Bu sıradışı durum, hayvansal ürünler tüketen bu iki gladyatörün, Roma İmparatorluğu’nun diğer bölgelerinden gelen ve farklı diyetlere sahip olduklarına işaret ediyor. Araştırmanın bir sonraki aşamasında, Efes Antik Kenti’ne, Roma İmparatorluğu’nun farklı bölgelerinden gladyatör göçlerinin olup olmadığı incelenecek.

Araştırmacılar, gladyatörlerin savaş mahkumları, köleler ve suçlulardan oluştuğunu söylüyor. Fakat gönüllü olarak eğitim almış ve savaşmak isteyen insanlar da gladyatör olabiliyordu.

Gladyatör savaşlarında yer alan savaşçıların, her savaş için ölme şansının yaklaşık dokuzda bir olduğu düşünülüyor.

BBC, Daily Mail. 21 Ekim 2014.