Denisovalılarla Yalnızca 15.000 Yıl Önce Çiftleştik

Endonezya ve Papua Yeni Gine’de yaşayan insanların DNA’larına yapılan analize göre, türümüz 15.000 yıl önce Denisovalılarla çiftleşmiş olabilir.

Homo sapiens ilk defa Afrika’dan göç etttikten sonra, Neandertaller ve Denisovalılar da dahil olmak üzere, nesli tükenmiş birkaç hominin türü ile çiftleştiğini zaten biliyoruz. Bunun izleri, bugün bizim DNA’mızda gözüküyor. Afrika kökenli olmayan bütün insanlar bir miktar Neandertal DNA’sı taşıyor ve bazı Asya halklarında da Denisovalı DNA’sı var.

Gizemli Denisovalılar hakkında pek bir şey bilmiyoruz. Şimdiye kadar keşfedilen tek fiziksel kalıntıları, Sibirya’daki bir mağarada ortaya çıkarılan birkaç diş ve kemik parçaları. Fakat DNA analizleri, Denisovalıların Sibirya’nın çok daha doğusunda ve güneyinde yaşamış olması gerektiğini ortaya koydu.

(Atalarımız Denisovalılarla En Az İki Kez Çiftleşmiş)

Genetik kanıtlar, türlerimizin Asya ve Avustralasya’da en az iki kez Denisovalılarla çiftleştiğini ve Papua Yeni Gine’deki genomların %5’e kadar Denisovalı olabileceğini öne sürüyor.

Şimdiye kadar genellikle bu tür sonuçlara ulaşmak için yapılan genetik çalışmalar, insanların DNA’sının sadece küçük bir kısmını incelemişti.

Ancak Murray Cox ve meslektaşları, konuyu daha eksiksiz bir şekilde anlamak için Endonezya ve Papua Yeni Gine’de yaşayan insanların tüm genomlarında ilk büyük ölçekli çalışmayı yaparak 161 farklı insanın DNA’sını diziledi.

Araştırma sonucu, dünyanın bu bölgesindeki atalarımızın, en az iki ayrı Denisovalı grubuyla çiftleşmiş gibi göründüğünü ortaya koyuyor: Daha önce de düşünüldüğü gibi, yaklaşık 50.000 yıl önce bir grup ile ve çok daha yakın bir zamanda ikinci bir grup ile.

Genetik analiz, ikinci çiftleşme olayının 50.000 ila 15.000 yıl önce meydana geldiğini gösteriyor. Cox, bu olayın, belirlenen zaman aralığının en sonlarında gerçekleştiğini düşünmek için sebepler olduğunu söylüyor.

İkinci çiftleşmeden elde edilen genler, Papua Yeni Gine anakarasında yaşayan insanlarda, yakındaki adalarda yaşayan insanlardan çok daha yaygın. Bu durum, çiftleşmenin, adalardaki insanların ataları ayrıldıktan sonra anakaradakilerle olduğunu gösteriyor.

(Beşinci Denisovalı Birey Bulundu)

Arkeolojik kanıtlar, adalara yapılan bu göçün 30.000 yıl önce gerçekleştiğini gösteriyor. Ancak, anakara ve adalıların genomlarını karşılaştıran araştırmacılar, bu olayın çok daha sonra, yaklaşık 15.000 yıl önce olduğunu hesapladı.

Cox, veriler için tek açıklamanın, Denisovalılar ile çiftleşmiş bir anakaracı kitlesinin daha fazlası olduğunu söylüyor.

Cox, kalan son Denisovalıların hala bir adanın bir yerinde saklanıyor olabileceğini düşünmüyor: “Burası oldukça izole bir yer ancak böyle bir şeyin fark edilmemesi için hala çok fazla teması var.”

Yeni veriler, Denisovalılar arasında hatrı sayılır genetik çeşitliliği de ortaya koyuyor. Papua Yeni Gine’nin çiftleşme geçmişine dahil olan grup, Hominin soy ağacının tamamen farklı bir dalı olan Neandertallerle olduğu gibi, Sibirya’da bulunan bir Denisovalı kemiğinden genetik olarak neredeyse farklı.

John Hawks, “Bu çalışma bize insan çeşitliliğinin gerçek düzenine dair yeni bir bakış açısı kazandırıyor.” diyor.

New Scientist. 1 Nisan 2019.