Çin’de 13.000 Yıl Önce Yapılmış Kuş Heykelciği Bulundu

Çin’de keşfedilen küçük bir kuş oyması, burada ortaya çıkarılan bilinen en eski heykelciklerden biri oldu.

Heykelcik, türü belirlenemeyen bir hayvanın kemiğinden oyulmuş. C: Francesco d’Errico and Luc Doyon

Bulgu, heykelciliğin Avrupa ve Asya’da ayrı ayrı icat edildiğini gösteriyor. Fransa’daki Bordeaux Üniversitesi’nden Francesco d’Errico, “Çin veya Doğu Asya’dan gelen bir gelenek olması oldukça mümkün.” diyor.

Söz konusu oyma, muhtemelen ötücü bir kuş tasvir ediyor. 1.9 santimetre uzunluğunda ve 1.2 santimetre yüksekliğinde ve kimliği belirsiz bir hayvanın kemiğinden oyulmuş.

Heykeltıraş her kimse, çok yetenekliydi. Heykelcik küçük boyutuna rağmen, 68 tanımlanabilir işçilik alanı bulundu. Kemiği işlemek için yongalamak, oymak ve cilalamak da dahil olmak üzere 10 farklı tekniğin izleri saptandı. Ayrıca heykelcik en az 300 derecede ısıtılmıştı.

(Çin’de Diz Çökerek Kafası Kesilmiş 3.000 Yıllık İskelet Bulundu)

“Kuş tasvirinin karmaşıklığı, henüz bulunmayan daha eski, daha basit heykelcikler olduğunu gösteriyor.” diyor d’Errico. “Bu hiçbir şeyden ortaya çıkmış olamaz.”

Çalışmanın ortak yazarı Zhanyang Li ve ekibi, heykelciği 2009 yılında keşfetti. Bununla birlikte, keşfedildiği koşullar olağandışı olduğu için incelemek tam on yıl sürdü.

Kuş heykelciği Çin’in Henan Eyaletindeki Lingjing bölgesinde bulundu. Bu konum, antik insan kafatasları ve eski insanlar tarafından yapılmış olabilecek oyulmuş izler taşıyan kemikler gibi daha eski buluntularla biliniyor.

Heykel, 1950’lerde kuyu kazıcılar tarafından kazılan bir toprak yığınındaydı. Sonuç olarak, ekip, heykelciğin başlangıçta hangi toprak katmanının içinde olduğu konusunda tam olarak emin değil. Ayrıca, heykelciğin kendisinin karbonla tarihlendirilmesi de mümkün değildi, çünkü çok küçük. Bu işlem muhtemelen heykelciğin yarısını yok edebilir.

Bunun yerine, ekip, aynı toprak yığınında buldukları yanmış kemik ve odun kömürü parçalarını tarihlendirdi ve bunların hepsi 13.800 ila 13.000 yaşındaydı. Yanmış bir kemik parçasının, kuşunkine benzer izleri vardı, bu da aynı insanlar tarafından yapıldığını gösteriyor. “Figürinin bu zaman penceresiyle aynı yaşta olduğundan eminiz.” diyor d’Errico.

(Çin’de Muhtemelen Gizemli Bir İnsan Atası Keşfedildi)

Araştırmanın yazarlarından Hui Fang, “Heykelcik, Çin’deki diğer örneklerden 8.500 yıl daha eski. Bunlar genellikle yeşim veya pişmiş topraktan yapılmıştı.” diyor.

Avrupa’da heykelcilik en az 35.000 yıl öncesine dayanıyor. 2008 yılında Almanya’da Hohle Fels Venüsü adı verilen başsız ve büyük göğüsleri olan bir kadın figürini bulundu.

d’Errico, “Ancak bu iki stil farklıydı: Avrupa heykelcikleri genellikle kolye gibi takılmak üzere tasarlanmıştı, Çin’deki kuş ise serbest bir şekilde ayakta durabiliyor.” diyor.


New Scientist. 10 Haziran 2020.

Makale: Li, Z., Doyon, L., Fang, H., Ledevin, R., Queffelec, A., Raguin, E., & d’Errico, F. (2020). A Paleolithic bird figurine from the Lingjing site, Henan, China. Plos one, 15(6), e0233370.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login