Bu Neandertalin Sol Elinde Ciddi Bir Kireçlenme Vardı

Bu Neandertal, günümüzde özellikle yaşlılarda oldukça yaygın bir rahatsızlıktan muzdaripti ve bunun nedenini biliyor olabiliriz.

Çok fazla çakmaktaşı yontmak bu Neandertal’in ellerini yıpratmış olabilir mi?

Fransa’daki bir mağaradan çıkarılan boğumlu bir Neandertal başparmak kemiği, parmak sahibinin sol el osteoartritinden (OA) muzdarip olduğunu gösteriyor ve soyu tükenmiş kuzenlerimizden birine ait bir parmakta bu duruma dair ilk kanıtı sağlıyor.

Kalıntının patolojik özelliklerini inceleyen yeni bir çalışmanın yazarları, hastalığın düzenli olarak çakmaktaşı yontma sırasında tekrarlanan darbeler ve şoklar sonucunda gelişmiş olabileceğini, bunun da Neandertal bireyi şiddetli ağrılar içinde bıraktığını ve günlük işlerini yapamaz hale getirdiğini öne sürüyor.

(İlgili: Neandertalleri Aptal Olarak Görmenin Zamanı Artık Geçti)

Osteoartrit, modern yaşlı insanların yaşadığı en yaygın fiziksel rahatsızlıklar arasında yer alıyor ve parmaklar ile başparmaklar genellikle bu zayıflatıcı duruma yenik düşüyor. Çalışmanın yazarlarına göre, Neandertallerin kısa bacak kemikleri onların da osteoartrite karşı oldukça hassas olmalarına neden oluyordu, ancak şimdiye kadar bu durum Neandertallerin ellerinde hiç tespit edilmemişti.

Şimdi ise 125.000 yıllık bir başparmağın bilgisayarlı tomografi taramalarında dejenere yüzeylerin ve kemik topaklarının ortaya çıkmasının ardından, çalışmanın yazarları görünür patolojinin osteoartrit ile tutarlı olduğu sonucuna vardı.

Araştırmacılar, “Osteoartrit Neandertal popülasyonunda iyi bilinse bile, burada tanımlanan patoloji bugüne kadar bir Neandertal başparmağında bilinen tek patoloji.” diye yazıyorlar.

Cılız yaşlı homininin durumuna bir açıklama arayan araştırmacılar, Neandertallerin osteoartrite genetik yatkınlığının muhtemelen ellere uzanmadığını belirtiyor. Obezite ya da C vitamini eksikliği gibi diğer risk faktörleri de göz ardı edilebilir, çünkü Neandertaller genellikle bunların hiçbirinden muzdarip değildi.

Bu nedenle bilim insanları, bu özel osteoartrit vakasının, muhtemelen ellerin “aşırı kullanımından” kaynaklandığı sonucuna vardılar.

“Osteoartrit, bu bireyin yaşı ve tekrarlanan hareketler ile yüksek frekanslı yontma veya ellerin diğer kullanımlarının neden olduğu yoğun titreşimlerin yol açtığı iltihabik bir reaksiyon nedeniyle ağırlaşmış olabilir.”

Araştırmacılar, “Hayvan derilerinin tabaklanması gibi diğer tekrarlayan faaliyetler de osteoartrite yol açabilir, ancak hangi faaliyetin veya faaliyetlerin bu patolojiye yol açmış olabileceğini belirlemek zor.” diyor.

Durumun nedenini kesin olarak belirleyememelerine rağmen, yazarlar başparmaktaki osteoartrit’in önemli bir ağrıya neden olmuş olabileceğini ve bu Neandertal birey için günlük işleri zorlaştırmış olabileceğini söylüyorlar.


IFL Science. 29 Haziran 2023.

Makale: Condemi, S., Panuel, M., Chaumoitre, K., Belcastro, M. G., Pietrobelli, A., & Voisin, J. L. (2023). A pathological Neandertal thumb phalanx from Moula-Guercy (France). International Journal of Paleopathology, 42, 14-17.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Tarih bölümü mezunu. Antik Çağ Tarihinde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login