Bir Adam Arka Bahçesinde 8.000 Yıllık Yunus İskeleti Buldu

İskoçya’daki evinin arka bahçesinde havuz kazan bir adam, 8.000 yıl öncesine ait olduğu düşünülen bir yunusun iskeletine denk geldi.

44 yaşındaki Paul McDonald, çocukları için bir yüzme havuzu yapmak istedi ve arka bahçesini kazarken üç metrelik bir memelinin kemiklerine denk geldi.

Şişe burunlu yunusun, son Buzul Çağı’ndan sonra eski bir kıyı şeridine vurduğu düşünülüyor. Arkeologlar, Stirling, Causewayhead’deki tarih öncesi keşfi çok nadir olarak tanımlıyor.

(İlgili: Norveç’te Bahçesini Kazan Bir Aile Viking Savaşçı Mezarı Buldu)

Dört çocuk babası adam, yunusun kafatasını uzun burnu, sıra sıra dişleri ve şeklinden kolayca tanıdığını söylüyor.

Kemikler, 8.000 yıla kadar olduğu düşünülen bir süre önce, mevcut zemin seviyesinin yaklaşık 80 cm altında kil içinde korunarak günümüze kadar ulaşmıştı. Kemiklerin yanında, et çıkartmak için kullanılmış olabilecek, geyik boynuzundan yapılmış kırık bir alet vardı.

Yunusun yerel avcı toplayıcılar tarafından yemek haline getirildiği düşünülüyor.

Kendisi de kemiklerle çalışan ortopedi uzmanı olan McDonald, “Yüzme havuzunda kazarken olağandışı bir şey gördüm. Hemen aşağı indim ve onu çıkardım.” diyor.

“Kafatasının yuvarlaklığını, ardından burnunu ve dişlerini gördüm ve bunun bir yunus olduğunu hemen anladım.”

“Google’da şişe burunlu yunusu arattım ve ‘vay canına’ diye düşündüm. O derinlikte kile saplanıp kalmış olmasından dolayı, eski olması gerektiğini biliyordum. Şimdi bize neler olup bittiği hakkında daha fazla bilgi veren bir alet bulundu, akıllara durgunluk veriyor.”

“Evi altı yıl önce satın aldık ve eski şişeler ve madeni paralar gibi birkaç ilginç şey buldum ama hep bunun gibi bir şey bulmak istemişimdir.”

Kafatası, İskoçya Ulusal Müzeleri’nden (NMS) uzmanlar tarafından analiz edilebilmesi için çıkarıldı, iskeletin geri kalanı ise tamamen kazılacak.

Stirling arkeoloğu Dr Murray Cook, keşfin bir yüzyıldan fazla bir süredir İskoçya’da türünün ilk örneği olabileceğini söylüyor. Stirling yakınlarında bulunan son balina kemikleri 1897’de bulundu, ancak yakın zamanda yunus keşiflerine dair hiçbir kayıt yok.

Dr Cook, “Bu bir hayatta bir kez yapılabilecek bir keşif. Bunlardan birinin modern kazıya konu olduğunu sanmıyorum.” diyor.

“Buzul Çağı’ndan sonra, buzların çekilmesiyle bu bölge yaşamla dolu uçsuz bucaksız bir iç denizdi. En eski atalarımız, deniz yosunu ve kabuklu deniz ürünleri gibi yiyecekler için her gün kıyı şeridinde yürürdü ve bir fok, balina veya yunus kıyıya vurursa neredeyse anında etleri alınırdı.”

“Boynuzdan yapılan alet, yunusu kestikleri anlamına geliyor ve bu çok heyecan verici. Ucu kırılmıştı – hala bulmayı umuyoruz – ve aleti attılar.”

NMS’de omurgalıların baş küratörü Andrew Kitchener, “35 yıldır müzedeyim ve ilk defa kilden böyle bir şey ortaya çıktı. Gerçekten ilginç ve önemli bir bulgu.” diyor.

“Görünüşe göre kilin içine gömülmüş ve Paul onu ortaya çıkarana kadar bunca zaman korunmuş, mahsur kalmış bir hayvan gibi, ki bu gerçekten bir tür mucize.”

Kitchener, yapılacak çok analiz olduğunu, ancak kemiklere radyokarbon tarihlemesi yaptırdıktan sonra yaşını hesaplayabileceklerini söylüyor.

“Bu hayvan oldukça küçük, bu yüzden muhtemelen bir dişiydi ve dişleri oldukça aşınmış, bu da onun daha yaşlı bir hayvan olduğunu gösteriyor. Daha yolun başındayız. Kilden çıktığını görmek heyecan verici.”

Kemikler McDonald’a ait, ancak boynuz aleti Ulusal Hazine ilan edilebilir, bu da bulan kişi olarak bir ödül kazanabileceği anlamına gelebilir.

BBC News. 1 Ağustos 2023.