Bir taş ocağında Triyas kayalarından çıkarılan iskeletin 205 milyon yıllık olduğu ve bilinen en eski modern kertenkele olduğu doğrulandı.
Bristol yakınlarındaki bir taş ocağında Triyas dönemi kayalardan çıkarılan minik bir iskelet en az 205 milyon yaşında ve kayıtlara geçen en eski modern kertenkele.
Bristol Üniversitesi ekibi tarafından yapılan ilk keşif, modern anguimorflarla (örneğin bazı kertenkeleler ve monitör kertenkeleleri) akraba olduğunu öne sürmüştü. Ancak yakın zamana kadar bu bulgular sorgulanıyordu.
Yeni analiz ise, fosilin gerçekten de modern anguimorflarla ilişkili olduğunu kesin olarak ortaya koydu. Bu bulgu, kertenkeleler ve yılanları kapsayan Squamata grubunun kökenini yaklaşık 35 milyon yıl daha geriye taşıyor.
(İlgili: Bu Fosil, Bilinen En Eski Modern Kertenkele Çıktı)
İlk çalışmada Dr. David Whiteside, Dr. Sofia Chambi-Trowell ve Profesör Mike Benton, bu küçük canlıya Cryptovaranoides microlanius adını verdi. Bu isim “gizli kertenkele, küçük kasap” anlamına geliyor. Bu adlandırma, hem onun bir kertenkele olarak tanımlanmasına, hem de avlarını parçalamakta kullandığı düşünülen keskin dişlerine dayanıyor.
Bristol ekibi, kafatasının ve iskeletin birçok anatomik özelliğini tanımlayarak hayvanı, Squamata’ya ve hatta Anguimorf grubuna yakın bir yere yerleştirdi.
Dr. Whiteside, “Makalemizin tartışma yaratacağını biliyorduk” diyor. “Ancak olası her özelliğe baktığımızdan ve elimizden gelen her şeyle karşılaştırdığımızdan emindik.”
Profesör Benton, “O yüzden 2023’te başka bir akademisyen ekibinin Cryptovaranoides’in bir kertenkele veya hatta bir kertenkele akrabası olmadığını, aslında timsahlara ve dinozorlara daha yakın akraba olan bir arkosauromorf olduğunu öne sürmesine şaşırdık, hatta şok olduk” diyor.
İlk çalışmalarını ve eleştirel makalede yöneltilen soruları kontrol ederken, Bristol ekibi orijinal numune ve kayanın içindeki gizli ayrıntıları gösteren X-ışını taramaları da dahil olmak üzere tüm verileri inceledi.
Dr. Chambi-Trowell, “Bu BT taramalarından harika görüntüler ve fosile daha fazla erişim elde ettik, böylece tüm ileri sürülen fikirleri kontrol edebildik. Dile getirilen endişelerin çoğunun yanlış olduğunu gördük” diyor.
Profesör Benton, “Kafatası, çeneler, dişler ve uzuv kemiklerinin tüm detayları, Cryptovaranoides’in bir arkosauromorf değil, bir kertenkele olduğunu doğruluyor.
“Yeni makalemizde, yapılan her eleştirinin ayrıntılı bir açıklamasını ve numunenin daha fazla fotoğrafını ve taramalardan alınan 3B görüntüleri sunuyoruz, böylece herkes ayrıntıları kontrol edebilir.”
Dr. Whiteside, “Tüm bunların sonucu filogenetik bir analizle test edilmeliydi” diyerek neticelendiriyor.
“Cryptovaranoides, diğer modern ve fosil kertenkelelerin yanı sıra çeşitli arkosauromorfların yüzlerce anatomik özelliğini kodladığımız yer burası.
“Defalarca incelemeleri yürüttük ve orijinal sonucumuzu verdi, küçük Bristol sürüngeni gerçekten de dünyanın en eski modern tip kertenkelesi.”
University of Bristol. 27 Kasım 2024.
Makale: Whiteside, D. I., Chambi-Trowell, S. A., & Benton, M. J. (2024). Late Triassic† Cryptovaranoides microlanius is a squamate, not an archosauromorph. Royal Society Open Science, 11(11), 231874.
You must be logged in to post a comment Login