Başur Höyük’teki Toplu Mezara Salgında Ölenler Gömülmüş

Bu yıl Edirne’de düzenlenen 38. Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu’nda çeşitli konularda sunumlar yapıldı. Dr. Brenna Hassett, Arkeometri alanında yaptığı sunumda Başur Höyük’te bulunan bir toplu mezara gömülen bireylerin salgın sonucu hayatını kaybettiğini belirtti.

Başur Höyük 4. binyıl yapıları, Credit: Sağlamtimur, H. Başur Höyük. Ege Üniversitesi Arkeolojik Kazıları. 2012. s. 130.

Siirt’te bulunan ve Ilısu Barajı Kurtarma Kazıları kapsamında 2001 yılından beri Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Haluk Sağlamtimur başkanlığında kazısı yapılan Başur Höyük’te, MÖ 4. binyıla tarihlenen 2×3 m boyutlarında dikdörtgen bir çukura atılmış halde 50’ye yakın iskelet bulundu. Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nden iskeletleri inceleyen Dr. Brenna Hassett’e göre bu gömü uygulaması, genellikle taş sanduka mezarlara zengin mezar hediyeleriyle gömülen Başur Höyüklüler için oldukça beklenmedik. Mezardaki bireylerin büyük çoğunluğunu yaşları 10-20 arasında değişen genç erişkinler, özellikle de kadınlar oluşturuyor.

Hassett, çukura atılan iskeletlerin anatomik pozisyonlarını koruduklarını, yani bireyler gömüldükten sonra vücutlarındaki kemikler yerinden oynatılmamış olduğunu belirterek bu bireylerin Başur Höyük’te uygulanan ölü gömme pratiklerine uymadığını belirtti. Başur Höyük mezarlarında genellikle çok sayıda mezar hediyesi bulunmasına rağmen bu çukurdan çok az sayıda buluntu ele geçmişti.

Bu sıra dışı mezarın hangi sebeple meydana geldiğini araştıran Başur Höyük ekibi bütün olasılıkları tek tek eledikten sonra salgın hastalık ihtimali üzerinde duruyor. Hassett, iskeletlerde herhangi bir darbe izine rastlanmadığından insan kurbanı, savaş ya da çatışma gibi sebepleri elediklerini, şu anda nüfusun belli bir kesimini etkileyen salgın hastalık ihtimali üzerinde durduklarını belirtti.