Antik Tavuklar Yiyecek Değil, Kutsal Olarak Görülüyordu

Arkeologlar, eski tavukların modern tavuklardan daha uzun yaşadıklarını, çünkü yiyecek değil, kutsal olarak görüldüklerini ortaya çıkardı.

Uzmanlar, binlerce yıl önce yaşamış kümes hayvanlarının yaşını bulmak için ilk güvenilir yöntemi geliştirdiler. Araştırmaları, bu hayvanların ileri yaşlara kadar yaşadıklarını ve et veya yumurta üretimi yerine ritüellerde kurban edilmesi veya horoz dövüşü için tutulduklarını gösteriyor.

Günümüzde tavuklar yalnızca birkaç hafta yaşıyor (İngiltere’de kümes hayvanları 33 ila 81 gün arasında yaşıyor), ancak Demir Çağı, Roma ve Sakson döneminde yaşamış olan tavuklar iki, üç hatta dört yaşına kadar yaşıyordu.

Kuş kalıntılarının yaşını hesaplamak, memelilerin yaşını hesaplamaktan zordur. Bunun sebebi, memeliler için uygulanan kemik füzyonu ve diş aşınma analizi gibi tekniklerin kuşlar için uygulanamaması. Şimdi ise araştırmacılar, yetişkin horozların bacağında gelişen tarsometatarsal mahmuzun boyutuna dayalı yeni bir yöntem geliştirdiler.

(İnsan Çağının Plastikten Sonraki Belirtisi Tavuklar)

Yeni yöntem, önce yaşları bilinen modern kuşlar üzerinde test edildi ve daha sonra eski örneklere uygulandı. Bu, uzmanların, insanlar ve kümes hayvanları arasındaki ilişkilerdeki değişiklikleri ortaya çıkarmak için Demir Çağı’ndan İngiltere’deki Erken Modern sitlere kadar evcil kümes hayvanlarının demografisini yeniden oluşturmasına izin verdi.

Analiz edilen 123 Demir Çağı, Roma ve Sakson kemiğinin yüzde 50’sinden fazlası iki yaşın üzerindeki ve yüzde 25’i üç yaşın üzerindeki tavuklara ait çıktı.

Çalışmayı yöneten Exeter Üniversitesi’nden Dr. Sean Doherty, “Evcil kümes hayvanları Demir Çağı’nda bölgede görülmeye başlandı ve muhtemelen özel bir statüye sahip olup, yiyecekten çok kutsal olarak görüldüler. Çoğu tavuk kemiği hiçbir kasaplık kanıtı göstermiyor ve diğer yiyecek atıklarıyla birlikte değil, tam bir iskelet olarak gömülmüşlerdi.” diyor. 

“Çalışma, Demir Çağı’ndan Sakson dönemine kadar cinsel olgunluktan çok daha sonraya kadar hayatta kalabildiklerini gösteren bu nadir ve çok değerli kuşların özel durumunu doğruluyor. Bu kuşların birçoğu bir yıldan fazla yaşadı, geriye kalanların arasında, üç ve dört yaşına ulaşabilen büyük bir çoğunluk daha vardı. Bu dönemden sonraysa, horozlar daha genç yaşlarda ölmeye başladı.”

Uzmanlar, çeşitli koleksiyonlardan toplanan evcil kümes hayvanlarından ve bilinen yaş ve cinsiyetteki kırmızı orman tavuğundan elde edilen modern bacak kemikleri üzerinde analizler gerçekleştirdi. Bu, kemik mahmuzun sadece yaşlı kuşlarda geliştiğini ortaya çıkardı.

1 yaşın altındaki 69 yavru horozdan sadece 14’ü (yüzde 20) mahmuz geliştirmişti. Tüm horozların mahmuza sahip olduğu tek yaş, 6 yaşın üzerindekilerdi. Sonuç olarak, arkeologların mahmuzsuz yavru horozları tavuk olarak yanlış tanımlama potansiyeli var.

Tamamen geliştikten sonra, mahmuzun boyutu artar ve uzunluğu, bacağın uzunluğuna göre yaşı tahmin etmek için kullanılabilir.

Araştırmacılar ayrıca, öldükleri yaşı ve cinsiyetlerini yeniden oluşturmak için Demir Çağı’ndan modern döneme tarihlenen İngiliz alanlarından 1.368 evcil kümes hayvana ait olan bacak kemiğinden ölçüm aldı. Bu, Demir Çağı ve Roma döneminde, muhtemelen bu dönemde horoz dövüşünün popülaritesinden dolayı, horoz sayısının tavuk sayısından önemli ölçüde fazla olduğunu ileri sürdü. 

University of Exeter. 7 Haziran 2021.

Makale: Doherty, S. P., Foster, A., Best, J., Hamilton‐Dyer, S., Morris, J., Sadler, P., … & Sykes, N. (2021). Estimating the age of domestic fowl (Gallus gallus domesticus L. 1758) cockerels through spur development. International Journal of Osteoarchaeology.