Antik Mısırlılar Mumyalamak İçin Milyonlarca Yabani Kuş Yakalamış

DNA kanıtları, Antik Mısırlıların milyonlarca ritüelistik mumya için hayvanları yetiştirmek yerine yabani kuşları yakaladığını gösteriyor.

Yapılan araştırmaya göre Antik Mısırlılar, hayvanları kurban edip mumyalamak için milyonlarca yabani kuşu yakalayıp geçici olarak evcilleştirdi.

Antik Mısır’ın yeraltı mezarları, küçük kavanozlarda veya tabutlarda birbiri üzerine istiflenmiş mumyalanmış kuşların, özellikle de Afrika aynaklarını içerir. Peki, bu insanlar tüm bu kuşları nasıl topladı?

Çok sayıda kuş mumyası göz önüne alındığında, akademisyenler uzun zamandır Mısırlıların talebi karşılamak için aynak kuşlarını ürettiği bir yer olması gerektiği konusu üzerinde durdular. Ancak, bir genetik ekibi konuyu daha yakından incelediğinde, Mısırlıların muhtemelen doğal yaşam alanlarından vahşi aynakları topladığını belirledi.

(Antik Mısır Mumyasında Üç Kedinin Kalıntıları Bulundu)

Araştırma, altı farklı Mısır yeraltı mezarında bulunan 40 mumya aynak kuşunun DNA örneklerine dayanıyor. Bu mumyalar, yaklaşık olarak 2.500 yıl önce (MÖ 481 civarında) gömülmüştü. Bu durum, kuşların, aynak kurban etmenin Mısır’da, MÖ 650 ile MÖ 250 arasında yaygın bir uygulama olduğu zaman gömüldüğü anlamına geliyor.

Araştırmacılar, bu kuşların 14’ünden, her bir hücre için enerji üreten ve kendi özel DNA’larını içeren küçük güç santralleri olan hayvanların mitokondrilerinden tam genomlar elde etti. Yazarlar, bu eski genetik materyali, hangi setin genetik olarak daha farklı göründüğünü ve hangisinin antik kuşların kökeni hakkında ipuçları ortaya koyabileceğini görmek için 26 modern Afrika aynaklarıyla karşılaştırdı.

Mısırlılar çiftliklerde aynak kuşlarını yetiştirmiş olsaydı, kuşlar arasında doğurmak hayvanların DNA’sının zaman içinde daha fazla benzer görünmesine neden olacaktı. Fakat yapılan DNA analizi, bunun yerine antik ve modern kuşların benzer genetik çeşitlilik gösterdiğini ortaya koydu.

Paleogenetikçi Sally Wasef, “Genetik varyasyonlar, günümüzde tavuk çiftliklerine benzer şekilde uzun vadeli üretim yapıldığını göstermedi.” diyor.

Wasef ve meslektaşları, rahiplerin muhtemelen yerel sulak alanlardaki veya geçici çiftliklerdeki yabani kuşları topladığını ve sonra da kurban edilmeden hemen önce kısa bir süre boyunca hayvanlara baktıklarını öne sürüyor.

Ancak tüm Antik Mısır uzmanları aynı fikirde değil.

Arkeolog Francisco Bosch-Puche, “Mısır’ın dört bir yanından farklı bölgelerdeki milyonlarca hayvandan bahsediyoruz, bu yüzden sadece yabani olanların avına güvenmek beni ikna etmiyor.” diyor.

Bosch-Puche, Antik Mısır’ı bir kuş mumyası fabrikasına benzetiyor ve muhtemelen yabani kuşlar tarafından sürdürülemeyecek bir sanayi kuvveti olduğunu söylüyor.

Ek olarak bazı aynak mumyaları, hastalıklardan veya yaralanmalardan kurtulduğuna dair izler taşıyor.

Bosch-Puche, bazı yabani aynakların yiyecek aramak için çiftliklerde dolaştığını ve böylece çiftliklerde tutulan aynaklarla çiftleşerek onların genlerini çeşitlendirdiğini öne sürüyor.

Live Science. 16 Kasım 2019.

Makale: Wasef, S., Subramanian, S., O’Rorke, R., Huynen, L., El-Marghani, S., Curtis, C., … & Willerslev, E. (2019). Mitogenomic Diversity in Sacred Ibis Mummies sheds light on early Egyptian practices. bioRxiv, 610584.