Amazonlardaki Kolomb Öncesi İnsanların Diyetleri İncelendi

Amazon kıyısındaki Kolomb öncesi grupların beslenme şekillerinin değişim göstermesi, bölgesel tarım ve ormancılığının da değiştiğini gösteriyor.

Sao Luas Adası’ndaki Bacanga arkeolojik yerleşmede ortaya çıkan kazı bezemeli seramik ve gömüt. C: Andre Colonese

Çevre Bilimi ve Teknoloji Enstitüsü (ICTA-UAB) ve UAB’deki Prehistorya Dairesi tarafından yürütülen uluslararası bir çalışma, Brezilya’nın Amazon kıyısındaki Kolomb öncesi grupların beslenme şekillerini yeniden yapılandırarak tropikal tarımsal ormancılığın bölgesel olarak değişken olduğunu gösterdi.

Geçtiğimiz birkaç on yıl boyunca, Amazon’daki Kolomb öncesi ekonominin kökenine ve evrimine artan bir ilgi var. Bununla birlikte, bu döneme ait insan kalıntılarının azlığı; bitkilerin, kara hayvanlarının ve balıkların bireysel diyete olan katkılarına ve dolayısıyla Avrupa ile temastan önce bu bölgedeki nüfus artışını ve kültürel değişiklikleri desteklemedeki rollerine ilişkin anlayışı sınırlandırdı.

(Amazonlarda 10.000 Yıl Önce Bitki Yetiştiriliyordu)

Scientific Reports’ta yayımlanan bu yeni çalışmada, 1000-1800 yıl önce Brezilya Amazonu kıyılarında yaşamış bireylerin, beslenme şekillerini yeniden oluşturmak için izotop analizi ve Bayes Karıştırma Modelleri kullanıldı.

Sao Luas Adası’ndaki Bacanga arkeolojik yerleşim. C: Andre Colonese

Araştırmada bu toplulukların, su kaynaklarına yakınlığı ve balıkçılığın kanıtlarına rağmen, beslenmelerinin esas olarak kara bitki ve hayvanlarına dayandığı ortaya çıktı. Kara memelileri ve bitkileri kalori alımının an kaynaklarıydı, kara hayvanları da balıklara kıyasla diyetteki ana proteinlerin asıl kaynağıydı.

Taksonomik olarak tanımlanan hayvanlar arasında; paca, cavia veya cutia gibi kemirgenler, broket geyiği ve yayınbalığı var. Holosen sonlarında, manyok, mısır, kabak gibi çok çeşitli yabani ve kültür bitkilerinin tüketimi de biliniyor.

Andre Carlo Colonese, “Sonuçlar, Amazon havzasında su ortamlarına yakın yaşayan Kolomb öncesi popülasyonlar arasında balıkların ana ekonomik güç ve en büyük protein kaynağı olup olmadığını sorgulamamızı sağlıyor.’’ diyor ve sonuçların, bu popülasyonların avlanma, orman yönetimi ve bitki yetiştiriciliğine büyük çaba harcadığını gösterdiğini ekliyor.

‘’Çalışmamız, tarımsal ormancılık sistemlerinden farklı olarak başka gıda kategorilerinin Kolomb öncesi Amazon’daki popülasyonların kalori ve protein gereksinimlerini ne derecede karşıladığına dair eşi görülmemiş sonuçlar veriyor. Bu çeşitli geçim ekonomilerinin kültürel, demografik ve çevresel dönüşümleri tetiklediğine dair görüşleri destekliyor.


Autonomous University of Barcelona, 6 Ekim 2020

Makale: Andre Carlo Colonese et al. 2020. Stable Isotope Evidence for Dietary Diversification in the Pre-Columbian Amazon, Scientific Reports.

İstanbul Üniversitesi Tarihöncesi Arkeolojisi mezunu. Aynı okulda Tarihöncesi Arkeolojisi bölümünde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login