Almanya’da Keltlere Ait Nadir ‘Gökkuşağı Kupası’ Bulundu

Almanya’da, Keltlerin yaşamadığı Saksonya bölgesinde, ‘gökkuşağı kupası’ olarak anılan 2.200 yıllık nadir bir Kelt sikkesi keşfedildi.

Almanya’nın Leipzig kenti yakınlarında bir tarlada tarama yapan sertifikalı bir metal dedektörü kullanıcısı, Saksonya eyaletinde bugüne kadar bulunmuş en eski madeni parayı ortaya çıkardı. “Gökkuşağı kupası” olarak bilinen 2.200 yıllık altın sikke, ithal bir Kelt parasının nadir bir örneği.

Saksonya Eyalet Bakanı Barbara Klepsch, yaptığı açıklamada “Altın sikke, tarihimizin somut bir parçası ve Keltlerle yürütülen ticarete dair yeni içgörüler sağlıyor” diyor.

Kuzeybatı Çek Cumhuriyeti’ndeki Bohemya’da çok sayıda Kelt sikkesi bulunmuş olsa da Saksonya, Kelt yerleşim alanının dışında kabul ediliyor. Saksonya’da daha önce yalnızca iki Kelt sikkesi keşfedilmişti. Yeni bulunan sikkeye, Leipzig’in dışında bir mahalle olan buluntu yerine atfen “Gundorf Gökkuşağı Kupası” adı verildi.

(İlgili: Almanya’da Nadir Bir ‘Gökkuşağı Kupası’ Sikkesi Bulundu)

Almanca “regenbogenschüsselchen” (küçük gökkuşağı kupası) teriminden gelen Kelt gökkuşağı kupaları, kavisli biçimleri ve bir gökkuşağının yere değdiği yerde hazineler bulunabileceğine dair batıl inanç nedeniyle bu isimle anılıyor. Bu sikkeler, anakara Avrupa’da yaşayan ve daha sonra Roma’yı yağmalayan savaşçı Kelt kabileleri tarafından basılmıştı.

Gundorf Gökkuşağı Kupası’nın ön yüzünde stilize bir geyik ya da benzeri bir hayvan başı betimlenirken, arka yüzünde uçları kalınlaştırılmış açık bir boyun halkası (muhtemelen bir Kelt torc’u), yuvarlatılmış köşeli bir yıldız ve bir küre görülüyor.

Saksonya eyalet arkeoloğu Regina Smolnik, 2 gramlık sikkenin “neredeyse darphaneden çıkmış gibi” durumda olduğunu ve para olarak dolaşımda kullanılmış olmasının pek olası olmadığını söylüyor. Smolnik, “Bunun yerine, Keltlerle ticari ilişkileri olan üst sınıftan bir kişiye ait bir statü simgesi veya değer saklama aracı olması muhtemel” diyor.

Son yıllarda Almanya’da bulunan çeşitli gökkuşağı kupaları, Keltlerle Cermen dilli halklar arasında Roma istilasından önce kurulan ticari ilişkilerin resmini ortaya koyuyor.

2021’de arkeologlar, Almanya’nın kuzeydoğusundaki Brandenburg eyaletinde 41 sade gökkuşağı kupası koleksiyonunu keşfetti. MÖ 1. yüzyılda basılan bu sikkelerin de, Keltlerin Brandenburg’da yaşamamış olması nedeniyle, ticaret yoluyla edinildiği varsayıldı. 2023’te ise Bavyera eyaletinde, iç yüzünde nadir bir dört köşeli yıldız bezemesi bulunan tek bir gökkuşağı kupası bulundu; muhtemelen yakındaki antik bir yol boyunca seyahat eden biri tarafından kaybedilmişti.

Gundorf Gökkuşağı Kupası tek bir sikke olsa da, Smolnik’e göre Saksonya’daki bu keşif ile Almanya’nın başka yerlerindeki benzer örnekler birlikte değerlendirildiğinde, 2.000 yıl önce Keltlerle Saksonya’da yaşayan halklar arasında “düzenli temas ve bağlantılara” dair “ek kanıtlar” sağlıyor.

Live Science. 30 Ekim 2025.