Akdeniz Avcı Toplayıcıları Deniz Kaynaklarına Güveniyordu

9.500 yıl önce Akdeniz kıyılarında yaşayan insanlar, daha önce düşünülenden daha fazla balık diyetine bel bağlamış olabilir.

York Üniversitesi’nin BioArCh Merkezi liderliğindeki çalışma, İspanya’nın Valencia kentindeki El Collado’da bulunan ve Akdeniz’deki en eski Mezolitik mezarlıklardan birinden 11 insan bireyinin kemiklerini analiz etti.

“Amino asitlerin kararlı izotop analizleri, su kaynaklarının Akdeniz kıyı avcı-toplayıcıları için önemini ortaya koyuyor” başlıklı çalışma, Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences dergisinde yayımlandı.

Araştırma, yaklaşık 9.500 ve 8.500 yıl önce yaşayan bireylerin, tuzlu su balıkları ve kabuklu deniz ürünleri de dahil olmak üzere önemli miktarda deniz yaşamını diyetlerine dahil eden güçlü bir kıyı ekonomisine sahip olduğunu ortaya koydu.

(İlgili: Akdeniz’de 3600 Yıl Önce Afyon Ticareti Yapılıyordu)

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Dr. Maria Fontanals-Coll liderliğindeki çalışma, Akdeniz tarihöncesinde balıkçılığın kökenini inceledi.

Daha önce, Akdeniz’in biyolojik üretkenliğinin düşük olması nedeniyle, Atlantik ve Baltık gibi Avrupa’nın diğer bölgelerinde olduğu gibi, Mezolitik dönemde balıkçılık ekonomilerini desteklemekten aciz olduğu varsayılmıştı.

Dr. Fontanals-Coll, “Bulgularımız, Akdeniz tarihöncesi avcı-toplayıcıların Atlantik muadillerinden daha az balık tükettiğine dair geleneksel görüşe meydan okuyor.” diyor.

“Kanıtlar, Akdeniz havzasındaki düşük üretkenliğin, El Collado bireylerinin diyetini oluşturan hasat edilebilir kaynaklar üzerinde önemli bir etkiye sahip olmadığını gösteriyor.”

“İnsanların geçmişte kıyı kaynaklarına ne ölçüde güvendikleri, yalnızca uzun vadeli sosyal ve ekonomik kalkınmayı anlamak için değil, aynı zamanda insan sağlığını ve insanların çevre üzerindeki etkisini değerlendirmek için de anahtar nitelikte. Bu bulguların, sonraki Neolitik dönemde Akdeniz’de yaygınlaşan çiftçiliğin nasıl kök saldığını anlamak için önemli çıkarımları var.”

York Üniversitesi’nde BioArCh Direktörü Profesör Oliver Craig, “Bu çalışma, eski insan diyetine dair anlayışımızı zorlayan ve değiştiren tek bileşikler üzerinde yürütülen yeni bir izotopik analiz dalgasının bir parçası. Ayrıca beslenme ve sağlık üzerindeki etkilerinin zaten iyi bir şekilde araştırıldığı modern popülasyonlarla karşılaştırmamıza olanak tanıyor.” diyor.

Universitat Autònoma de Barcelona’dan araştırmacı André Colonese, “Bu çalışma, kıyı bölgelerinin tarih öncesi çağlardan beri insan toplulukları için çok önemli olduğu konusunda artan fikir birliğine katkıda bulunuyor. Akdeniz’deki kıyı balıkçılığının temelleri bu ilk balıkçılara kadar götürülebilir ve bu makalenin sonuçları böyle bir argümanı güçlü bir şekilde destekliyor.” diyor.

University of York. 22 Şubat 2023.

Makale: Fontanals-Coll, M., Soncin, S., Talbot, H. M., von Tersch, M., Gibaja, J. F., Colonese, A. C., & Craig, O. E. (2023). Stable isotope analyses of amino acids reveal the importance of aquatic resources to Mediterranean coastal hunter–gatherers. Proceedings of the Royal Society B, 290(1993), 20221330.