Rusya’da İki Tümülüsün Arasında Kurban Kompleksi Bulundu

Rusya’da ortaya çıkarılan göçebe kültürüne ait 2.400 yıllık kurban kompleksi, türünün şimdiye kadarki en zengin örneği.

Rusya’da bulunan “kurban kompleksi”, yüzlerce at gemi parçası ve bronz boncuk içeriyor ve antik göçebe toplulukların cenaze ritüellerini aydınlatıyor.

Rusya’da iki tümülüs arasında keşfedilen benzersiz bir “kurban kompleksi”, Güney Ural Dağları’nda yaklaşık 2.400 yıl önce yaşamış göçebe toplulukların ölü gömme ritüelleri hakkında yeni bilgiler sunuyor.

(İlgili: Kazakistan’da 2.000 Yıllık Tümülüste Altın Takılar ve Ayna Bulundu)

Bu yaz, Rusya Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, 6 kilometrelik bir alana yayılmış yüksek statülü tümülüs dizisinden oluşan Vysokaya Mogila arkeolojik alanındaki tümülüslerin arasındaki alanı kazdı. Bu alan, MÖ 4. ve 3. yüzyıllar arasında kullanılmıştı ve hem tümülüslerin içinde hem de dışında çok sayıda eser keşfedildi.

Kazılar, tümülüslerin arasında birçok bulguyu ortaya çıkardı. Kazı başkanlarından arkeolog Sergey Sirotin’in açıklamasına göre toplamda çoğu at kullanımıyla ilişkili 100’den fazla nesne ile 500’ü aşkın bronz boncuk bulundu.

Tümülüsün güneydoğusunda yer alan bir koleksiyonda, kaplan başını ve ön patisini tasvir eden altın bir aplike plaka bulundu. Tümülüsün batısında ise bronz bir kepçe ile bir kazanın parçalarını içeren bir başka koleksiyon ortaya çıkarıldı.

Ancak ele geçirilen eserlerin büyük bölümü, tümülüslerden birinin batısında sığ, yuvarlak bir çukura gizlenmiş “zengin bir kurban kompleksine” aitti.

Bu kurban kompleksinde bulunan yüzlerce nesne arasında, en az bir düzine antik at koşum takımı setini temsil eden bronz alınlıklar, yanak parçaları ve demir gemler yer alıyordu. Bir koşum takımının alınlığı, atın yüzünde gözleri ile kulakları arasında uzanan parça; yanak parçaları ise alınlığa dik olacak şekilde, gözün altında ve yanında bulunan parçalardır.

Koşum takımları, düz, yuvarlak metal disklerle süslenmişti. Bu disklerin bazıları kuşları ve mitolojik hayvanları tasvir ederken, bazıları geometrik desenler ya da insan yüzleri taşıyordu. Kurban kompleksi ayrıca, hayvan motifli gümüş kaplamalara sahip ahşap bir kâse ile kurban hayvanı olarak yerleştirilmiş yaban domuzu çenelerini de içeriyordu.

Açıklamaya göre bu kurban kompleksi, hem eserlerin sayısı hem de eşyaların kökeni açısından şimdiye kadar bulunanların en zengini. Zira nesnelerin birçoğu muhtemelen Kuzey Kafkasya ve Kuzey Karadeniz bölgelerinden ithal edilmişti ve bu bölgede daha önce hiç bulunmamıştı.

Arkeologlar, gümüş kaplamalı ahşap kâse ile yaban domuzu çenelerinin, bu kurban kompleksinin bir cenaze ritüelinin parçası olduğunu düşündürdüğünü belirtiyor. Mezardan sonraki ritüel faaliyetler muhtemelen iki tümülüs arasındaki alanda göçebe soylular tarafından gerçekleştirilmişti.

Yeni bulgular, Güney Urallar’daki bu mezarlıkların yalnızca ölülerin gömüldüğü yerler olmadığını, aynı zamanda insanların tekrar tekrar geri dönerek ritüel etkinlikler yürüttüğü alanlar olduğunu gösteriyor.

Live Science. 7 Aralık 2025.