Göbeklitepe’de Duvara Yerleştirilmiş İnsan Heykeli Bulundu

Şanlıurfa’da devam eden Göbeklitepe kazılarında, yan biçimde duvara yerleştirilmiş gerçek boyutlu bir insan heykeli bulundu.

Şanlıurfa’daki Neolitik dönem yerleşimi Göbeklitepe’de süren kazılarda, bir oda duvarına yatay biçimde yerleştirilmiş ve adak amacıyla monte edildiği düşünülen bir insan heykeli gün ışığına çıkarıldı. Buluntu, anıtsal T-biçimli dikilitaşlarıyla bilinen yerleşimin ritüel pratiği ve inanç dünyasına dair yeni veriler sunuyor.

Yeni keşfi, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Japonya Altes Prensesi Akiko Mikasa ile birlikte alanda yaptığı inceleme sırasında duyurdu.

Söz konusu heykel, Göbeklitepe’nin B ile D yapıları arasındaki mekânda, bir oda duvarının içine yatay konumda sabitlenmiş ve adak niteliği taşıdığı düşünülüyor. Daha önce benzer yerleştirme örneklerine Karahantepe’de de rastlanmış olsa da, Göbeklitepe’deki bu örnek, bölgenin Neolitik Çağ ritüellerini daha ayrıntılı okumaya imkân verecek nitelikte.

(İlgili: Göbeklitepe Aslında Ne Anlatıyor? Kimler, Neden, Nasıl Yaptı?)

Göbeklitepe’de duvar içine yatay yerleştirilmiş insan heykeli, yapı içi adak pratiğini doğrudan işaret eden nadir örneklerden biri. Karahantepe’deki paralellerle birlikte değerlendirildiğinde, bu buluntu yapıların yalnızca mimari değil, ritüel odaklı kurgulandığını ve insan tasvirinin kült bağlamda aktif bir rol üstlendiğini düşündürüyor.

Yeni keşfedilen insan heykeli, duvarın inşasında kullanıldığı için olduğu yerden çıkarılmadı ancak görülen kısımları, heykelin oldukça stilize şekilde işlendiğine işaret ediyor.

Göbeklitepe’de önümüzdeki ay yapılacak jeomanyetik ölçümler, bundan sonraki kazı stratejisini belirlemek için kullanılacak.

Restorasyon ve ziyaretçi merkezi çalışmaları sürüyor

Göbeklitepe’de son dönemde yalnızca kazılar değil, koruma ve anastilosis çalışmaları da yoğunlaşmış durumda. Bakan Ersoy, geçen yıl Aslanlı Yapı’da başlatılan restorasyonların bu yıl C yapısında sürdüğünü; duvar konsolidasyonlarından, tonlarca ağırlıktaki dikilitaşların özgün konumlarına taşınmasına uzanan kapsamlı bir paket yürütüldüğünü aktardı. Müdahalelerde malzeme uyumluluğu gözetilirken, harçlarda dahi keçi kılı gibi özgün anlayışa uygun bileşenler tercih edildi.

Ziyaretçi yönetimi açısından da yeni bir aşamaya geçiliyor: 2025 yılı tamamlanmadan açılması planlanan yeni ziyaretçi merkezi, otopark ve yürüyüş yolları ile alanın yoğun ilgisinin sürdürülebilir biçimde yönetilmesi hedefleniyor. Bu yıl alana taşınan yaklaşık bin zeytin ağacı çevresel düzenlemeye katkı sağlarken, önümüzdeki ay yapılacak jeomanyetik ölçümler ise gelecekteki kazı stratejilerine yön verecek.