Hollanda’daki arkeologlar, Roma imparatorluk sınırının ötesinde, 1.800 yıllık geçici bir askeri kampı ortaya çıkardı.
Bir bilgisayar modeli yardımıyla konumu tespit edilen antik bir Roma askeri kampının kalıntıları, Roma İmparatorluğu’nun kuzey sınırlarının ötesinde, Hollanda’da keşfedildi.
Hoog Buurlo adlı alanda yapılan bu “nadir” keşif, Roma güçlerinin, kampın yaklaşık 25 kilometre güneyinden geçen Aşağı Germen Limes sınırının ötesine uzandığını gösteriyor.
“Hollanda için bu sadece dördüncü geçici Roma kampı, bu nedenle oldukça nadir bir keşif” diyor Utrecht Üniversitesi’nde antik tarih ve klasik uygarlık doçenti olan Saskia Stevens. Stevens, kampı bulan “Constructing the Limes” (Limes’i İnşa Etmek) projesinin baş araştırmacısı.
(İlgili: İsviçre Alplerinde Gizlenmiş Roma Askeri Kampı Keşfedildi)
“Bu kampın Aşağı Germen Limes’inin kuzeyinde, yani imparatorluk sınırlarının dışında bulunmuş olması, Romalıların Limes’i imparatorluklarının sonu olarak görmediklerini gösteriyor” diye ekliyor Stevens.
Kampın büyük olasılıkla birkaç gün ya da hafta kullanılan geçici bir yürüyüş kampı olduğu düşünülüyor. Utrecht Üniversitesi’nin açıklamasına göre bu kamp, bir günlük mesafedeki başka bir kampa giderken mola noktası olarak da kullanılmış olabilir.
Roma Kaleleri Nasıl Bulunuyor?
Utrecht Üniversitesi liderliğindeki “Constructing the Limes” projesi, Roma sınırının nasıl işlediğini anlamayı ve sınırın kuzeyindeki geçici Roma kamplarını ortaya çıkarmayı hedefliyor.
Bu araştırma kapsamında, Saxion Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde arkeoloji öğrencisi olan Jens Goeree, Veluwe bölgesinde geçici Roma kamplarının yerini tahmin etmeye yardımcı olacak bir bilgisayar programı geliştirdi. Veluwe; ormanlar, çayırlar ve göllerle dolu doğal koruma alanlarından oluşuyor.
Bu program, yükseklik haritaları ve lidar (ışık algılama ve uzaklık ölçme) verilerine dayanan olasılık hesaplamaları yapıyor. Lidar, bir uçağın altındaki araziye lazer ışınları göndererek geri yansıyan sinyallerle topografik harita çıkarıyor.
“Jens, Roma ordusunun Veluwe bölgesinden geçebileceği muhtemel rotaları yeniden oluşturdu ve ordunun günde kaç kilometre yol alabileceğini hesapladı” diyor Stevens. Program, ayrıca yolları, su kaynaklarını ve Romalıların sıklıkla inşa ettiği ‘iskambil kağıdı şekilli’ tipik kampları da dikkate aldı.
Program beklentileri boşa çıkarmadı: 2023 yılında, araştırmacıları Veluwe içindeki Hoog Buurlo adlı alana yönlendirdi.
Alana Ayak Basmak
Ocak 2025’te araştırma ekibi, arkeolojik açmalar açarak alanda gerçekten bir antik kamp olup olmadığını teyit etmek üzere bölgeyi ziyaret etti.
Kamp oldukça büyüktü — 3,6 hektar genişliğindeydi — ve köşeleri yuvarlatılmış dikdörtgen şeklindeydi. Kampın çevresinde 2 metre derinliğinde V-şeklinde bir hendek, 3 metre genişliğinde toprak bir set ve birkaç giriş noktası bulunuyordu. Ancak alanda yalnızca birkaç eser ortaya çıkarıldı, bunlardan biri bir Roma askeri zırh parçasıydı.
“Böylesine az sayıda buluntu olması şaşırtıcı değil; çünkü kamp çok kısa bir süre (günler ya da haftalar) kullanıldı ve askerler hafif teçhizatla seyahat ediyordu” diyor Stevens.
Az sayıdaki buluntu, kampın tarihini belirlemeyi zorlaştırdı. Ancak zırhın incelenmesi ve 1922 yılında Hollanda’daki başka bir kampta yapılan keşifle karşılaştırılması sayesinde, bu geçici kampın MS 2. yüzyıla tarihlendiği tespit edildi.
Araştırmacılara göre bu keşif, Romalıların sınırların ötesinde de aktif olduklarını ve bu bölgeyi etki alanlarının bir parçası olarak gördüklerini gösteriyor. Limes’in kuzeyindeki bölge, büyük olasılıkla sığır, deri ve hatta köle elde etmek açısından önemliydi.
Bölgede yaşayan Frisii ve Chamavi halkları zaten Romalılarla temas halindeydi. “Bu halklar genellikle Romalılarla iyi ilişkiler içerisindeydi” diyor Stevens, çünkü onlarla ticaret yapıyorlardı. Tarihi kaynaklar, bu halkların vergi olarak sığır derisi ödediğini ve yardımcı birliklere asker ile İmparator Nero’nun (MS 54–68 arasında hüküm süren) özel muhafız birliğine üyeler sağladığını belirtiyor.
Live Science. 28 Haziran 2025.
You must be logged in to post a comment Login